'İran-Türkiye ticaret hacmi üçe katlanabilir'

BURSA (AA) - HALUK YÜKSEL - Türk-İran İş Konseyi Başkanı Reza Kami, bütün ambargolara ve kısıtlamalara rağmen geçen yıl iki ülkenin ticaret hacminin 14 milyar doları bulduğunu belirterek, "Bütün yollar kapalıyken biz 14 milyar dolara ulaştık. Şimdi yollar açılmışken ve bütün bu imkanlar elimizdeyken çok daha fazla artırabiliriz, üç kat bile olabilir." dedi.
İran'a yönelik ekonomik ambargonun kaldırılmasını AA muhabirine değerlendiren Kami, Türkiye ve İran arasındaki ilişkilerin çok eskiye dayandığını ve ambargoların ticaret hacmini aslında fazla etkilemediğini söyledi.
Kami, kriz döneminde bile iki ülke arasındaki ilişkilerin gelişme gösterdiğini vurgulayarak, "Kriz döneminde İran ve Türkiye, ekonomi ilişkilerini geliştirerek, bu ilişkilerini 22 kat artırdılar. Son 10 yıla baktığımızda İran-Türkiye ilişkileri, ekonomik açıdan çok büyük bir ivme kazanmıştır." ifadelerini kullandı.
Başbakan Ahmet Davutoğlu'nun, bir süre önce büyük bir heyetle İran'ı ziyaret ettiğini anımsatan Kami, siyasi ve ekonomik anlamda ciddi temaslar yapıldığını, bu görüşmelerde hedef olarak belirlenen 30 milyar dolarlık ticaret hacminin tekrar teyit edildiğini, bazı protokol ve anlaşmaların imzalandığını anlattı.
- "Potansiyel bir güç oluşturabilirler"
Kami, iki ülkenin bölge için önemine dikkati çekerek, şöyle konuştu:
"İran ve Türkiye bölgenin iki güçlü ve önemli ülkesidir, bu nedenle ikisinin arasındaki yapıcı ilişkiler, bölgenin de geleceğini çok anlamlı bir şekilde etkileyebilir. İran ve Türkiye potansiyellerini birleştirerek çok ciddi anlamda potansiyel bir güç oluşturabilirler ve bölgedeki diğer ülkeleri de etkileyebilirler. İki ülkenin de siyasi güçleri, üst düzey yöneticileri bu ümidi de ülkelerin halkına veriyorlar."
İki ülkenin ekonomilerinin rekabetçi değil, daha çok tamamlayıcı olduğunu ifade eden Kami, İran'ın doğalgaz rezervleri açısından dünyada ikinci sırada yer aldığını ve petrol anlamında çok zengin olduğunu, diğer taraftan Türkiye'nin bu enerji kaynaklarını, dünyanın başka yerlerine taşıyacak araçlara sahip bulunduğunu kaydetti.
- "Ambargolara ve kısıtlamalara rağmen..."
Kami, bu anlamda Türkiye ve İran arasındaki işbirliğinin hem bölge hem bölge dışındaki ülkeler için etkileyici olabileceğini ve iki ülkenin devlet ve milletinin menfaatinin de bu yönde olduğunu dile getirerek, şöyle devam etti:
"Bütün ambargolara ve kısıtlamalara rağmen geçen yıl iki ülkenin ticaret hacmi 14 milyar dolardı. İki ülkenin potansiyellerine bakarak ve şu anda ambargo koşulları da giderildi, onları da değerlendirerek, 30 milyar dolarlık hedefe ulaşmak için 16 milyar dolar var. Şu anda 14 milyar dolardayız, ancak bu potansiyele göre çok büyük bir rakam değildir, bunu da gerçekleştirebiliriz."
- "İşbirliğinin nerede olacağı önemli değil"
İşbirliklerinin sadece enerji alanında değil, çok daha geniş bir yelpazeye yayılabileceğini, sanayi, hizmet ve turizm sektörlerinde de güçlü işbirliklerinin kurulabileceğini anlatan Kami, şu bilgileri verdi:
"Örneğin İran taşımacılığının donanımını yenilemek için her sene 15 milyar dolara ihtiyacımız vardır, her sene öyle bir yatırım yapıyoruz. Su sektörüyle ilgili de şu anda 15 milyar dolar değerinde bir proje uygulanmayı bekliyor. Taşımacılık, lojistik, ziraat, turizm, hizmet sektörü, yani güncel olarak karşılaştığımız bütün alanlarda iki ülke işbirliklerini geliştirebiliriz. İşbirliği derken mutlaka İran'da yatırım yapılması anlamına gelmiyor. Türk ve İranlı iş adamları ortak iş yapsınlar diyorum. Bu ortak işi İran'da yapabilirler, Türkiye'de yapabilirler, iki ülke arasında var olan serbest bölgelerde yapabilirler hatta üçüncü bir ülkede birlikte iş yapabilirler. Genel olarak işbirliklerinin her anlamda gelişmesini istiyoruz, yeri, nerede olacağı çok da önemli değil."
- "Ticaret hacmi iki değil, üç kat artabilir"
Kami, iki ülke arasındaki ticaret hacminin gelişme potansiyeline işaret ederek, şunları kaydetti:
"Bence ambargonun kalkmasıyla iki değil, üç kat artabilir. Böyle bir durumda biz bu 14 milyar doları gerçekleştirdik. Bankacılık, sigorta, taşımacılık açısından sorun yaşıyorduk, en basitinden ticaretteki para transferini sağlayamıyorduk. Yani bütün yollar kapalıyken biz bu 14 milyar dolara ulaştık. Şimdi yollar açılmışken ve bütün bu imkanlar elimizdeyken çok daha fazla artırabiliriz, üç kat bile olabilir."