SGK'nın açıkladığı aktif/pasif oranları gerçeği yansıtmıyor
Uzun süredir Sosyal Güvenlik Sisteminde gerekli tedbirler alınmazsa ülkenin felakete sürüklendiğini yazıyoruz. Açıklanan veriler ne kadar gerçeği yansıtırsa alınacak tedbirler ona göre aciliyet gösterecektir. Açıklanan verilerden birisi de SGK'nın aktif/pasif oranıdır.
Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından paylaşılan verilere göre 2023 yılı sonu itibarıyla; 1- 4/a sigortalılar için aktif pasif oranı 1,82
2- 4/b sigortalılar için aktif pasif oranı 1,15 3- 4/c sigortalılar için aktif pasif oranı 1,59 olmak üzere ortalama aktif/pasif oranı 1,66’dır.
2022 yılında ise bu oranlar şu şekildeydi; 1- 4/a sigortalılar için aktif pasif oranı 2,37 2- 4/b sigortalılar için aktif pasif oranı 1,27 3- 4/c sigortalılar için aktif pasif oranı 1,48 olmak üzere ortalama aktif/pasif oranı 2,01’dir.
Rakamların ne kadar kötüleştiği açıkça görülmektedir. Bir de emekli olup da çalışanların aktif olarak görülmesi ve pasif rakamlarında yer almamasını eklersek durumun ciddiyeti daha iyi anlaşılır ve gerçek aktif/pasif rakamının 1,66’nın daha da altında olduğu görülür.
Ancak bu veriler kısmen doğru kısmen yanlış. Şöyleki aktif/pasif oranının hesabında emekli olupta emekli maaşı alarak sigortalı olarak çalışanlar aktif olarak değerlendiriliyor. Halbuki bunlar hem aktif hem de pasiftir. Yani bunların hesaplamaya katılmaması gerekiyor. Dolayısıyla böyle bir hesaplama yapıldığında aktif pasif oranının 1,66'nın altında olacağı görülecektir.
Sürdürülebilir bir sosyal güvenlik sistemi için aktif pasif oranının 4/1 olması gerekmektedir. Aslında EYT düzenlemesi bütün dengeleri alt üst etti diyebiliriz.