Düşük maaşlı memurları sevindiren düzenleme emeklileri üzdü

Ünlü yazısında, her düzenleme yeterince analiz yapılmadan yürürlüğe konulursa istenmeyen birçok sorunun ortaya çıkabileceğini belirtti. Özellikle memurlar için getirilen seyyanen zam düzenlemesinin emeklileri sıkıntıya soktuğunu belirtti.

Ahmet Ünlü’nün konuya ilişkin değerlendirmeleri şöyle:

Kanunda yer alan düzenleme emekli memur maaşlarında niçin sorun oluşturdu?

7456 sayılı Kanunun 28 inci maddesi ile memurlara ve diğer kamu görevlilerine 15.965 gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutarda ilave ödeme yapılması kararlaştırılmıştı. Bu durum ilk bakışta düşük ücret alan memurları sevindirdi. Belki de en düşük memur maaşı için söz verilen tutara en az maliyetle bu şekilde ulaşılabiliyordu. Ancak bu düzenleme birçok dengeyi bozdu. Düzenleme ile her memura eşit tutarda maaş artışı yapılmıştı.

Özellikle emekli maaşının ve ikramiyesinin maaş katsayılarına bağlı olarak artması nedeniyle yapılan seyyanen artış ister istemez ödenen emekli maaşı ve ikramiyesini olumsuz etkiledi. Bu durum da ister istemez tepkilere neden oldu. Belki düzenleme taban aylık katsayısı ağırlıklı yapılsaydı bu kadar sıkıntı oluşturmayacaktı. Yani taban aylık katsayısı artışıyla da istisnalar dışında her çalışana aynı oranda artış sağlanmış olacaktı. Ancak artış farklı bir yöntemle ve sistem dışına çıkılarak yapıldı.

Diğer yandan memur emeklileri için de farklı bir yöntemle artış sağlandı. 5510 sayılı Kanunun Ek 86 ncı maddesinde yapılan düzenleme ile kalıcı olarak emekli, adi malullük, vazife malullüğü aylığı ile dul ve yetim aylığı bağlananlara, ödenen aylıklar ve bu Kanunun ek 81 ve ek 85 inci maddeleri uyarınca yapılan ek ödemeler hariç aylıkları ile birlikte her ay itibarıyla yapılan ödemeler toplamının % 6,34’ü oranında ilave ödeme yapılması sağlandı. Ancak bu düzenleme bozulan dengeleri düzeltmeye yetmedi. Haliyle emekli maaş sistemi, maaş katsayısı ve taban aylık katsayısı üzerine kurgulandığı için kurgu değişince de sistemin ayarı bozuldu.

Seyyanen artış en fazla emekli ikramiyesini etkiledi

Yapılan seyyanen artış en fazla da emekli ikramiyesini olumsuz etkiledi. Emekli olacak birçok kamu görevlisi emekli ikramiyesinin düşüklüğünden dert yanmaya başladı. Bu durumun temel sebebi ise maaş katsayısı yerine seyyanen yapılan maaş artışı olmuştur. Daha önceki yıllarda memurlar böyle bir durumla karşılaşmadıkları için hala şaşkınlıklarını üzerlerinden atamadılar.

Ülke ekonomisinin durumunu da dikkate aldığımızda kısa vadede bu durumun düzeleceğini bekleyemiyoruz. Ancak ortada da ciddi bir sorun olarak durmaktadır. Demek ki kısa vadeli çözümler uzun vadeli hasarlar bırakıyormuş. Bu nedenle kamu personel sistemi üzerinde yapılacak her değişiklik öncesinde çok boyutlu düşünmeye ihtiyaç varmış.