TÜİK'e İlber Ortaylı'dan tepki: Beni aptal mı sanıyorsun?

Türkiye İstatistik Kurumu TÜİK'in enflasyon madde sepetinde yer alan fiyatlara bir eleştiri de Prof. Dr. İlber Ortaylı'dan geldi.

 Özellikle kira fiyatının 5 bin 884 TL olarak gösterilmesine tepki gösteren Ortaylı, "Beni aptal mı sanıyorsun?" diyerek TÜİK'in verilerine olan güvenini sorguladı.

Ekonomi gazetesi yazarı Alaattin Aktaş'ın kamuoyuna duyurduğu enflasyon madde sepetiyle ilgili tartışmalara Prof. Dr. İlber Ortaylı da katıldı. Kafa TV'de konuk olduğu programda, "TÜİK'e göre Türkiye'de kira 5 bin 884 lira" denilmesi üzerine Ortaylı, "Yok ya beni aptal mı sanıyorsun? 5800 liraya artık bırakın burayı, Ankara'da bile hatta küçük bir yerde bile zor bulursunuz evi" ifadelerini kullandı.

"TÜİK'in Rakamları Güvenilmez"

İşsizlik ve enflasyon rakamlarına dair görüşleri sorulan Ortaylı, "Hayır hiç güvenilmez katiyen. TÜİK'in oynattığı kalem hakikati değiştirmiyor. Türk insanı meyveyi, sebzeyi neredeyse taneyle alıyor. Ben de öyle yapıyorum. Birçok insan bu ürünleri alamıyor bile. Gıda yardımı yaptığımız insanlar var. Mesela zeytinyağı veriyoruz. Zeytinyağı bile artık insanlar için çok lüks. Evler ise korkunç pahalı. Gecekondu mahallelerindeki evlere 15 bin kira alıyorlar" dedi.

TÜİK'ten Yanıt

Alaattin Aktaş'ın TÜİK'in enflasyon madde sepetinde yer alan fiyatları köşesinde kaleme almasının ardından, Türkiye İstatistik Kurumu Başkanı Erhan Çetinkaya açıklama yaptı. Çetinkaya, "Madde sepeti olduğu yerde duruyor, madde sepetini gizlemek kimsenin yetkisinde değildir. Yayınlanmayan tablolar madde fiyatlarıdır. Geçmişte açıklanan madde fiyatlarının bir gösterge niteliği yoktu. Madde fiyatlarının açıklanması için ekstra bir gün daha çalışma yapmak gerekiyor. Bu sebeple artık gösterge niteliği taşımayan bu fiyatları yayınlamıyoruz" ifadelerini kullandı.

"Toplumun Genelini Yansıtan Bir Örnekleme Yapıyoruz"

Çetinkaya, enflasyon hesabının yapılabilmesi için tüketim sepetinin belirlenmesi gerektiğini belirterek şu sözlerle devam etti: "Biz bunu her ay 2 bin haneye giderek yapıyoruz. Sene sonunda 25 bin haneye gitmiş oluyoruz. Bu hanelerin içinde zenginler var, fakirler var, ortalama durumda olanlar var. Toplumun genelini yansıtan bir örnekleme yapıyoruz. Bu hanelerin harcama kalıplarına göre sepetin içinde neyin yer alıp, neyin yer almayacağı belirleniyor. Bu mal ve hizmetlerin belirli ağırlıkları var. Sonuçta bu mal ve hizmetlerin fiyat değişimleri ağırlıklarıyla çarpılarak ortalama bir rakam hesaplanıyor. Bizim her ay aylık ve yıllık olarak açıklıyor olduğumuz şey tek bir rakam. Ve geçen ay 1.64 çıktı. Bunun içinde benzinin fiyat değişimi de var, domatesin de var, elbisenin de var, diş muayenesinin de var, saç tıraşının da var. Enflasyon, 600 bin fiyatın tek bir endeks değişimine, tek bir yüzdesel değişime toplulaştırıldığı veya indirgendiği bir hesaptır."