NATO toplantısına Türkiye damgası... Reuters da övdü

Rusya-Ukrayna savaşının sonlandırmak için proaktif bir politika izleyerek savaşan taraflar başta olmak üzere tüm dünya liderlerinin takdirini kazanan Türkiye, terör örgütü PKK’yı himaye etmesiyle bilinen Finlandiya ve İsveç’in NATO üyeliğine “Olumlu bakmadığını” bildirerek NATO gündemine damga vurdu.

Ekonomide zorlu sınamalardan geçen ve dar gelirliye nefes aldıracak politikalar üretmekte tutuk kalan Türkiye, iktisadi tablonun tam aksine diplomatik alanda proaktif politikalarla göz doldurmaya devam ediyor. 

Türkiye’nin son dönemde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın liderliğinde Karabağ Savaşı ile başlayan proaktif dış politika atakları sürüyor.
27 Eylül’de 2020 başlayıp 10 Kasım 2020’de Ermenistan’ın mağlubiyeti ve Azerbaycan’ın galibiyeti ile sonuçlanan Karabağ Savaş’ında yapımı Bayraktar TB2 SİHA’lar da kullanılmıştı. Türkiye'nin bu savaşta ürettiği bazı yerli ve milli teknoloji ürünü silahları da denediğine dair iddialar dünya basının gündemine konu olmuştu.

Erdoğan’ın Karabağ Savaşı’nın ardından diplomatik alanda oyun kurma, gündem belirleme ve sonuç alma çabalarını durmaksızın sürdürdü.

20 Şubat 2022’de başlayan Rusya-Ukrayna savaşının bir an önce barışla sonlandırılması konusunda Türkiye, ortaya koyduğu proaktif dış politika hamleleriyle göz doldurdu.
Türkiye, Rusya-Ukrayna savaşının sonlandırmak için proaktif bir politika izleyerek savaşan taraflar başta olmak üzere tüm dünya liderlerinin takdirini kazandı.
Türkiye, son diplomasi atağı ile Finlandiya ve İsveç nezdinde terör örgütü PKK’nın hamiliğini yapan Batı’lı ülkelerin tamamına adeta “kapak” yaptı.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, terör örgütü PKK’ya verdikleri desteği işaret ettiği İsveç ve Finlandiya'nın NATO'ya üye olmasına müspet bakmadıklarını açıklaması ve ardından Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun açıklama ve temasları dünya gündemine oturdu. 

İsveç ve Finlandiya cephesinden peş peşe “savunma” açıklamaları gelirken NATO toplantısı için Berlin’e giden Çavuşoğlu bu ülkelerin Dışişleri Bakanları ile bu akşam üçlü zirve yaptı. Çavuşoğlu hem zirve öncesi yaptığı açıklamada, hem de üçlü zirvede, Batı’nın PKK konusundaki ikiyüzlülüğüne dikkati çekerek Türkiye’nin tezlerini savunarak milyonların göğsünü kabarttı. Reuters haber ajansı bu gelişmeleri “NATO toplantısına Türkiye damgasını vurdu” başlığı ile servis etti. Amerika’nın Sesi Radyosu VOA’nın da haberi Reuters’ten alıntılayarak ana sayfasına taşıdı. 

İki günlük yoğun trafikte neler yaşandı?

Tartışmanın fitilini ateşleyen, gündemi altüst eden açıklamayı 13 Mayıs Cuma günü Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan yaptı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Finlandiya ve İsveç'in NATO’ya üyeliğinin görüşüleceği NATO Dışişleri Bakanları Gayriresmi Toplantısından 2 gün önce Batı’nın ve kimi NATO üyelerinin PKK konusundaki ikiyüzlülüğünü de ortaya tartışmanın fitilini ateşledi.

Erdoğan, İsveç ve Finlandiya'nın NATO'ya üye olmasına olumlu bakmadıklarını bildirdi.
Cuma namazı çıkışı medya mensuplarının sorularını cevaplandıran Erdoğan, İsveç ve Finlandiya'nın NATO üyeliğine olumlu bakmadıklarını açıkladı.
Erdoğan şunları kaydetti:

 “Biz şu anda İsveç ve Finlandiya ile ilgili gelişmeleri takip ediyoruz ama olumlu düşünce içinde değiliz. Daha önce Yunanistan'la ilgili NATO konusunda bir yanlış yaptılar bizden önceki yönetimler. Yunanistan'ın NATO’yu da arkasına alarak Türkiye'ye karşı takındığı tavrı biliyorsunuz. Bu konuda ikinci bir yanlışı işlemek istemiyoruz. İskandinav ülkeleri terör örgütlerinin adeta misafirhanesi gibi. Oraların, hatta parlamentolarında da yer alıyorlar.” 

Çavuşoğlu, Stoltenberg ile görüştü

Erdoğan’ın açıklamaları Batı başkentlerinde ve NATO’nun en büyük üyesi ABD’de yankılanırken aynı gün akşam saatlerinde kritik bir görüşme gerçekleşti. 
 Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ile bir telefon görüşmesi yaptı. Görüşmede, Erdoğan’ın Finlandiya ve İsveç’in NATO üyeliğine ilişkin yaptığı “Olumlu bakmıyoruz” açıklaması gündeme geldi. Çavuşoğlu, Türkiye’nin bu konudaki kararlılığını Stoltenberg’e iletti.

Çavuşoğlu NATO toplantısı için Berlin’e gitti

NATO üyesi ülkelerinin dışişleri bakanları, Rusya-Ukrayna Savaşı ile Finlandiya ve İsveç'in ittifaka üyeliğini görüşmek üzere gerçekleştirilecek gayri resmi toplantıya katılmak üzere cumartesi günü Almanya’nın başkenti Berlin’e akın etti.

NATO üyesi ülkelerin dışişleri bakanları, Almanya'nın başkenti Berlin'de bugün bir araya geliyor. Almanya Federal Dışişleri Bakanlığında yapılacak. Dışişleri Bakanları Gayriresmi Toplantısı NATO Genel Sekreter Yardımcısı Mircea Geoana başkanlıklığında gerçekleştirilecek.

Toplantıda güncel konular, Rusya-Ukrayna Savaşı ve Finlandiya ile İsveç'in NATO'ya üyeliği ele alınacak. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Finlandiya ve İsveç'in ittifaka üyeliği konusunda "Olumlu bakmıyoruz" açıklamasının ardından gözler Türkiye'nin tutumuna çevrilirken oturumlara Türkiye'den Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu iştirak edecek.

NATO üyesi ülkelerin dışişleri bakanları Bakanlar cumartesi akşamı yerel saatle 18.00 sıralarında Almanya Dışişleri Bakanlığına geldiler. 

Finlandiya savunmada:  "Avrupa Birliği gibi biz de PKK'nın terör örgütü olduğuna inanıyoruz"

İsveç Dışişleri Bakanı Ann Linde, ülke basınına açıklamalarda bulundu.

Aftonbladet gazetesinin haberine göre Linde, Erdoğan'ın açıklamalarına cevap verdi.

Gazete, Linde'nin açıklamalarını şöyle haberleştirdi:

"Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan bu hafta başlarında gerilla örgütü PKK hakkında konuşurken İsveç'i "teröristlerin yuvası" olarak göstermişti. Şimdi Dışişleri Bakanı Ann Linde, yanlış anlaşılmalara dayandığına inandığı açıklamalara yanıt veriyor.

- 'Tıpkı AB gibi biz de PKK'nın terörist sınıfında olduğuna inanıyoruz' diyor.

Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın İsveç ve Finlandiya'nın NATO üyeliği ve İsveç'in PKK'lı teröristlerin yuvası olacağına ilişkin olumsuz açıklamaları, hararetli bir diplomatik faaliyete yol açtı.

Dışişleri Bakanı Ann Linde ve Finlandiya Dışişleri Bakanı Pekka Haavisto, bu akşam Berlin'deki NATO Dışişleri Bakanları toplantısında Türk mevkidaşı Mevlüt Çavuşoğlu ile bir araya gelecek.
 

-Çok iyi ve yapıcı bir ilişkimiz var, daha önce birkaç kez görüştük ve daha önce NATO'ya üyelik başvurusunda bulunmamızla ilgili sorunlar hakkında hiçbir şey duymadık, ancak şimdi Cumhurbaşkanından yeni sinyaller geldi, bu yüzden yapmaya çalışacağım. Ann Linde, Berlin'deki gazetecilere verdiği demeçte, bunun neyle ilgili olduğunu öğrenin ve herhangi bir yanlış anlaşılma olup olmadığını öğrenin.

Ancak Mevlüt Çavuşoğlu daha sonra zirveye geldiğinde gazetecilere yaptığı konuşmada sert bir tavır takındı.

- Bu iki ülke açıktan PKK'yı destekliyor, askerlerimize ve askerlerimize her gün saldıran terör örgütleri bunlar, daha dün de bir askerimizi kaybettik. Mevlüt Çavuşoğlu, bu nedenle dostlarımızın ve müttefiklerimizin bu terör örgütlerine destek vermesinin kabul edilemez ve skandal bir durum olduğunu söyledi.
Dışişleri Bakanı Ann Linde ise Türk medyasında yanlış anlaşılma olarak nitelendirdiği durumdan memnun değil ve Kürt militan örgüt PKK'nın İsveç'te terörist olarak sınıflandırıldığını vurguluyor.

- PKK'yı terör örgütü olarak sınıflandırmayacağımız doğru değil, böyle bir algı oluştuysa bunun açıklığa kavuşturulması gerekiyor. Ve tabii ki hiç yapmadığım PKK ile görüşmelerim olurdu."

Bu arada, Finlandiya Dışişleri Bakanı Pekka Haavisto'dan da bir açıklama geldi. Bakan, Finlandiya'nın çarşamba günü NATO üyeliği için müracaat edeceğini duyurdu.

Çavuşoğlu: "NATO'ya üye olacak ülkeler, PKK-YPG'ye destek vermemeli"

Mevlüt Çavuşoğlu, NATO Dışişleri Bakanları Gayriresmi Toplantısı öncesi Berlin'de "NATO'ya üye olacak ülkeler, PKK-YPG terör örgütlerine destek vermemeli" mesajı verdi.

Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, NATO Dışişleri Bakanları Gayriresmi Toplantısı'na katılmak üzere geldiği Almanya'nın başkenti Berlin'de oplantı öncesinde önemli açıklamalarda bulundu. Çavuşoğlu, Finlandiya ve İsveç'in NATO üyeliği girişimine ilişkin şunları kaydetti:

 "Bugün Finlandiya ve İsveç Dışişleri Bakanları ile görüşeceğiz. Zaten sürekli görüşüyoruz. Her iki bakan ile yakın temas halindeyiz. Ama NATO üyeliği konusu başka bir konu. Burada özellikle Türkiye'nin tutumunun sebebi gayet açık. NATO bir birlik değil, bir örgüt değil. NATO adı üstünde bir müttefikliktir. Bu ne gerektirir? Sadece güvenlik meselesi değil, omuz omuza dayanışma gerektirir. Her alanda özellikle güvenlik konusunda bir tehdit olduğu zaman."

Finlandiya ve İsveç'in açık bir şekilde PKK-YPG terör örgütlerine destek verdiğine dikkati çeken Çavuşoğlu sözlerini şöyle tamamladı:

 "Maalesef bahsettiğimiz ülkeler, PKK-YPG terör örgütlerine çok açık destek veriyor. Bu da tabii halkımızın hissiyatını olumsuz yönde etkiliyor. Gözümüzün önünde, tüm uyarılarımıza rağmen. Dolayısıyla müttefik olacak bir ülke açıkça PKK-YPG terör örgütlerine her gün bize saldıran, askerlerimizi, polisimiz şehit eden bir terör örgütüne destek vermemeleri gerekiyor. Ayrıca PKK ile mücadelemizden dolayı bize yönelik çok kısıtlamalar getirdiler. Dolayısıyla tüm bunları elbette kendileriyle, diğer müttefiklerimizle de açık bir şekilde görüşeceğiz." 

Üçlü toplantı

Gayrıresmi Dışişleri Bakanları Toplantısı Çalışma Yemeği öncesi Çavuşoğlu, Finlandiyalı ve İsveçli mevkidaşlarıyla bir araya geldi. Üç bakan arasında üçlü zirve gerçekçekleştirildi. Çavuşoğlu,üç zirvede Türkiye’nin, Erdoğan’ın, İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyeliği konusundaki tutumunu detaylarıyla masaya yatırdı. 

Çavuşoğlu, görüşmeye ilişkin olarak sosyal medya hesabından “NATO Dışişleri Bakanları Gayrıresmi Toplantısı marjında İsveçli ve Finlandiyalı mevkidaşlarımla Berlin’de görüştük.” paylaşımında bulundu.

NATO Dışişleri Bakanları daha sonra İsveç ve Finlandiya Dışişleri Bakanlarının da katılımıyla gayriresmi çalışma yemeğinde bir araya geldiler.

Kritik toplantı bugün

Bugün saatler 09.00'u gösterdiğinde NATO Genel Sekreter Yardımcısı ve Almanya Dışişleri Bakanı'nın açılış konuşmalarıyla NATO Dışişleri Bakanları Gayri Resmi Toplantısı gerçekleştirilecek.

Reuters, Türkiye’nin diplomatik ataklarını “NATO Toplantısına Türkiye Damgası” başlığıyla haberleştirdi. 
İşte VOA’nın da ana sayfasına taşıdığı o haber:

Reuters böyle gördü
NATO Toplantısına Türkiye Damgası

Almanya’nın başkenti Berlin’de yapılan gayriresmi NATO dışişleri bakanları toplantısının ilk gününe Türkiye’nin İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyeliğini desteklemeyeceği açıklaması damga vurdu. Konu hakkında bakanlardan ardı ardına açıklamalar gelirken, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu NATO’ya katılacak ülkelerin PKK’ya destek vermesinin “kabul edilemez” olduğunu vurguladı.

Berlin’de iki gün sürecek toplantı bugün gayriresmi akşam yemeğiyle başladı.

Toplantıya gelişinde açıklamalarda bulunan Çavuşoğlu, NATO’nun müstakbel yeni üyeleri İsveç ve Finlandiya’yı, Türkiye, ABD ve AB’nin terör listesinde yer alan PKK’yı destemekle suçlayarak, bunun “kabul edilemez ve korkunç” olduğunu belirtti.

Çavuşoğlu, “Sorun şu ki bu ülkeler açıkça PKK ve YPG’yi destekliyor ve bu örgütlerle temas kuruyor. Bunlar bizim askerlerimize her gün saldıran terör örgütleri” dedi.

Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, “Dolayısıyla dostlarımız ve müttefiklerimizin bu terör örgütünü destekliyor olması kabul edilemez ve korkunç. Bunlar, NATO müttefiklerinin yanısıra İsveç ve Finlandiya’yla konuşmamız gereken konular” diye konuştu.
“İsveç ve Finlandiya’ya Kapıyı Kapatmadık”
Çavuşoğlu, “Türk halkının büyük bir çoğunluğu bu ülkelerin üyeliğine karşı ve bizden bu üyeliği engellememizi istiyorlar” dedi.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan dün, Türkiye’nin İsveç ve Finlandiya’nın İttifak'a katılmasını destekleyemeyeceğini açıklayarak, iki kuzey Avrupa ülkesinin birçok terör örgütüne evsahipliği yaptığını söylemişti. Herhangi bir ülkenin NATO’ya dahil olabilmesi için İttifak’ın tüm üyelerinin onayı gerektiğinden dolayı, Türkiye’nin bu duruşu İttifak’ın genişleme planını karmaşık hale getirebilir.

Çavuşoğlu Finlandiya ve İsveç dışişleri bakanlarıyla görüşecek

Öte yandan Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu ile Finlandiya ve İsveç dışişleri bakanlarının bugün birer ikili görüşme yapacağı bildirildi.

Finlandiya Dışişleri Bakanı Pekka Haavesto NATO toplantısı için Berlin’e gelişinin ardından gazetecilere yaptığı açıklamada, ülkesi ve İsveç’in NATO’ya katılma planlarıyla ilgili anlaşmazlığa çözüm bulmak için iki bakan olarak Berlin’de biraraya geleceklerini bildirdi.

“Bir çözüm bulacağımıza eminim” diyen Haavesto, “iyi dost” olarak tanımladığı Çavuşoğlu’yla dün telefonda görüştüğünü söyledi.

İsveç Dışişleri Bakanı Ann Linde de ülkesinin haber ajansı TT’ye yaptığı açıklamada, herhangi bir yanlış anlamayı gidermek için çalışacağını belirtti.

Bakanlardan İsveç ve Finlandiya’ya destek mesajları

ABD ve diğer üye ülkeler dünden bu yana, Ankara’nın bu konudaki duruşunu netleştirmeye çalıştıkları yönünde mesajlar verirken, Berlin’deki NATO toplantısına katılan diğer bakanlardan da konuyla ilgili yeni açıklamalar geldi.

Norveç Dışişleri Bakanı Anniken Scharning Huitfeld Türkiye’yle ilgili bir soruyu yanıtlarken, “Türkiye’nin ne demek istediğini bilmiyoruz ama Norveç’in perspektifinden bakarsanız, NATO’ya üyelik başvurusu yapmaya karar vermeleri halinde Finlandiya ve İsveç’in yüzde 100 arkasındayız” dedi. Huitfeld, “Bu aynı zamanda Kuzey iş birliğini de güçlendirecek çünkü 2. Dünya Savaşı’ndan sonra farklı bir yol seçtik, dolayısıyla bunun tarihi bir an olduğunu düşünüyorum” dedi.

Letonya Dışişleri Bakanı Edgar Rinkevics de, NATO’nun Finlandiya ve İsveç’i Türkiye’nin kaygılarına rağmen İttifak’a yeni üye olarak katmak için mantıklı bir çözüm bulacağı inancını dile getirdi. Rinkevics, “İttifak içerisinde birçok kez bu konuları konuştuk. Her zaman da mantıklı çözümler ürettiğimizi ve şimdi de aynısını yapacağımızı düşünüyorum” ifadesini kullandı.

Letonyalı bakan, “İsveç ve Finlandiya’nın üyelikleri tüm İttifak ve nihayetinde Türkiye için de en üst düzeyde öneme sahip” dedi.

"Tek bir ülkenin İsveç ve Finlandiya'yı bloke edeceğini hayal edemiyorum"

Slovakya Dışişleri Bakanı Ivan Korcok da, Slovakya olarak NATO’nun 30 müttefikinin Finlandiya ve İsveç’i İttifak’a dahil etme planlarına destek vereceğinden emin olduklarını vurguladı.

Kanada Dışişleri Bakanı Melanie Joly de, İsveç ve Finlandiya’nın NATO’ya katılma planları hakkında Türkiye’yle birlikte çalışacaklarını kaydetti.

Lüksemburg Dışişleri Bakanı Jean Asselborn da, tek bir ülkenin İsveç ve Finlandiya’nın NATO’ya katılma planını engelleyecek olmasını hayal edemediğini söyledi. Asselborn, Türkiye’nin NATO’nun 30 üyesinden biri ve önemli bir ortağı olduğunu ancak şu anki durumun Avrupa’nın güvenliğiyle ilgili bir mesele olduğunu belirtti.

Hollanda Dışişleri Bakanı Wopke Hoekstra da, tüm NATO üyelerinin birlik sergilemesinin önemli olduğunun altını çizdi.