2024 Eylül'de yüksek enflasyonun kaynağı kira, ulaştırma ve eğitim harcamaları

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Eylül ayı aylık fiyat gelişmeleri raporunu yayımladı. Raporda, yıllık enflasyonun enerji ve hizmetlerde daha belirgin olmak üzere tüm ana gruplarda gerilediği ifade edildi. Eylül ayında tüketici fiyatlarının yüzde 2,97 oranında yükseldiği, yıllık enflasyonun ise 2,59 puan düşüşle yüzde 49,38 olarak gerçekleştiği kaydedildi. 

Raporda, gıda fiyatlarındaki düşüşe rağmen, Eylül ayında işlenmemiş gıda alt grubunun etkisiyle yüksek bir artış gözlemlendiği belirtildi. İşlenmiş gıda fiyat artışının ise genel olarak ılımlı gerçekleştiği vurgulandı.

Enerji fiyatlarının bu dönemde ılımlı bir seyir izlediği, temel mal grubunun aylık fiyat artışının bir miktar yükseldiği ifade edildi. Ayrıca, hizmet grubundaki aylık fiyat artışının gücünü koruduğu ve Eylül ayında hizmet enflasyonu üzerinde “okula dönüş” etkisinin öne çıktığı belirtildi. 

Hizmet fiyatları Eylül ayında yüzde 4,90 oranında artarken, grup yıllık enflasyonu 4,91 puan gerileyerek yüzde 72,92’ye düştü. Aylık bazdaki yüksek artışta kira, ulaştırma ve eğitim hizmetlerinin belirleyici olduğu kaydedildi. Eylül ayında kira aylık enflasyonu, sözleşme yenileme oranının yüksek seyretmesi nedeniyle yüzde 7,62 ile güçlü bir artış gösterdi. Yıllık kira enflasyonu ise 3,83 puan düşüşle yüzde 117,43’e geriledi.

TCMB, bu dönemde üretici fiyatları artışının önceki aya göre bir miktar yavaşladığını ve yıllık üretici enflasyonunun gerileme eğilimini sürdürdüğünü açıkladı. Mevsimsellikten arındırılmış verilerle, aylık değişimlerin B göstergesinde yatay seyrettiği, diğer göstergelerde ise bir önceki aya kıyasla bir miktar yükseliş yaşandığı ifade edildi.