13 başlıkta memur emeklilerin merak ettiği soruların cevabı
Kamu personel rejimi alanındaki duayen isimlerden Ahmet Ünlü'nün memur emeklileri ile dul ve yetimlerinin merak ettikleri soruları yanıtladı
Yeni Şafak yazarı Ahmet Ünlü, memur emeklileri ile dul ve yetimlerinin kafasını kurcalayan 13 sorunun cevaplarını aktarıyor. Ünlü'nün yazısında, "Emekli Sandığı emeklisi anne ve babamdan yetim aylığı alabilir miyim?" gibi temel soruların yanıtları aranıyor. Ünlü; isteğe bağlı sigortalı olmanın dul aylığına etkisi, eşlerin emekli maaş tercihleri, hamilelik döneminde eşin vefatı sonrası doğan çocuğa maaş bağlanıp bağlanmayacağı gibi önemli konulara açıklık getiriyor. Bu konu ve soruların yanıtları ve daha fazlası için haberimize göz atın.
1- Emekli Sandığı emeklisi anne ve babamdan yetim aylığı alabilir miyim?
Emekli Sandığı emeklisi bir bayanım. Ölen annem/babam da Emekli Sandığı emeklisi. Her iki aylığı birlikte alabilir miyim?
Her iki aylığı birlikte alamazsınız. Ancak yüksek olanı tercih edebilirsiniz. Yani sizin emekli olmanız sadece anne veya babanızdan birisinin emekli aylığından yararlanmanıza engel değildir.
2- İsteğe bağlı sigortalı olmak dul aylığına engel midir?
Emekli Sandığı'ndan dul aylığı alanlar isteğe bağlı sigortalı olursa eşlerinden dolayı aldıkları dul aylığı kesilir mi?
İsteğe bağlı sigortalı olmak dul aylığı alınmasına engel değildir. Eş Bağ-Kur’lu veya SSK’lı olsaydı ve vefat etseydi alınacak dul aylıkları için de aynı durum geçerli olurdu. Yani her halükarda isteğe bağlı sigortalılık dul ve yetim aylığına engel değildir.
3- Eşimle anne ve babam emekli sandığı emeklisi, benim maaş tercihim var mı?
Eşimden, Emekli Sandığı'ndan dul maaşı alıyorum. Annem/babam Emekli Sandığı emeklisi iken öldü, aylık tercih etme hakkım var mı?
Dilekçe ile aylık tercihi müracaatında bulunulması halinde tercih ettiği aylık bağlanabilecektir.
4- Ben hamile iken eşim vefat etti, doğan çocuğuma maaş bağlanır mı?
Eşim Emekli Sandığı emeklisi iken vefat etti, eşimin ölümünden sonra doğum yaptım, çocuğuma maaş bağlanır mı?
Emeklinin ölümünden önce hamile kaldığınız çocuğunuza, doğum tarihini takip eden aybaşından itibaren maaş bağlanır. Aynı durum eşiniz emekli olmadan vefat etmiş olması ve dul maaşı almaya hak kazanmanız halinde de geçerli olacaktır.
5- Boşanmış eşimden bana dul maaşı çocuğuma da yetim maaşı bağlanır mı?
Emekli Sandığı emeklisi eşimden boşandım. Müşterek çocuklarımıza ve bana, dul-yetim aylığı bağlanır mı?
Yetimlere aylık bağlama şartlarını taşımaları halinde aylık bağlanır. Eşe aylık bağlanması evli iken ölüm halinde olabilir. Boşanan eşe müşterek çocukları olsa dahi maaş bağlanmaz.
6- Reddi miras yetim aylığına engel midir?
Babam Emekli Sandığı emeklisi iken vefat etti. Çok fazla borcu kaldığı için reddi miras davası açtım. Bu durumda Emekli Sandığı'ndan yetim aylığı alabilir miyim?
Reddi miras davası açılması aylık almanıza engel bir durum değildir. Ancak mirastan iskat (men) edilme durumunda aylık alamazsınız. Mirastan iskat durumu ise 5434 sayılı Kanun'da ve 5510 sayılı Kanun'da belirtilmiştir.
7- Kızım çeyiz yardımı aldı, benim maaşım ne zaman artmaya başlar?
Emekli Sandığı'ndan kızım ve bana 01.10.2010 tarihinden sonra aylık bağlandı. Aralık 2011’de kızım evlendi ve 24 ay üzerinden evlenme ikramiyesi aldı. Benim aylık oranım ne zaman artar?
Kızınıza evlenme ikramiyesi ödendiği için yani alacağı yetim maaşını peşin olarak aldığı için sizin aylıklarınız 24 aylık sürenin bitiminde artırılacaktır.
8- Tütün ikramiyesi aylıklar oranında mı yoksa eşit şekilde mi ödenir?
Emekli Sandığı'ndan; annem, kardeşim ve ben şehit aylığı alıyoruz. Tütün İkramiye tutarları, aylık oranlarımıza göre mi ödenir?
Tütün ikramiyesi hoş bir kavram olmamasına rağmen yaygın olarak kullanılmaktadır. 5434 sayılı Kanun'un ek 79'uncu maddesine göre ödenmektedir. Tütün ikramiye tutarları; aylık alan kişilere eşit oranda ödenmektedir.
9- Emeklilere öğrenim intibakı yapılır mı?
Emekli Sandığı'ndan aylık alan bir emeklinin 4 yıllık yüksekokulu bitirmesi halinde intibakı yeniden yapılarak aylık derece ve kademesi yükseltilebilir mi?
Aktif olarak görevde olanların intibakı yapılmakla birlikte emekli olanların yeni öğrenim durumuna göre intibakının yapılması ve emekli aylıklarının yükseltilmesi mümkün değildir.
10- 3 aylık maaşını alamadan vefat eden eşimin maaşını alabilir miyim?
Sosyal Güvenlik Kurumu Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü'ne bir dilekçe ile müracaat etmeniz halinde, bankadan iade edilen tutar vefat tarihi itibarı ile incelenerek varislere ödenecektir.
11- Malül aylığı alanlar işe başlarsa aylıkları kesilir mi?
01-10-2008 tarihinden önce 5434 sayılı TC. Emekli Sandığı Kanunu'na göre malullük aylığı alıyorum. 4/a’ya (SSK) tabi işe girmem halinde aylıklarım kesilir mi?
4/a’ya (SSK) tabi işe girmeniz halinde aylığınız kesilmez. Ancak devlet memuru olmanız halinde aylıklarınız kesilir.
12- Halen memur olarak çalışıyorum, Emekli Sandığı emeklisi eşimden dul maaşı alabilir miyim?
Devlet memuru olarak çalışmaktayım, Emekli Sandığı emeklisi iken ölen eşimin aylığından yararlanabilir miyim?
Emekli Sandığı emeklisi iken vefat eden eşinizden size % 50 oranında aylık bağlanır. Birçok kişi dul maaşının sadece bayanlar için geçerli olduğunu düşünmektedir. Dul maaşı hem erkekler hem de bayanlar için geçerlidir.
13- En fazla hizmetlerimin kaç yılı için ikramiye alabilirim?
Emekli Sandığı'na 4-c’ye tabi hizmetlerimin en fazla kaç yılı için ikramiye alabilirim?
Emekli Sandığı'na tabi hizmetlerinizin tamamı için süre sınırı olmaksızın tam yılına karşılık emekli ikramiyesi alabilirsiniz. Daha önce bu süre 30 yılla sınırlı idi.
Kaynak: Yeni Şafak