Eşine az rastlanır intihal skandalı: Tezi ve doktor unvanı iptal edildi

Akademik dünyada yaşanan eşine az rastlanır bir intihal vakasında, Yıldız Teknik Üniversitesi’nde doktor unvanı kazanan bir akademisyenin tezi, usulsüz alıntılarla kopyalandığı gerekçesiyle iptal edildi. Genellikle intihal vakaları tespit edilse bile süreçler uzun sürebiliyor veya sonuçsuz kalabiliyor. Ancak bu sefer durum farklı gelişti.

Yeni Şafak gazetesinden Aysun Som'un haberine göre, Aynur Gürlemez Arı, Mart 2019 tarihinde Yıldız Teknik Üniversitesi, Sanat ve Tasarım Anabilim Dalı’nda Prof. Dr. Seza Sinanlar Uslu danışmanlığında “Venedik Bienali’nde Türkiye” başlıklı doktora tezini başarıyla tamamladı. Tezi, Türkiye’nin 1895-2017 yılları arasında Venedik Bienali’ne katılımını incelemekteydi. Ancak, araştırmasının kitaplaştırılması sürecinde, aynı konuda yapılan güncel çalışmaları incelerken, tezinin usulsüz alıntılarla kopyalandığını fark etti. İntihalin yapıldığı tez ise Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü’nde, Prof. Dr. Marcus Graf danışmanlığında yazılmış “An Investigation On The Evolution Of Turkish Pavillion At Venice Art Biennale” başlıklı, 853216 YÖK Tez Numaralı, İngilizce bir tezdi.

Aynur Gürlemez Arı, bu durumu ihbar etmek üzere tez danışmanı Prof. Dr. Seza Sinanlar Uslu’dan destek aldı. Uslu, intihalin detaylarını içeren 83 sayfalık bir rapor hazırlayarak Nisan 2024’te Yıldız Teknik Üniversitesi’ndeki makamlara intihal ihbarında bulundu. Raporda, Arı’nın tezinden akademik etiğe uymayacak şekilde kaynak belirtilmeden, doğrudan metinlerin İngilizceye çevrilerek intihal edildiği belirtiliyordu. Yıldız Teknik Üniversitesi Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Kurulu, Uslu’nun raporunu inceledikten sonra intihal iddialarının doğru olduğunu onayladı ve idari işlemlerin başlatılmasına karar verdi.

İlgili rapor Yıldız Teknik Üniversitesi tarafından Yükseköğretim Kurulu’na (YÖK) iletildi. YÖK, Yeditepe Üniversitesi Rektörlüğü’ne, konunun 2547 sayılı Kanunun 54. ve devamı maddeleri uyarınca gerekli işlemleri yapması gerektiğini bildirdi. Yeditepe Üniversitesi, intihal iddialarını inceleyerek, gerekli yasal süreci başlattı.

Sonuç olarak, Yeditepe Üniversitesi, yeterli ve doğru referans göstermeden intihal yapıldığını belirterek, Arı’nın doktora tezinin “intihal sebebiyle başarısız sayılmasına” ve “doktor unvanının iptaline” karar verdi. Arı, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, bu olayın, tez yazmanın yanı sıra bir tezi yönetmenin ve onaylamanın da ciddi bir iş olduğunu vurguladığını ve bilimsel bilgiyi üretme sürecinin titizlik, disiplin ve sorumluluk gerektirdiğini ifade etti.