Cumhurbaşkanı, vekil ve doktorların emekli maaşları arasındaki fark bize ne anlatıyor?

Kamu personel rejimi alanındaki duayen isimlerden olan Yeni Şafak yazarı Ahmet Ünlü, sosyal güvenlik sistemindeki çarpıklıkları, Cumhurbaşkanı, milletvekili ve doktorların emekli maaşları üzerinden ele aldı. Yazısında, mevzuat düzenlemelerinin aceleye getirildiği durumlarda ortaya çıkan olumsuzlukları iki çarpıcı örnekle açıklayan Ünlü, özellikle Cumhurbaşkanı ve milletvekillerinin emekli maaşları arasındaki farkın adaletsiz bir yapıya işaret ettiğini belirtti.

Cumhurbaşkanı Emekli Maaşı Nasıl Hesaplanıyor?  

5510 sayılı Kanun’un 43. maddesine göre Cumhurbaşkanının emekli maaşı, görevinden ayrıldıktan sonra istek tarihini takip eden ay başından itibaren, o dönem Cumhurbaşkanına ödenen aylık ödeneğin %40’ı oranında hesaplanıyor. Örneğin, 2024 yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu'na göre Cumhurbaşkanına verilecek yıllık ödenek 2.196.000 TL olarak belirlenmişti. Bu rakam, aylık ödeneği 183.000 TL yapıyor ve Cumhurbaşkanının emekli maaşı da bunun %40’ı olan 73.200 TL olarak hesaplanıyor. Ünlü, bu rakamın belirgin bir sorun yaratmadığını ancak Temmuz ayında milletvekillerinin maaşlarının daha yüksek oranda arttığını vurguladı.

Milletvekili Maaşlarıyla Cumhurbaşkanının Emekli Maaşı Arasındaki Fark

1 Temmuz 2022 tarihinde 7417 sayılı Kanunun 13. maddesiyle yapılan değişiklik, milletvekili maaşlarının Cumhurbaşkanı ödeneğiyle olan bağlantısını kopardı. Bu düzenlemeyle, Cumhurbaşkanına ödenen maaşın %45’i oranında milletvekillerine emekli maaşı bağlanması yerine, gösterge ve maaş katsayısına bağlı bir sistem getirildi. Ünlü’nün belirttiği üzere bu değişiklik, milletvekillerinin emekli maaşlarının Cumhurbaşkanının maaşını geçmesine yol açtı. Temmuz 2024 itibarıyla Meclis Başkanının emekli maaşı 121.633,77 TL’ye, milletvekillerinin ise 111.232 TL’ye yükseltildi. Ünlü, bu durumu "Milletvekillerinin emekli maaşı, Cumhurbaşkanının maaşına yaklaşmış durumda; bu kesinlikle düzeltilmesi gereken bir çarpıklık" sözleriyle eleştirdi.

Doktorların Emekli Maaşlarındaki Bozulma

Ünlü, doktorların emekli maaşlarındaki dengesizliklere de dikkat çekti. 5434 sayılı Kanun’un ek 84. maddesine yapılan düzenleme ile uzman doktorlara ilave ödeme yapıldı. Buna göre, 25 yıllık bir uzman doktorun emekli maaşı 51.925 TL iken, pratisyen doktorların maaşı 46.133 TL olarak hesaplanıyor. Bu durumda, uzman doktorlar profesörlerden daha yüksek maaş alırken, Tıp Profesörlerinin maaşı 50.620 TL’de kalıyor. Ünlü, bu durumu "Emekli maaş sisteminin, bu tür bozulmalarla daha da karmaşık hale gelmemesi gerektiğini vurguluyoruz" diyerek eleştirdi. Eğer ilk düzenleme Meclis aşamasında düzeltilmeseydi, çok daha büyük dengesizliklerin yaşanabileceğini ifade etti.

"Sosyal güvenlik sistemimizdeki dengesizlikler giderilmedikçe bu sorunlar katlanarak artacak" ifadeleriyle haber analizini noktalayan Ahmet Ünlü’nün bu analizinde vurguladığı temel mesele, sosyal güvenlik sistemindeki düzenlemelerin üzerinde yeterince düşünülmeden yapıldığında, uzun vadede daha büyük sorunlar yaratabileceği.