Dağcılıkta hayat kurtaran tedbirler: İyi hazırlık, eğitim, deneyim ve ekipman kontrolü

Ağrı Dağı'nın zirvesine tırmandıktan sonra kaybolan iki dağcı, 22 Temmuz 2024 tarihinde "buzul platosu" olarak bilinen rotada donmuş halde bulunurken afet risk uzmanı ve dağcı, Ansar Türkiye Dağcılık Fedarasyonu Ankara İl Temsilciliği üyesi Dr. İrfan Aksu, dağcılıkta risk azaltma planlarının önemine dikkati çekti.

Dağ arama kurtarma birliği ekip üyesi de olan Dr. İrfan Aksu, yerel rehberlerin dağcılıkta kritik bir rol oynadığını belirtirken, dağcıların kendi güvenliklerini sağlamaları için de önemli önlemler almaları gerektiğini vurguladı. Aksu, dağcılıkta kazaları önlemek için iyi hazırlık, eğitim, deneyim ve ekipman kontrolünün hayati önem taşıdığını ifade etti.

Afet risk yönetimine ilişkin 3 kaynak ve rehber niteliğinde esere imza atan, dağcı ve afet risk uzmanı da olan inşaat yüksek mühendisi Aksu, afet risk yönetimi ve dağcılık konularında üç kaynak esere imza atmış bir uzman olarak, dağ kazalarını önlemek için alınması gereken önlemler hakkında özetle şu uyarılarda  bulundu:

- İyi Hazırlık: Dağa çıkmadan önce rota hakkında detaylı bilgi edinmek, hava durumunu kontrol etmek ve uygun ekipman hazırlamak önemlidir.
- Eğitim ve Deneyim: Temel dağcılık ve kurtarma becerileri eğitimi almak, acil durumlar için hazırlıklı olmayı sağlar.
- Risk Yönetimi: Rota üzerindeki riskleri değerlendirip, hava koşulları ve arazi zorluklarını göz önünde bulundurarak kararlar almak gerekir.
- Ekipman Kontrolü: Dağcılık ekipmanının düzenli bakımını yapmak ve uygun şekilde kullanmak kazaları önler.
- Grupla İletişim: Ekibin iletişim içinde olması, belirlenen kurallara uyulması ve herkesin durumdan haberdar olması güvenliği artırır.
- Acil Durum Planı: Acil bir durumda nasıl hareket edileceği konusunda bir plan yapmak, hızlı ve etkili bir yanıt sağlar.

Detaylı okumak isteyenler için Dr. Aksu'nun uyarılarının tüm detayları:

“Yerel rehberlere rağmen dağcılıkta Bölgesel kritiklere göre dağ kazalarını önleme risk azaltma planı ;

Dağcılıkta yerel rehberler kazaları önlemek için önemli bir rol oynasa da, bazı önlemler dağcıların kendi güvenliğini sağlamasında etkili olabilir:

İyi Hazırlık: Dağa çıkmadan önce rota hakkında detaylı bilgi edinmek, hava durumunu kontrol etmek ve uygun ekipman hazırlamak önemlidir.

Eğitim ve Deneyim: Temel dağcılık ve kurtarma becerileri eğitimi almak, acil durumlar için hazırlıklı olmayı sağlar. Deneyimli dağcılarla yürümek de yararlı olabilir.

Risk Yönetimi: Rota üzerindeki riskleri değerlendirip, hava koşulları ve arazi zorluklarını göz önünde bulundurarak kararlar almak gerekir.

Ekipman Kontrolü: Dağcılık ekipmanının düzenli bakımını yapmak ve uygun şekilde kullanmak kazaları önler.

Grupla İletişim: Ekibin iletişim içinde olması, belirlenen kurallara uyulması ve herkesin durumdan haberdar olması güvenliği artırır.

Acil Durum Planı: Acil bir durumda nasıl hareket edileceği konusunda bir plan yapmak, hızlı ve etkili bir yanıt sağlar.

Yerel rehberler deneyim ve bilgi sağlar, ancak dağcının kendi hazırlığı ve dikkati de büyük önem taşır.

Tabii, dağ kazalarını önlemek için ek önlemler de alınabilir:

Yüksek İrtifa Hastalığına Dikkat: Yüksek irtifa hastalığı riskini azaltmak için tırmanış hızını yavaşlatmak, yeterli aklimatizasyon yapmak ve yeterli su tüketmek önemlidir.

Doğru Beslenme ve Su Tüketimi: Fiziksel dayanıklılığı artırmak için yeterli ve dengeli beslenmek, yeterli miktarda su içmek gerekir.

Güvenlik Ekipmanlarının Kullanımı: Kask, krampon, dağcı kemeri ve ip gibi güvenlik ekipmanlarını doğru şekilde kullanmak ve düzenli olarak kontrol etmek önemlidir.

Rota Bilgisi ve İşaretler: Belirlenen rotayı takip etmek ve işaretlere dikkat etmek, kaybolma riskini azaltır.

Meteorolojik Koşulları İzleme: Hava durumunun sürekli olarak izlenmesi ve olumsuz hava koşullarında tırmanışa devam edilmemesi gerekir.

Acil Yardım ve İletişim Araçları: Dağcılık yaparken acil durum sinyali verebilecek cihazlar (örneğin, acil durum beacon'ları veya GPS cihazları) taşımak faydalı olabilir.

Rehber ve Dağcı İlişkisi: Rehberlerle açık ve etkili bir iletişim kurmak, rehberin tavsiyelerine uymak, grup içindeki herkesin uyumlu çalışmasını sağlar.

Bu önlemler dağcılık sırasında güvenliği artırabilir ve kazaların önlenmesine yardımcı olabilir.Dağcılık kazalarının azaltılması için etkili bir şartname şu unsurları içermelidir:

1. Planlama ve Hazırlık

Rota Bilgisi: Dağcılar, çıkacakları rotayı detaylı bir şekilde planlamalı ve bu rota hakkında bilgi sahibi olmalıdır. Haritalar, rota notları ve önceki raporlar gözden geçirilmelidir.

Hava Durumu: Tırmanış öncesi ve sırasında hava durumunu takip etmek ve uygun hava koşullarında hareket etmek gereklidir.

2. Ekipman ve Güvenlik

Ekipman Kontrolü: Kask, ip, krampon, dağcı kemeri gibi güvenlik ekipmanlarının düzenli olarak kontrol edilmesi ve gerekli bakımının yapılması şarttır.

Doğru Ekipman Kullanımı: Ekipmanın doğru şekilde kullanılması ve her bireyin uygun ekipman taşıması sağlanmalıdır.

3. Eğitim ve Bilgi

Temel Eğitim: Dağcılar, temel dağcılık ve acil durum eğitimi almalıdır. Bu eğitimler, ilk yardım, temel tırmanış teknikleri ve yön bulma becerilerini içermelidir.

Deneyimli Rehber Kullanımı: Rehberler veya deneyimli dağcılar, rotayı tanıyan ve riskleri iyi değerlendiren kişiler olmalıdır.

4. Acil Durum Yönetimi

Acil Durum Planı: Her dağcı grubunun, acil durumlar için bir planı olmalı ve bu plan tüm grup üyeleri tarafından bilinmelidir.

İletişim Araçları: GPS cihazları, acil durum sinyal cihazları ve iletişim cihazlarının (telefon, radyo) kullanımı ve bunların çalışır durumda olması sağlanmalıdır.

5. Grupla Koordinasyon

Ekip İletişimi: Dağcılar arasında etkili bir iletişim ve koordinasyon sağlanmalı, grup üyelerinin durumundan haberdar olunmalıdır.

Grup Dinamikleri: Her bireyin yetenekleri ve sınırları göz önünde bulundurularak görev dağılımı yapılmalıdır.

6. Risk Yönetimi ve Adaptasyon

Risk Değerlendirmesi: Dağcılar, rotadaki riskleri ve potansiyel tehlikeleri değerlendirmeli, gerekli önlemleri almalıdır.

Esneklik: Hava koşulları veya diğer acil durumlar nedeniyle planlarda esneklik sağlanmalı ve gerektiğinde rotadan sapılmalıdır.

7. Sağlık ve Fiziksel Hazırlık

Aklimatizasyon: Yüksek irtifa hastalığı riskine karşı aklimatizasyon süreçlerine uyulmalı ve gerekli dinlenme süreleri sağlanmalıdır.

Fiziksel Hazırlık: Dağcıların fiziksel olarak tırmanışa uygun durumda olmaları, düzenli egzersiz yapmaları ve yeterli beslenmeleri sağlanmalıdır.

Bu şartname, dağcılık aktivitelerindeki güvenliği artırmak ve kazaların azaltılmasını sağlamak için bir temel oluşturur. Her tırmanış öncesi bu şartnameye uygunluk kontrol edilmelidir."

Ağrı Dağı'nda tipide mahsur kalan 2 dağcı donmuş halde bulunmuştu

Ağrı Dağı'nın zirvesine tırmandıktan sonra kaybolan iki dağcı, 22 Temmuz 2024'te "buzul platosu" olarak bilinen rotada donmuş halde bulundu. 

Türkiye'nin farklı kentlerinden gelen dağcı grubu, Ağrı'nın Doğubayazıt ilçesindeki 5 bin 137 metre yüksekliğindeki Ağrı Dağı'na tırmanış gerçekleştirdi. Perşembe günü tırmanışa başlayan grup, cumartesi sabahı zirveye ulaştı. İnişe geçen gruptan Dilek Gökbulak ve Muhammed Halim Dalgın kayboldu. 

112 Acil Çağrı Merkezi'ne yapılan ihbar üzerine AFAD, jandarma ve sağlık ekipleri harekete geçti. Yerli rehberlerden oluşan bir ekip ile Van AFAD'dan 10, Ağrı AFAD'dan 4 kişilik ekip, kaybolan dağcıları arama çalışmalarına katıldı. Uzun süren arama kurtarma çalışmaları sonucunda, dağcıların tipide mahsur kalarak donmuş halde bulunduğu belirlendi.