Sigortalıların yakınlarına yapılan ölüm geliri nedir ve hangi şartlarda ödenir?
Ölüm geliri; sigortalının sürekli iş göremezlik geliri almakta iken ya da iş kazası veya meslek hastalığı sonucu hayatını kaybetmesi sonucu sigortalının hak sahiplerine bağlanan gelirdir. Ölen sigortalıların hak sahiplerine ölüm geliri bağlanması için sigortalılık süresi, yaş veya prim ödeme gün sayısı gibi koşullar bulunmamaktadır. Kişi sigortalı olarak ilk defa çalışmaya başladığı gün iş kazası veya meslek hastalığı sonucu hayatını kaybettiği takdirde bile, hak sahiplerine ölüm geliri bağlanmaktadır.
Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğine 5/12/2017 tarihinde eklenen geçici 36 ncı madde ile, iş kazası ve meslek hastalığı sonucu meslekte kazanma gücünü % 50 oranının altına kaybetmesi nedeniyle sürekli iş göremezlik geliri bağlanmış iken 5510 sayılı Kanunun yürürlük tarihinden önce ölen sigortalıların, ölümünün geçirdiği iş kazası veya tutulduğu meslek hastalığına bağlı olmaması nedeniyle gelir bağlanmamış hak sahiplerine ölüm geliri bağlanması imkanı getirilmiştir.
Bu kapsamda, hak sahiplerinin 5/12/2017 tarihinden sonra söz konusu haktan yararlanmak için sosyal güvenlik il müdürlüklerine talepte bulunmaları durumunda gelir bağlama işlemleri sonuçlandırılacaktır.
Hayatını Kaybeden Sigortalının Eşine Ölüm Geliri Bağlanmasının Şartları Nelerdir?
Eşine aylık bağlanması için, ölüm tarihinde sigortalının eşi ile yasal evlilik bağı bulunması şarttır. Sigortalının dul eşine % 50 si; aylık bağlanmış çocuğu bulunmayan dul eşine ise Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (e) bentleri hariç Kanun kapsamında veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmaması veya kendi sigortalılığı nedeniyle gelir veya aylık bağlanmamış olması halinde % 75 i oranında aylık bağlanacaktır.
Hayatını Kaybeden Sigortalının Çocuklarına Ölüm Geliri Bağlanmasının Şartları Nelerdir?
Ölen sigortalının çocuklarına ölüm geliri bağlanabilmesi için çocukların cinsiyeti, yaşı, malul olup olmaması, öğrenim durumu ve medeni hali gibi kıstaslar mevcuttur.
Hak sahibi çocuklara ölüm aylığı bağlama şartları aşağıda açıklanmış olmakla birlikte, 21/03/2018 tarihli ve 7103 sayılı Kanun ile hak sahibi çocuklar için yeni düzenlemeler yapılmıştır. Buna göre, 27/3/2018 tarihinden itibaren ölüm aylığı bağlanması talebinde bulunan çocuklardan 4/1-(a) kapsamında sigortalı sayılanlara; 18 yaşını, lise ve dengi öğrenim görmesi halinde 20 yaşını, yükseköğrenim yapması halinde 25 yaşını doldurana kadar aylık bağlanacaktır. Aylık almakta iken 4/1-(a) kapsamında sigortalılığa tabi çalışmaya başlayan hak sahibi çocukların da Kanunda belirtilen yaş ve öğrencilik nitelikleri devam ettiği sürece bağlanan aylıkları kesilmeyecektir.
Erkek çocuklara ölüm geliri bağlanabilmesi için;
Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (e) bentleri hariç Kanun kapsamında veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmıyor olmaları,
Kendi sigortalılıkları nedeniyle gelir veya aylık bağlanmamış olması,
evli olup olmadıklarına bakılmaksızın, erkek çocukların yükseköğrenim görmeleri halinde 25 yaşını doldurmamış olmamaları, ortaöğrenim görmeleri halinde 20 yaşını doldurmamış olmaları, herhangi bir eğitim kurumunda öğrenim görmemeleri halinde ise 18 yaşını doldurmamış olmaları şarttır.
Kız çocuklara ölüm geliri bağlanabilmesi için;
Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (e) bentleri hariç Kanun kapsamında veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmıyor olmaları,
Kendi sigortalılıkları nedeniyle gelir veya aylık bağlanmamış olması,
kız çocuklarının evli olmamaları veya evli olmakla birlikte sonradan boşanmış veya dul kalmış olmaları şarttır. Kız çocuklarına ölüm aylığı bağlanabilmesi için herhangi bir yaş ya da öğrenim durumu şartı bulunmamaktadır.
Malul çocuklara ölüm aylığı bağlanabilmesi için ;
Kurum Sağlık Kurulu kararı ile çalışma gücünü en az % 60 oranında yitirdiği tespit edilen malul çocuklara da evli olup olmadığına, yaşına veya cinsiyetine bakılmaksızın ölüm aylığı bağlanır.
Malul çocuklara bağlanan ölüm aylıkları;
- Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (e) bentleri hariç Kanun kapsamında veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmaya başladıkları tarihi,
- Kendi sigortalılığı nedeniyle gelir veya aylık bağlandığı tarihi,
- Kanunun 94 üncü maddesine göre yapılan kontrol muayenesi sonucu Kurum Sağlık Kurulu kararı ile çalışma gücünü en az % 60 oranında yitirmediği tespit edilen çocukların yeni malullük durumuna esas tutulan rapor tarihini,
izleyen ödeme dönemi başından itibaren kesilecektir.
Ölüm Geliri Bağlanması İçin Nereye ve Nasıl Başvurulur? Müracaat İçin Gerekli Belgeler Nelerdir?
4(a) (SSK) ve 4(b) (BAĞ-KUR) kapsamındaki ölüm geliri bağlama işlemleri için sigortalının dosyasının bulunduğu Sosyal Güvenlik İl/Merkez Müdürlüklerimize Gelir/Aylık/Ödenek Talep Belgesi ile müracaat edilmesi gerekir.
Gelir/Aylık/Ödenek Talep belgesine;
-Malul çocuklar için sağlık kurulu raporu
-Vasi İlamı (Hak sahiplerine vasi tayin edilmesi durumunda)
eklenir.
Ayrıca, www.turkiye.gov.tr adresi üzerinden başvuru imkanı bulunmaktadır.
Kurumumuz ile MEB ve YÖK arasında yapılan protokol kapsamında öğrenci belgeleri elektronik ortamda temin edilmektedir. Öğrenci belgesinin güncel olup olmadığı konusunda tereddüt edilmesi durumunda hak sahiplerinden talep edilmektedir.
Bakmadan Geçme
