Emekliler için en kötü yıl geride kaldı da daha kötüsü mü geliyor?

İstanbul Büyükşehir Belediyesine bağlı İstanbul Planlama Ajansı (İPA) Başkanı Buğra Gökce, Türkiye'de emeklilerin son yıllarda yaşadığı zorlukları ve gelecekteki olası ekonomik durumları değerlendirerek, 2023 yılının emekliler için en kötü yıl olduğunu belirtti. Gökce, 2024 yılının da 2023’ten daha kötü olacağına dair endişelerini dile getirdi. Emeklilerin ekonomik koşullarındaki bozulmanın verilerle ortaya konduğunu dile getirdi.

Emekli Maaşlarındaki Düşüş ve Karşılaştırmalar

2002 yılında ortalama emekli aylığının kişi başına GSYH’ye oranının %46.4 olduğunu belirten Gökce, bu oranın 2024 yılında %27.7'ye gerilediğini ifade etti. Türkiye'de emekli aylıkları GSYH'ye oranı %5.36’ya düşerken, Avrupa Birliği ülkelerinde bu oran %12.9 olarak gerçekleşti. Türkiye’de ortalama emekli maaşı 385 euro iken, bu rakam İspanya’da 1.417 euro, Fransa’da 1.485 euro, Almanya’da 1.552 euro, İtalya’da 1.582 euro, Belçika’da 1.717 euro ve Hollanda’da 2.003 euro olarak ölçüldü.

Emekli Maaşları ve Alım Gücü

2002 yılının sonunda bir işçinin emekli maaşı asgari ücretin yaklaşık %30 üstündeyken, günümüzde 12 bin 500 lira olan en düşük emekli maaşı, 17 bin lira olan asgari ücretin %26.5 altında kalıyor. Ayrıca, 2014 yılında en düşük emekli maaşı ile 11 gram altın alınabilirken, günümüzde bu miktar 4.5 grama düşmüş durumda.

Çözüm Önerileri

Gökce, emekli aylıklarının 16 milyon vatandaşı doğrudan etkilediğini ve bu sorunun çözümü için "ben yaptım oldu" yaklaşımının yetersiz olduğunu, ortak akıl ve çoğulcu bir yöntemle hareket edilmesi gerektiğini vurguladı. Emeklilerin karşı karşıya olduğu derin sorunların çözümü için gerçekçi, akılcı ve bilimsel yaklaşımlara ihtiyaç duyulduğunu belirtti.