Emekli aylıklarında 2024 ve 2025 dilekçe farkı ne olacak?

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) 2024 yılı enflasyon tahminini yüzde 38’den yüzde 44’e yükseltmesi, emeklilik dilekçesini bu yıl mı yoksa 2025’te mi vermesi gerektiği konusunda yüz binlerce kişiyi düşündürüyor. Habertürk’ten Ahmet Kıvanç’ın analizine göre, emeklilik dilekçesini 2024 yılında verenlerin aylıkları 2025 yılında dilekçe vereceklere göre yüzde 31 oranında daha yüksek olacak. Bu farkın Merkez Bankası enflasyon tahminini aşması durumunda yüzde 30’a düşebileceği öngörülüyor.

2024 yılı boyunca emeklilik dilekçesi verenler, ocak ayında yüzde 49,25 ve temmuzda yüzde 24,73 oranındaki zamlardan faydalandılar. Yıl sonu tahminleri doğrulanırsa, ocak ayında yüzde 15,45 oranında bir artış daha yapılacak. Bu durum, 2024’te dilekçe veren emeklilerin aylıklarının 2025’te dilekçe verecek olanlara kıyasla daha yüksek olmasını sağlıyor. 

2025 yılı için dilekçe verenlere ise Merkez Bankası’nın yüzde 44’lük yıllık enflasyon tahmini ve yüzde 3,5’lik GSYH artış hızının yüzde 30’u (1,05 puan) uygulanarak toplamda yüzde 45,05 oranında bir güncelleme katsayısı uygulanacak. Böylece 2024 yılı avantajlarından yararlanamayacak olan 2025 emeklileri, aynı ocak zammından yararlanacak ancak aylık farkı korunmuş olacak.

Ayrıca emeklilik dilekçesi verilme tarihine göre 2025’ten 2026’ya geçerken de enflasyon tahmin aralığının değişkenlik göstermesi durumunda yeni farklar oluşabilecek.

Kısa özetin ardından Kıvanç'ın haber analizinden detaylı notlar...

Merkez Bankası’nın geçen hafta açıkladığı enflasyon tahminleri, 2024 yılında emeklilik dilekçesi verip vermemeye karar vermeye çalışan yüz binlerce kişiyi yakından ilgilendiriyor. 2024 yılı için yüzde 38 olarak öngörülen enflasyon oranının yüzde 44’e revize edilmesiyle, 2024’te emeklilik dilekçesi verenler ve 2025’te dilekçe verenler arasındaki maaş farkının yüzde 31 seviyelerine ulaşması bekleniyor. Ekonomistler ise yıl sonu enflasyonunun yüzde 46’ya kadar çıkabileceğini öngörerek, maaş farkında değişiklik olabileceğine işaret ediyor.

2024 ve 2025 Yıllarında Emeklilik Dilekçesi Verenlerin Durumu

2024 yılında emeklilik dilekçesi verenler, yıl içindeki zam artışlarından daha fazla yararlanacak. Ocak ayında yapılan yüzde 49,25 ve temmuz ayında yapılan yüzde 24,73’lük zamlar sonucu bu yıl emekli olanların maaşlarına toplam yüzde 86,16 oranında artış uygulanmış olacak. Emeklilik dilekçesini bu yıl verenler, ayrıca 2025 yılı ocak ayında yapılacak enflasyon zammından da faydalanacak. Merkez Bankası’nın yüzde 44 olarak revize ettiği 2024 yılı enflasyon tahmininin gerçekleşmesi durumunda, 2025 ocak zammı yüzde 15,45 olarak öngörülüyor. Böylelikle 2024 yılında emekli olanların maaşları, 2025 yılında emekli olacaklara göre önemli bir avantaj sağlayacak.

2025 Yılında Emekli Olanların Durumu ve Güncelleme Katsayısı

2025 yılı içinde emeklilik dilekçesi verenler, 2024 yılı boyunca yapılan yüzde 86,16 oranındaki artıştan faydalanamayacak. Bu durumda, 2024 enflasyon tahmini olan yüzde 44 ve yüzde 3,5 olarak tahmin edilen GSYH büyüme hızının yüzde 30’u (1,05 puan) hesaplanarak yüzde 45,05 oranında bir güncelleme katsayısı uygulanacak. Ocak ayında yapılacak yüzde 15,45’lik enflasyon artışı, 2025 yılında emekli olacakları da etkileyecek ancak 2024’te emekli olanlar ile 2025’te emekli olacaklar arasındaki yüzde 31 oranında bir maaş farkı ortaya çıkacak.

Eğer yıl sonu enflasyonu Merkez Bankası’nın tahminini aşarak yüzde 46 seviyelerine ulaşırsa, 2024 ve 2025 yıllarında emekli olanlar arasındaki maaş farkının yüzde 30 seviyelerine inmesi bekleniyor. Dolayısıyla, Merkez Bankası’nın tahminlerinin gerçekleşme oranına bağlı olarak emekli maaş farkı bu oranlarda değişebilecek.

2025’ten 2026’ya Geçerken Oluşacak Maaş Farkı

Emeklilik dilekçesi verilme tarihine göre maaş farklarının 2025 yılı sonrası da devam etmesi bekleniyor. Merkez Bankası’nın enflasyon tahminlerine göre, 2025 yılı haziran ayında enflasyon yüzde 10 ila 14 aralığında, yıl sonunda ise yüzde 16 ila 26 aralığında gerçekleşebilir. Yıl ortasında yapılacak zam oranının en üst seviyeye ulaşması halinde temmuz ayında yüzde 14 oranında bir artış olacağı öngörülüyor. Böylece, 2025 yılı ocak ve temmuz aylarında yapılacak toplam zam oranının yıllık bazda yüzde 31,6’ya ulaşacağı düşünülüyor.

2025 yılının temmuz ve aralık döneminde emeklilik dilekçesi verenler, ocak ayında yapılacak yüzde 15,45 ve temmuzdaki yüzde 14’lük zamdan yararlanabilecek. Yıl sonu enflasyonu yüzde 26 düzeyinde gerçekleşirse ve GSYH büyümesi yüzde 4 olursa, 2026 yılında dilekçe verenlere yüzde 27,2 oranında bir güncelleme katsayısı uygulanacak. Bu durumda da 2025 yılından 2026’ya geçerken bir maaş farkı oluşacak; ancak bu fark, 2024 ve 2025 arasında oluşan farka göre daha düşük seviyelerde olacak.

Dilekçe Verme Tarihi Nasıl Avantaj Sağlıyor?

Emekli olmayı düşünenler için dilekçe verme tarihi önemli bir avantaj sunabilir. Mevcut iş yerinde çalışmaya devam eden ve emekli aylığı düşük görünen kişilerin, emekli olduktan sonra mevcut ücret seviyesini kaybetmemek adına dilekçelerini dikkatli bir şekilde zamanlaması öneriliyor. Örneğin, şu anda emekli aylığı 20 bin TL olan bir kişinin çalıştığı iş yerinde brüt maaşı 60 bin TL ise, 2024 yılında emekli olmaması halinde aylığında yaklaşık 4.700 TL düşüş yaşanacak. Ancak çalışmaya devam etmesi halinde her yıl emekli aylığında yaklaşık 1.800 TL artış olacağı öngörülüyor. Bu kişi üç yıl daha çalıştıktan sonra emekli aylığı tekrar 2024 seviyesine ulaşacak, dolayısıyla üç yıl içinde emekli olmak zorundaysa dilekçesini bu yıl vermesi avantajlı olacak.

Ancak yaş itibarıyla üç yıldan daha uzun süre çalışabilme imkânı olanlar için emekliliği geciktirmenin daha avantajlı olabileceği belirtiliyor. Diğer yandan, çalışan kişinin aldığı maaş asgari ücrete veya yakın bir seviyeye denk geliyorsa, 2024 yılı içerisinde emekli olması öneriliyor.

Emeklilik Dilekçesi İçin Tarihlere Dikkat

SSK (4/a) ve BAĞ-KUR’lular için 2024 yılı avantajlarından yararlanabilmek adına dilekçenin en geç 31 Aralık 2024 tarihine kadar verilmesi gerekiyor. Kamu işçileri için ise bu süre 14 Ocak 2025 olarak belirlenmiş durumda. Özellikle 4/c kapsamında çalışmaya 15 Ekim 2008 tarihinden sonra başlayanlar, maaş düşüşünden etkilenmemek adına dilekçelerini belirlenen tarihlerde vermeliler; maaşını ayın 15’inde alanların en geç 14 Ocak 2025’te, ayın 1’inde alanların ise 31 Aralık 2024’e kadar dilekçelerini tamamlaması önemli.

Bu ayrıntılar, emeklilik dilekçesi vermeyi planlayanlar için yıl içindeki zam oranlarının avantajlı bir şekilde kullanılmasını sağlarken, mevcut enflasyon tahminlerinin üzerindeki artışların da maaş farklarında belirleyici olacağını gösteriyor.