Milletvekilleri 2 yılda emekli olabilir mi?

Milletvekilleri 2 yılda emekli olabilir mi? Son dönemlerde gündemde sıkça tartışılan konulardan biri olan milletvekillerinin emeklilik durumu, kamuoyunun dikkatini çekiyor. Milletvekilleri, diğer kamu çalışanları gibi belirli şartları sağlayarak emekli olabilirler mi, yoksa özel bir statüleri mi var? MEMUR5.COM editörü konuyu etraflıca kaleme aldı.

Milletvekilleri nasıl emekli olmaktadır?

Öncelikle seçimle de gelmiş olsalar Milletvekilleri de kamu çalışanı olarak statü sağlamaktadır. Yani eski 5434 sayılı Emekli Sandığı Kanununa göre iştirakçi, 5510 sayılı sosyal sigortalar ve genel sağlık sigortası kanununa göre de 4/1-c sigortalısı sayılmaktadır.

Buradan hareketle memurlardaki emeklilik şartları milletvekilleri için de geçerlidir. Yani, memur ya da Milletvekili

- 8 Eylül 1999'dan önce hizmeti var ise kadın 20, erkek 25 hizmet yılı tamamlamış olmaları

- 8 Eylül 1999 tarihinden sonra ilk defa çalışanların; 25 yıl fiili hizmet ve kadın 58, erkek 60 yaş şartını doldurmaları,

- 2008 yılı Ekim ayından sonra ilk defa çalışanların ise kadın 58, erkek 60 yaş şartı ve 9000 bin gün prim şartını doldurmaları,

halinde emekli aylığına bağlanmaya hak kazanacaktır.

Görüleceği üzere milletvekilleri emekliliğinin temel koşulu olan yaş+hizmet şartını yerine getirmek zorundadır. Bu şartları sağlamayan kim olursa olsun kendisine emekli aylığı bağlanmaz. Konunun daha iyi anlaşılması için mevzuatta yer alan hükümleri şöyle sıralayabiliriz:

8 Eylül 1999 tarihinden önce çalışmaları var ise kadın ise 20, erkek ise 25 hizmet yıllarını doldurmaları gerekmektedir. 

8 Eylül 1999 tarihinden sonra ilk defa çalışmaları olanların ise kadın ise 58, rrkek ise 60 yaşını doldurmaları ve Kadın ve Erkek fark etmeden her ikisi için de 25 yıl hizmetlerinin olması gerekmektedir. (5434 sayılı Kanun Madde 39)

Bazı hallerde 15 yıl ve 61 yaşlarını doldurmaları halinde de emekli aylığı bağlanması mümkün olmaktadır. (5434 sayılı Kanun Madde 39)

Emekli olmayan milletvekilleri ve dışarıdan atanan bakanların görev aylıklarından tüm memurlarda olduğu gibi Sosyal Güvenlik Kurumuna sigorta primi kesintisi yapılmaktadır. (5434 sayılı Kanun Madde 14; 5510 sayılı Kanun Madde 80, 81)

Milletvekilliğinde diğer memurlarda olduğu gibi 65 yaş koşulu veya yaş haddi bulunmamaktadır. (5434 sayılı Kanun Madde 40; 3671 sayılı Kanun)

Ayrıca, 2008 yılı Ekim ayından sonra ilk defa çalışan ve daha sonra Milletvekili olanların emeklilik hizmet ve yaş koşullarında 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu Madde 28 hükümleri uygulanmaktadır. Buna göre, Kadın ise 58, erkek ise 60 yaşını doldurmuş olmaları ve en az 9000 gün prim yatırılmış sürelerinin olması gerekiyor. Ayrıca Kadın ise 58 yaşını, erkek ise 60 yaşını belirli tarihlerde dolduracak olanlar için de kademeli yaş grupları artırılmıştır. 01.01.2048 tarihinden itibaren kadın ve erkek için yaş grubu 65 olarak belirlenmiştir. (5510 sayılı Kanun Madde 28)

Milletvekilliği görevi sona ermiş olanların, tekrardan seçilememeleri halinde herhangi bir statüde (Bağ-Kur veya SSK) çalışsalar dahi yine Milletvekilliği primlerini Sosyal Güvenlik Kurumuna göndermek suretiyle, hizmet sürelerini tamamlama durumları bulunmaktadır. Bu durum, isteğe bağlı iştirakçilik ve ilgisinin devam ettirilmesine yönelik düzenlemelerle benzer bir durumu ortaya çıkarmaktadır. (5434 sayılı Kanun Ek Madde 76; 5510 sayılı Kanun EK Madde 7)

Ayrıca Milletvekilleri ve dışarıdan atanan bakanlar için fiili hizmet süresi zammı bulunduğundan yaş gruplarından indirilmektedir. (3671 sayılı Kanun; 5510 sayılı Kanun Madde 40)15 yıla kadar hizmet borçlanıp emeklilik hizmet sürelerini tamamlayabilmektedirler. (5434 sayılı Kanun Ek Madde 31)

Milletvekillerinde değişik statülerde çalışan memurlarda olduğu gibi son yedi yıl içerisindeki hizmetin ağırlığına göre aylık bağlanacak statü yönüyle bir tespit yapılmamıştır. Milletvekilliği seçildiği andan itibaren her durumda Milletvekili olarak 5434 sayılı Kanuna veya geniş anlamda 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının ( c ) bendi kapsamında sigortalı olarak aylık bağlanması durumu söz konusudur. (2829 sayılı Kanun Madde 8; 5510 sayılı Kanun Madde 53)

Dışarıdan atanan bakanlar da milletvekillerinin sahip olduğu tüm haklara sahip olmaktadırlar. Sosyal Güvenlikleri de aynı olmaktadır. (3055 sayılı Kanun; 5510 sayılı Kanun Madde 43)

Emekli olduktan sonra Milletvekili seçilmiş olanlar veya dışarıdan bakanlığa atananlar, emekli aylıklarından vazgeçerek 5434 sayılı Kanuna veya geniş anlamı ile 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının ( c ) bendi kapsamında sigortalı olabilmektedirler. Sigortalı olmak istemezlerse emekli aylıklarını alırlar. (5335 sayılı Kanun Madde 30)

Milletvekili aylıkları Cumhurbaşkanlığı aylık ödeneği üzerinden ödenmektedir. Aylık ödenek üzerinden ödenmesi için mutlak surette Milletvekilliği görevini en az 2 yıl süre ile yapmaları gerekmektedir. İki yıl süre ile Milletvekilliği yapmış olanlara aylık ödenmektedir. Milletvekilleri bu aylıklarını, yine Milletvekilliği görev aylıkları ile birlikte alabilmektedirler. (5510 sayılı Kanun Madde 43, Geçici Madde 38)

Sonuç olarak

Tüm bu yazılanlarda görüleceği üzere bir Milletvekilinin, Milletvekili emekli aylığı bağlanması için Kanunda gerekli şartları yerine getirip emekliliğe hak kazanmış olması gerekmektedir. Yani manipüle edildiği gibi 18 yaşında seçilip asgari 2 yıl süreyle görev yapan bir kişi talebi halinde kendisine hemen emekli aylığı bağlanmayacak.

Yazının başında belirttiğim üzere, bir kişiye, diyelim ki bu kişi 14 Mayıs seçimlerinde Milletvekili seçilsin ve ilk defa bu tarihte sigortalı olsun, bu kişinin kamu görevlisi olarak emekli olabilmesi için kadınsa 58, erkekse 60 yaş şartı ve 9000 bin gün prim şartını sağladığı tarihte başvuru yapması durumunda kendisine sadece 2 yıllık görevinden dolayı Milletvekili maaşının bağlanmasını doğru bulmuyorum.