Gücünün zirvesinde olanlar için eleştiri kadar rahatsız edici bir şey yoktur. Zirvede gezinen kişilerin veya kurumların elşetiriye bakışları birileri bana hasedinden eleştiri yapıyor algısında yoğunlaşırsa işte o zaman aşağı doğru iniş başlamıştır. Her eleştirinin değerli olduğu düşünülmelidir.
Eleştiriye katlananlar gücünü korumayı başarırlar. Güçlülerin eleştiriye katlanması kolay bir şey değildir. Muaviye için eleştirilmeye geniş tahammül gösterdiği söylenir. Özellikle Hz. Ebuzer'in eleştirileri karşısında ona dokunmaması oldukça önemlidir.
Adaletin zirve isimlerinden olan Hz. Ömer'in yaşlı bir kadın tarafından eleştirilmesi karşısındaki tutumu oldukça yol göstericidir. Susturun şu kadını dememiş, aksine kadın doğru söylüyor Ömer yanıldı deme erdemini göstermiştir.
Burnundan kıl aldırmayan ve küçük dağları ben yarattım formatında olanların bırakın eleştirilmeyi eksik övülmeleri dahi büyük bir sorun oluşturur.
Ortak karar alma kültürü lideri tasdik kültürüne ve liderin etrafındakiler de lideri tasdik ve tebcil heyetine dönüşürse kurumsal çürüme başlamış ve hızlanmış demektir.
Bir organizasyonun eleştiriye tahammül gücü o örgütün dayanma ve kurumsallığının göstergesidir. Nihayetinde eleştiri doğruysa acilen tedbir alınır ve ve örgütün tedavisine başlanır, aksi durumda ise sorun olmadığı için yoluna devam edilir.
Diğer yandan övgüden hşlanmayan ve yergiden rahatsız olmayan insan yok gibidir. İnsan tabiatı övülmeye daha yatkındır. İnsanlar her şeyden bıkarlar, ancak övülmekten asla bıkmazlar.
Bu çerçevede, 31 Mart seçim sonuçları Ak Pariyi adeta şoka soktu. Doğrusu bu kadar da beklemiyorduk demeye başlandı. Bu acı gerçek, Ak Parti açısından, ciddi bir özeleştiriyi kaçınılmaz kılmıştır.
Nitekim Ak Partiden ve Cumhurbaşkanı Erdoğan'dan gelen ilk açıklamalara bakıldığında vatandaşın verdiği mesajın ciddiye alındığı anlaşılıyor. Oturdukları koltukların sahibi gibi davrananlar biranda emanetçi olduklarını anladılar.
Temel soru şu. Ak Parti sürekli olarak vatandaş tarafından uyarılıyor ama sonuç değişmiyor. Dolayısıyla bundan sonra nasıl değişecek? Yani daha önceki uyarıları palyatif tedbirlerle geçiştiren bir Parti bundan sonra nasıl düzelecek?
Soru birçok açıdan anlamlıdır. Yıllardan beridir vatandaşın uyarılarını almayan bir Partinin bundan sonra da benzer yaklaşım göstereceği düşünülebilir. Yine sorunların çok derinde olduğu düşünülerek çözümün zor olduğu da görülebilir.
Ancak sonun başlangıcını görenlerin kalıcı tedavi olmaktan başka çarenin olmayacağını anlarlar. Ak Parti açısından dedavinin aspirin tedavisinin ötesinde kemoterapi alınması gerektiği görülmelidir. Hatta tedavi sürecinde uzuv kaybı yaşanması gerektiği de bilinmelidir.
Uzun süren iktidarların görme ve algı sorunu yaşadığı bilinen bir gerçektir. Bu nedenle acı verse de sorunların tespitindeki beceri çözümü o kadar kolaylaştıracaktır. Şayet sırtı ağrayan bir hasta gibi bacağından ameliyat olmasına karar verilirse hem ağrıları kesilmez hem de gereksiz yere acı ve masrafa girilmiş olur.
Sonuç olarak iktidarla bir şekilde bağı olanların, yani iktidar nimetinden faydalananların yaptığı eleştiri ile iktidar nimetinden faydalanmayanların yaptığı eleştiri arasında dağlar kadar fark fardır.
Nasıl bir yol haritasına ihtiyaç vardır?
Çözüme ilişkin yol haritası için neler yapılması gerektiğini maddeler halinde açıklamaya çalışacağız.
1- Öncelikle teşhis sürecinin iyi geçirilmesi gerekiyor. Yani sağlıklı bir mevcut durum analizinin yapılması gerekiyor. Çünkü sağlıklı teşhis konulmadan başlanılan tedavi zaman ve kaynak israfından öteye geçmez.
2- Sorunun kaynağı olanların çözümün parçası olmasını beklemek akıllı bir davranış değildir. Dolayısıyla iktidar nimetinden faydalanmayanların ve sorunların parçası olmayanların yaptığı yapıcı eleştiri ilaç gibidir.
3- Her eleştirenin düşman olmadığı bilinerek hareket edilmeli ve her eleştiriye değerli gözüyle bakılmalıdır. Bu çerçevede muhalif kesimin yaptığı eleştiriler yapay zeka ile analiz edilmeli ve sonuç üretilmelidir.
4- Muhaliflerin de yer aldığı saygın kişilerden oluşan bilim kurulu oluşturulmalıdır.
5- Ekonominin bu hale gelmesine sebep olanların maddi ve manevi hesap vereceği bir süreç başlatılmalıdır.
6- Şeffaf bir süreç izlenerek tedavi süreci başlatılmalıdır.
6- Rahmetli Özal'a ailesinin verdiği zarar dikkate alınarak ailenin siyasi veya bürokratik etkisi azaltılmalıdır. Vatandaş kendi saltanatını sevse de başkasının saltanatını sevmez.
7- Farklı grupların çıkar çatışması ile biri birlerinin ayaklarını kaydırmak için yanlış yönlendirme yapacağı unutulmamalıdır.
8- Dünyayı yeniden keşfetmeye veya yeni teoriler icat etmeye gerek olmadığı bilinmelidir. Görmek isteyen için hem sorunun kaynağı hem de çözüm bellidir.
9- Seçimi sandığa gitmeyenlerin belirlediği ve bunun da taksirle değil kasten yapıldığı bilinmelidir. Yani seçimi CHP kazanmadı Ak Parti kaybetti.
10- Yapıcı eleştiri bir organizasyonu en güçlü kılan unsurdur. Düşünme ve yanlışları görmeyi sağlar.
11- Mevlananın söylediği gibi geçmişten alınan dersler ışığında yeni şeyler söyme vaktinin geldiğini görmek gerekiyor.
12- Tövbenin hatanın kabülü ile başladığı unutulmamalıdır.
Bakmadan Geçme
