Eksik prim günü olan EYT'li emekli olabilir mi?
EYT düzenlemesiyle birlikte, prim günleri eksik olan çalışanlar için çeşitli alternatif yollar sunuluyor. Doğum ve yurtdışı borçlanmasıyla prim günü tamamlanarak emekli olma imkanı bulunuyor.
Emeklilik, çoğu çalışan için uzun vadeli bir hedef olarak hayatlarında yer alırken, prim günü eksikliği nedeniyle bu hayali gerçeğe dönüştüremeyenler için çeşitli alternatifler mevcut. Türkiye'de ve yurtdışında sigortalı olarak çalışan, EYT (Emeklilikte Yaşa Takılanlar) kapsamında yer alan, ancak prim gün sayısında eksiklik bulunan kişiler, eksik günlerini tamamlamak için çeşitli yolları kullanarak emekli olabilirler.
Dünya gazetesinden Özgür Erdursun konuyu “EYT’liyim ama az günüm var, emekli olabilir miyim?” başlığı altında inceleme masasına yatırdı.
Özdursun'un altını çizdiği üzere özellikle SSK/Bağ-Kur ve Emekli Sandığı statülerinden birine sahip olan ve prim gün sayısının eksik olduğunu gören çalışanlar, son 2520 gün içinde hangi statüde daha fazla prim ödediklerine bakarak, o statüdeki prim gün şartını tamamlayarak emekli olabilirler. Emeklilik için izlenecek yol, kişilerin geçmişteki çalışma hayatı, sigortalılık durumu ve diğer özel durumlarına göre değişiklik gösterebilir.
Özgür Erdursun'un köşe yazısında belirttiği gibi, eksik prim günü olanlar için doğum ve yurtdışı borçlanması gibi alternatifler bulunuyor. Örneğin, 28 Haziran 1976 doğumlu ve 1 Ocak 1996’da sigortalı olarak işe başlamış bir kadın, 2496 gün prim ödemesi yapmış olsa da, bu eksiklikleri tamamlayarak SSK’dan ya da Bağ-Kur’dan emekli olma imkânına sahip. Yazar, prim günü eksik olanların doğum borçlanması yaparak, yurtdışı borçlanması ile günlerini tamamlamaları gerektiğini belirtiyor.
Bir örnekle anlatılan durum, 2004 yılından sonra Türkiye’de sigorta primi ödememiş, ancak yurtdışında yaşamış bir kadının emeklilik yolunu gösteriyor. Bu kadın, doğum borçlanması yaparak 1440 gün kazanabilir, ardından yurtdışı borçlanması yaparak 1259 gün daha ekleyebilir. Ancak bu sürecin sonunda, SSK’dan emekli olabilmesi için halen prim günü eksikliği kalabilir. Yurtdışındaki sigortalılık durumu, emekli aylığının bağlanmasında etkili olabilir.
Bir diğer alternatif ise, 3600 günle 58 yaşında emekli olabilmek. SSK statüsünde emeklilik için 3600 prim gününe tamamlanması gereken kadın ya da erkekler, eksik kalan günleri doğum borçlanması ile tamamlayabilir. Erdursun’un yazısında, bu örnekteki kadının 1104 gün prim açığını doğum borçlanması ile kapatabileceği ve 58 yaşını bekleyerek emekli olabileceği ifade edilmiştir.
Bunlara ek olarak, Bağ-Kur statüsünde emeklilik için 7200 gün gereklidir. Bu durumda, yurtdışı ve doğum borçlanması yaparak prim gününü tamamlayabilen bireyler, yaş şartı aranmadan emekli olma fırsatına sahip olurlar.
Emekli olmak için çeşitli alternatifler sunulsa da, borçlanmaların her biri ciddi bir ödeme gerektirdiğinden, kişilerin emeklilik planlamasını dikkatli bir şekilde yapmaları önemli. Yatırılan primlerin emekli aylığına olan etkisi ise, yapılan fazla ödemelerin geri dönüşünü de göz önünde bulundurmayı gerektiriyor.