Açlık sınırı 20 bini, yoksulluk sınırı 65 bin lirayı aştı
TÜRK-İŞ'in Ekim 2024 raporuna göre Türkiye'de dört kişilik bir ailenin açlık sınırı 20.432 TL, yoksulluk sınırı ise 66.553 TL olarak hesaplandı.
TÜRK-İŞ'in Ekim 2024 raporuna göre Türkiye'de dört kişilik bir ailenin açlık sınırı 20.432 TL, yoksulluk sınırı ise 66.553 TL olarak hesaplandı. Bekâr bir çalışanın yaşama maliyeti 26.527 TL’ye ulaştı. Mutfak enflasyonu, bir önceki aya göre %3,03, son on iki ayda %49,31, yıllık ortalamada ise %68,07 oranında arttı.
Türk-İş'in raporunu MEMUR.COM editörü detaylı olarak haberleştirdi.
Raporun 4 temel başlığı var:
- Dört kişilik bir ailenin aylık gıda harcaması tutarı (açlık sınırı) 20.432 TL.
- Gıda ile birlikte diğer tüm temel harcamalar için haneye girmesi gereken toplam gelir tutarı (yoksulluk sınırı) 66.553 TL.
- Bekâr bir çalışanın aylık yaşama maliyeti 26.527 TL.
- Mutfak enflasyonu aylık %3,03, on iki aylık %49,31, yıllık ortalama %68,07 olarak hesaplandı.
Ekim 2024 itibarıyla Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (TÜRK-İŞ) tarafından hazırlanan açlık ve yoksulluk sınırı araştırması sonuçlandı. Bu çalışma, toplumun büyük bir kesimi için alım gücünün düşüşü ve temel ihtiyaçlarını karşılama noktasında yaşanan zorlukları detaylıca gözler önüne seriyor. TÜRK-İŞ'in Ankara’da yaptığı araştırmaya göre, dört kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için gereken aylık gıda harcaması tutarı (açlık sınırı) 20.432 TL'ye yükselirken, diğer tüm temel harcamalar için gereken toplam gelir tutarı (yoksulluk sınırı) 66.553 TL olarak belirlendi. Tek başına yaşayan bir çalışanın aylık yaşama maliyeti ise 26.527 TL olarak hesaplandı.
Bu veriler doğrultusunda TÜRK-İŞ, mutfak enflasyonunun aylık %3,03, on iki aylık %49,31 ve yıllık ortalama %68,07 oranında arttığını kaydetti. Özellikle gıda harcamalarında yaşanan artış, çalışan kesimin alım gücünü ciddi oranda düşürmüş durumda. Çalışanlar, memurlar ve emekliler, ekonomik kriz nedeniyle satın alma güçlerinin azaldığını ve bir yandan da adaletsiz vergi sistemiyle mağdur olmaya devam ettiklerini belirtiyor. TÜRK-İŞ, krizden çalışanların sorumlu olmadığını ve bu nedenle yapılacak tasarrufların dar gelirli kesimler üzerinden olmaması gerektiğini savunarak, acil ekonomik ve sosyal politikaların hayata geçirilmesi gerektiğini ifade etti.
Çizelge 1: Dört Kişilik Ailenin Açlık ve Yoksulluk Sınırı (TL/Ay) |
||||
---|---|---|---|---|
|
Ekim 2023 |
Aralık 2023 |
Eylül 2024 |
Ekim 2024 |
Yetişkin Erkek Gıda Harcaması |
4.112,57 |
4.341,96 |
5.938,13 |
6.127,68 |
Yetişkin Kadın Gıda Harcaması |
3.322,78 |
3.494,77 |
4.858,33 |
4.992,21 |
15–19 Yaş Grubu Çocuk Gıda Harcaması |
4.060,07 |
4.289,46 |
5.863,13 |
6.052,68 |
4–6 Yaş Grubu Çocuk Gıda Harcaması |
2.188,57 |
2.305,69 |
3.171,14 |
3.259,26 |
Açlık Sınırı (4 Kişilik Ailenin Gıda Harcaması) |
13.683,99 |
14.431,88 |
19.830,73 |
20.431,83 |
Yoksulluk Sınırı (4 Kişilik Ailenin Toplam Harcaması) |
44.573,25 |
47.009,38 |
64.595,21 |
66.553,19 |
Harcama tutarları, yuvarlama nedeniyle, toplamda farklı olabilmektedir. |
Aylık Gıda Harcamaları
Dört kişilik bir ailenin gıda harcamasına ilişkin detaylı veriler şu şekilde:
Gıda harcamalarındaki bu artışa ek olarak, giyim, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sağlık gibi temel ihtiyaçlar için yapılan zorunlu harcamalar göz önüne alındığında, yoksulluk sınırının 66.553 TL'ye ulaştığı görülüyor.
Çizelge 2: Gıda Harcamasındaki Değişim % |
||||
---|---|---|---|---|
|
Ekim '23 |
Ara '23 |
Eyl '24 |
Ekim '24 |
Bir Önceki Aya Göre Değişim Oranı |
2,62 |
2,89 |
2,90 |
3,03 |
Bir Önceki Yılın Aralık Ayına Göre Değişim Oranı |
68,30 |
77,50 |
37,40 |
41,57 |
Son On İki Ay İtibariyle Değişim Oranı |
84,29 |
77,50 |
48,72 |
49,31 |
On İki Aylık Ortalamalarla Değişim Oranı |
86,70 |
82,21 |
71,23 |
68,07 |
Mutfak Enflasyonu Artışı
Araştırmanın en dikkat çekici verilerinden biri olan mutfak enflasyonu, son bir ayda %3,03 oranında arttı ve yıllık bazda %49,31'e ulaştı. Aşağıdaki tablo, TÜRK-İŞ’in son bir yıl içerisindeki aylık gıda enflasyon oranlarını gösteriyor:
Son bir yılda yaşanan bu artışlar, mutfak enflasyonunun on iki aylık ortalama bazda %68,07'ye ulaşmasına sebep oldu.
Temel Gıda Ürünlerinde Artış
Gıda gruplarında meydana gelen fiyat değişimlerine göre, süt ve yoğurt fiyatlarında çok büyük değişiklik gözlenmezken, peynir fiyatlarında kısmi bir artış tespit edildi. Et grubu ürünlerde dana eti fiyatında %5, kuzu eti fiyatında %3 ve tavuk eti fiyatında %3 oranında artış yaşandı. Balık fiyatlarında ise %5’lik bir düşüş kaydedildi. Sebze fiyatları ortalamada %21 oranında artarken, meyve fiyatlarında %22,5 oranında bir düşüş görüldü. Ekmek fiyatları değişmezken, makarna fiyatlarında %7,5, un fiyatında ise %5 oranında artış gözlemlendi.
Meyve ve Sebze FiyatlarıEkim 2024’te taze sebze-meyve fiyatlarının kilogram ortalaması 50,94 TL olarak belirlendi. Sebze fiyatlarındaki ortalama kg fiyatı 50,21 TL, meyve fiyatları ise ortalamada 53,12 TL olarak kaydedildi. Gıda Harcamalarında Genel Dağılım ve Artış Oranları
Gıda harcamalarının ana başlıklara göre dağılımı ise şu şekilde gerçekleşti:
- Süt, yoğurt, peynir: Süt ve yoğurt fiyatları sabit kalırken, peynirde kısmi bir artış oldu.
- Et, tavuk, balık: Dana, kuzu ve tavuk etinde %3-%5 oranında artış; balık fiyatlarında ise %5 düşüş gözlemlendi.
- Baklagiller: Kuru fasulyede %3’lük bir düşüş görüldü.
- Sebze-meyve: Sebze fiyatlarında %21 artış, meyve fiyatlarında %22,5 düşüş yaşandı.
- Temel yağ ürünleri: Ayçiçek yağı ve tereyağında artış olurken, zeytinyağı ve margarin fiyatları sabit kaldı.
Gıda ve Tüketici Fiyat Endekslerinde Aylık Artış % | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Ekim 2023 | Kasım 2023 | Aralık 2023 | Ocak 2024 | Şubat 2024 | Mart 2024 | Nisan 2024 | Mayıs 2024 | Haziran 2024 | Temmuz 2024 | Ağustos 2024 | Eylül 2024 | Ekim 2024 | |
TÜRK-İŞ Gıda Enflasyonu | 2,62 | 2,49 | 2,89 | 4,27 | 8,03 | 3,29 | 5,55 | 7,02 | 0,05 | 1,35 | 0,19 | 2,90 | 3,03 |
TÜİK Gıda Enflasyonu | 3,20 | 2,78 | 4,81 | 5,19 | 8,25 | 3,40 | 2,78 | 1,69 | 1,78 | 1,83 | -1,1 | 2,48 | 3,03 |
TÜİK TÜFE | 3,43 | 3,28 | 2,93 | 6,7 | 4,53 | 3,16 | 3,18 | 3,37 | 1,64 | 3,23 | 2,47 | 2,97 |
Yaşam Maliyetinin Topluma Etkileri ve Talepler
Ücretli çalışanların yaşama maliyetlerinin artması, toplumda alım gücünde ciddi bir gerilemeye sebep oldu. Artan gıda harcamaları ve diğer temel ihtiyaç maddelerindeki fiyat artışları, ücretlilerin günlük yaşantılarında dahi tasarrufa yönelmek zorunda kalmalarına yol açtı. Toplumun her kesimi, satın alma güçlerinin düşmesi nedeniyle yaşam standartlarında ciddi bir azalma yaşadığını ifade ediyor.
TÜRK-İŞ, ekonomik krizin çalışanlardan kaynaklanmadığını belirterek, bu krize karşı öncelikli olarak ekonomik ve sosyal politikaların devreye alınması gerektiğini savundu. Özellikle dar ve sabit gelirli kesimlerin enflasyonun mağduru olduğunu belirten TÜRK-İŞ, bu kesimlerin satın alma güçlerini geri kazanabilmeleri için adil bir vergi sisteminin uygulanması gerektiğine vurgu yaptı.
Netice itibarıyla, 2024 Ekim ayında açıklanan açlık ve yoksulluk sınırı verileri, Türkiye’de çalışan ve emekçi kesimlerin yaşadığı geçim sıkıntılarını bir kez daha gözler önüne serdi. Artan gıda enflasyonu ve temel ihtiyaçların maliyetlerindeki yükseliş, çalışan kesimlerin yaşam kalitesini ciddi ölçüde etkilerken, TÜRK-İŞ yetkilileri, ekonomik ve sosyal politikaların bu ihtiyaçlar doğrultusunda yeniden düzenlenmesi gerektiğine dikkat çekti.
ÇİZELGE 3: TÜRK-İŞ Açlık Sınırı Endeksi (TASE 2021=100) | |||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Endeks | Oca | Şub | Mar | Nis | May | Haz | Tem | Ağu | Eyl | Eki | Kas | Ara | |||
2022 | 159,62 | 170,98 | 185,09 | 199,94 | 226,02 | 240,04 | 256,88 | 258,76 | 272,11 | 278,87 | 292,46 | 305,37 | |||
2023 | 332,93 | 353,99 | 360,23 | 380,67 | 389,18 | 389,60 | 437,85 | 458,14 | 500,80 | 513,94 | 526,78 | 542,03 | |||
2024 | 565,21 | 610,59 | 630,72 | 665,73 | 712,45 | 712,81 | 722,41 | 723,79 | 744,81 | 767,38 | |||||
Bir Önceki Aya Göre Değişim Oranı % | Oca | Şub | Mar | Nis | May | Haz | Tem | Ağu | Eyl | Eki | Kas | Ara | |||
2022 | 3,71 | 7,12 | 8,24 | 8,02 | 13,04 | 6,20 | 7,01 | 0,73 | 5,15 | 2,48 | 4,87 | 4,41 | |||
2023 | 9,02 | 6,32 | 1,76 | 5,67 | 2,23 | 0,10 | 12,38 | 4,63 | 9,31 | 2,62 | 2,49 | 2,89 | |||
2024 | 4,27 | 8,03 | 3,29 | 5,55 | 7,02 | 0,05 | 1,35 | 0,19 | 2,90 | 3,03 | |||||
Bir Önceki Yılın Aralık Ayına Göre Değişim Oranı % | Oca | Şub | Mar | Nis | May | Haz | Tem | Ağu | Eyl | Eki | Kas | Ara | |||
2022 | 3,71 | 11,09 | 20,26 | 29,91 | 46,85 | 55,96 | 66,9 | 68,13 | 76,8 | 81,19 | 90,02 | 98,41 | |||
2023 | 9,02 | 15,92 | 17,96 | 24,65 | 27,44 | 27,58 | 43,38 | 50,02 | 64,00 | 68,3 | 72,5 | 77,5 | |||
2024 | 4,27 | 12,64 | 16,36 | 22,82 | 31,44 | 31,51 | 33,28 | 33,53 | 37,41 | 41,57 | |||||
Bir Önceki Yılın Aynı Ayına Göre Değişim Oranı % | Oca | Şub | Mar | Nis | May | Haz | Tem | Ağu | Eyl | Eki | Kas | Ara | |||
2022 | 59,62 | 66,38 | 76,39 | 85,02 | 107,76 | 117,29 | 128,44 | 119,11 | 130,01 | 134,77 | 137,38 | 98,41 | |||
2023 | 108,57 | 107,03 | 94,62 | 90,38 | 72,18 | 62,30 | 70,44 | 77,04 | 84,04 | 84,29 | 80,12 |