Sigortalının 18 yaş altındaki çalışmaları emekliliği nasıl etkiler?
18 yaş altı sigortalılık süreleri prim gün hesabına dahil edilir, ancak emeklilik süresi 18 yaşında başlar.
Sigortalının 18 yaşından önceki çalışmaları ve bu çalışmalara ait hizmet sürelerinin emeklilik üzerindeki etkisi, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'na göre belirlenmektedir. Bu kanuna göre, malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarının uygulanmasında, 18 yaşından önce sigortalı olarak çalışmaya başlayan kişilerin sigortalılık süreleri, 18 yaşını doldurdukları tarihte başlamış kabul edilir. Bu tarihten önce ödenen malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primleri ise sadece prim ödeme gün sayılarının hesabına dahil edilir.
Sigortalılık Süresinin Başlangıcı
4/1-(b) ve 4/1-(c) bendi kapsamındaki sigortalılardan bir meslek veya sanat okulunu bitirerek, mahkeme kararı ile ergin kılınarak öğrenimleriyle ilgili görevlerde çalışanlar için 18 yaş şartı aranmaz. Bu kapsamda 18 yaşın altında alınan kazai rüşt kararı tarihinden itibaren başlayan sigortalılık süreleri, sigortalılık süresinin başlangıç tarihi olarak kabul edilir.
Kanunun Yürürlüğünden Önceki Sigortalılar
Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce sigortalı olan 4/1-(a) ve 4/1-(b) sigortalıları için, yalnızca yaşlılık aylığı bağlanmasında geçerli olan 18 yaş uygulaması, malullük ve ölüm aylıklarında uygulanmaz. Kanunun geçici 6. maddesine göre, 506 sayılı Kanuna göre 1/4/1981 tarihinden önce malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına tescil edilmiş olanlar hakkında, sigortalılık süresinin 18 yaşın doldurulduğu tarihten başlayacağına ilişkin hüküm uygulanmaz. Buna göre:
- 1/4/1981 tarihinden önce sigortalı olanların sigortalılık sürelerinin başlangıç tarihi yaşa bakılmaksızın, sigortalılık süresinin başladığı tarih olarak kabul edilir.
- 1/4/1981 tarihinden sonra sigortalı olanların sigortalılık sürelerinin başlangıcı ise 18 yaşın doldurulduğu tarih olarak dikkate alınır. Ancak, 18 yaş öncesinde geçen çalışma süreleri prim ödeme gün sayısına ilave edilir.
Aylığa Hak Kazanma Koşulları
506 sayılı Kanunun geçici 81. maddesine göre, aylığa hak kazanma koşullarının belirlenmesinde 18 yaş uygulamasına bakılmaksızın, ilk işe giriş tarihine göre yaş, prim ödeme gün sayısı ve sigortalılık süresi koşulları belirlenir. Bu koşullardan sigortalılık süresi koşulunun tahsis talep tarihinde yerine gelip gelmediği incelenirken ise 18 yaş uygulamasına bakılır.