SGK'nin eski kocalarıyla nikahsız yaşayanlarla ilgili çelişkisi
Sosyal Güvenlik Sisteminin uygulamada birçok çelişkili uygulamasına şahit oluyoruz. Bunlardan birisi de boşandığı kocasıyla birlikte yaşayanların dul veya yetim maaşlarının kesilmesi.
5510 sayılı Kanun'un 56. maddesi eşinden boşandığı halde eski eşiyle fiilen birlikte yaşamayı cezalandırıyor ve aldıkları gelir veya aylığı kesiyor. Aynı kişi, nikahsız olarak başka birisiyle fiilen birlikte yaşıyorsa aylığı kesilmiyor. Peki bu durum kendi içerisinde tutarlı mıdır? Elbette hayır.
Aynı şekilde eşinden boşandığı halde fiilen başka birisiyle resmi nikah olmadan yaşayanların gelir ve aylıkları kesilmediği gibi eşlerinin ölmesi halinde başka biriyle remi nikah olmadan yaşayan kadın veya erkeğin dul maaşı kesilmemektedir.
Kanunun 56. maddesinin yetersiz olduğu ve içerisinde ciddi bir boşluk olduğunda kuşku bulunmamaktadır. Her şeyden önce fiilen birlikte yaşamaktan ne anlaşılmalıdır? Bunun tespiti nasıl yapılacaktır. Eski eşin çok kısa süreliğine çocuklarını görmek için eve gitmesi ve evde kalması fiilen birlikte yaşamak mıdır? Eski eş hastalanmışsa ve bakacak kimsesi yoksa buna bakmak için eve gitmek fiilen birlikte yaşamak mıdır? Bu ve benzeri birçok soruyu çoğaltmak mümkündür.
Kanunun 56. maddesinde; “Eşinden boşandığı halde, boşandığı eşiyle fiilen birlikte yaşadığı belirlenen eş ve çocukların, bağlanmış olan gelir ve aylıkları kesilir. Bu kişilere ödenmiş olan tutarlar, 96. madde hükümlerine göre geri alınır” ifadesi oldukça müphemdir ve ciddi boşluklar taşımaktadır.
Bu maddenin uygulanmasından sonuca ulaşmak mümkün değildir. Öncelikle bir karar verilmesi gerekiyor. Nikahsız birlikte yaşamaya mı karşıyız? Yoksa eski eşle nikahsız yaşamaya mı karşıyız? Fiilen yaşamanın çerçevesi nedir? Adam iki katlı evin alt katında kadın da üst katında oturuyorsa fiilen yaşamayı nasıl tespit edeceksiniz?
Bu nedenle sosyal güvenlik sisteminde bu ve benzeri gariplikleri masaya yatırarak köklü çözümler üretmemiz gerekiyor.
