Haziran enflasyonu açıklansa ne fayda? Emekli sıfır zamma mahkum
Haziran 2024'te Türkiye'de emekliler için beklenen kök aylık düzenlemesi gerçekleşmedi, bu da 10 bin liranın altında maaş alan emeklilerin aylıklarında herhangi bir iyileşme olmayacağı anlamına geliyor. Enflasyon rakamları açıklandıktan sonra emekli maaşları ve memur maaşlarındaki zam miktarı netleşecek, ancak ek bir refah payı öngörülmüyor.
30 Haziran 2024 tarihinde Türkiye'de emekliler için umutlu bir dönem başlamış olsa da, enflasyonun açıklanması beklenirken bu umutlar bir kez daha gölgelendi. Yılın ilk yarısında emeklilerin kök aylık düzenlemeleri talebi karşılık bulamadı. Bu durum, 10 bin liranın altında kök aylığı alan emekliler için aylıklarında herhangi bir değişiklik olmayacağı veya enflasyonun altında bir iyileştirme alacakları anlamına geliyor.
Cumhur İttifakı destekçisi Vatan Partisinin yayın organı Aydınlık gazetesi, emekli aylıklarının içler açısı halini analiz masasına yatırdı.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, yılın ilk beş ayında enflasyon yüzde 22,72 olarak gerçekleşti. Haziran ayı enflasyonu ile birlikte emekli aylıklarına ve memur maaşlarına yapılacak zam miktarı netleşecek. Ancak Temmuz ayında emekli kök maaşlarında herhangi bir artış öngörülmüyor.
AK Parti TBMM Grup Toplantısı öncesinde Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, emeklilere ek bir refah payının planlarında olmadığını belirtti. Bu durum, emeklilerin enflasyon rakamı dışında herhangi bir maddi iyileştirme beklentisine girmemeleri gerektiği anlamına geliyor.
Öte yandan, kök maaş düzenlemelerine ilişkin tartışmalar Temmuz ayında TBMM'ye sunulacak olan torba yasa tasarısına girmeden kaldı. Bu da 10 bin liranın altında maaş alan emeklilerin Temmuz zammından faydalanamayacakları anlamına geliyor. Örneğin, kök maaşı 8 bin lira olan bir emeklinin maaşı, enflasyon farkı yüzde 25 olarak açıklanırsa 10 bin liraya ulaşacak ancak bu artıştan yararlanamayacaklar.
Emekliler, Türk-İş'in 18 bin 969 lira olarak açıkladığı açlık sınırının altında kalarak ekonomik olarak zor bir döneme sürüklendi.
Emekli Memur-Sen Başkanı Ali Küçükkösen, 30 Haziran Emekliler Günü vesilesiyle yaptığı açıklamada, "Emeklilerimizin hayat standartlarının yükseldiği, geçim sıkıntılarının bittiği, ekonomik kaygılarının son bulduğu bir Emekliler Yılı ve Emekliler Günü kutlamayı canı gönülden istesek de; küresel ve bölgesel ekonomik krizden en çok etkilenen kesim sabit gelirlilerden az olmayacak şekilde emeklilerimiz olmuştur," dedi.
'Refah payı olmazsa olmaz'
16 milyona yaklaşan emekli sayısının büyük bir çoğunluğunun asgari ücretin altında yaşadığını ve en düşük emekli aylığı olan 10 bin lira ile geçindiğini belirten Küçükkösen, "3 Temmuz’da açıklanacak haziran ayı enflasyon rakamlarıyla birlikte kamu görevlisi maaşları ve emekli aylıklarına gelecek artışlar belli olacak. Sadece bu artışlarla emeklilerin kayıplarının telafi edilmeyeceği, beklentilerinin karşılanmayacağı, ekonomik kaygılarının giderilmeyeceği görülmelidir. Refah payı, iyileştirme ya da kayıpları tazmin etme ifadeleriyle tanımlanabilecek ve emeklilerinin haklı beklentilerini karşılayabilecek adil ve makul bir iyileştirme yapılması günün şartları çerçevesinde zaruridir," şeklinde konuştu.
-Küçükkösen, emekliler adına taleplerini şöyle sıraladı:
- Kamu görevlilerine 2023 Temmuz ayında yapılan 8 bin 77 lira bugün itibariyle 12 bin 55 lira olan seyyanen iyileştirmenin kamu görevlisi emeklilerine verilmesi,
- Sabit gelirliler üzerindeki vergi yükünün azaltılmasını, gelir dağılımında adaletin sağlanması, az kazanandan az çok kazanandan çok vergi alınması,
- En düşük emekli aylığı olan 10 bin liranın asgari ücretten az olmayacak şekilde adil ve makul bir seviyeye yükseltilmesi,
- Eş ve çocuk yardımının devam etmesi,
- Emeklilere sendika hakkının verilmesini ve önündeki engellerin kaldırılması,
- Görev aylığı ile emekli aylığı arasındaki bağın tekrar kurulması,
- Aylık bağlama oranının artırılması,
- Bayram ikramiyelerinin yükseltilmesi, gösterge rakamına bağlanması,
- Evi olmayan emeklilere kira yardımı yapılması,
- Kamu konut, misafirhane ve sosyal tesislerinden herhangi bir kısıtlama olmaksızın indirimli yararlanılması,
- Zorunlu gider olan temel ihtiyaçların (doğalgaz, elektrik, su vb.) temin edilmesi noktasında indirim sağlanması,
- Ek ödeme başta olmak üzere bütün gelirlerin prime esas kazanca dahil edilmesi,
- Emeklilerin, raporlu veya raporsuz olsun, her türlü muayene, teşhis ve tedavilerinden katkı payı vs. ad altında meblağ alınmaması,
- Emekliler için il ve ilçe merkezlerinde “Emekli >Kültür ve Sanat Evi” kurulması.