Türkiye'nin eğitim haritası: Eğitim-Bir-Sen raporu ile detaylı inceleme

Eğitim Bir-Sen'in bugün açıkladığı "Eğitime Bakış 2023: İzleme ve Değerlendirme Raporu", Türkiye'nin eğitim sistemini gözler önüne seriyor.

MEMUR5.COM editörünün incelemelerine göre rapor, ilerlemeleri ve karşılaşılan sorunları detaylı bir şekilde ele alıyor. Eğitimdeki dönüşümü analiz eden rapor, gelecek eğitim politikalarının belirlenmesine ışık tutmayı hedefliyor.

Bu Habere de Bak

Eğitim-Bir Sen Eğitime Bakış 2023: İzleme ve Değerlendirme Raporu’nu yayımladı

137 sayfalık rapor, Serkan Yurdakul, Sümeyye Ayyüce Şahin Demir imzası taşıyor. Memur-Sen ve Eğitim Bir-Sen Genel Başkanı Ali Yalçın'ın sunuş yazısıyla başlayan raporda, eğitimin toplumsal değişim ve ekonomik refah açısından önemi vurgulanıyor.

Genel Başkan Yardımcısı Ali Deniz'in ön sözünde ise, raporun veri temelli bir perspektifle hazırlandığı ve ulusal-ultralarası verilerle zenginleştirildiği belirtiliyor. Rapor, eğitim politikalarının şekillenmesinde önemli bir kaynak olarak öne çıkıyor.

Serkan Yurdakul ve Sümeyye Ayyüce Şahin Demir imzalı rapor 137 sayfadan oluşuyor.

"Eğitim sistemini iyileştirecek çalışmalara bir zemin oluşturması..."

Rapor, Memur-Sen ve Eğitim Bir-Sen Genel Başkanı Ali Yalçın imzalı sunuş yazısı ile başlıyor.

Eğitim, toplumsal değişim ve ekonomik refahın anahtarı olduğunu vurgulayan Yalçın, sunuş yazısında şunları kaydediyor:

“Eğitim, birçok alana temas eden ve hayatın her alanında bulunan bir topluma ve ekonomik refaha erişimdeki en önemli araçlardan birisidir. Eğitim alanı üzerinden toplumsal değişim ve gelişim ele alınırken aynı zamanda toplumsal değerlerin nesiller arasındaki aktarımı işlevi de gerçekleşmektedir. Modern dünya içerisinde de eğitim, dünyanın önemli kurumlarından birisi haline gelmektedir. Bunun en temel nedeni eğitim alanının bir ülkenin ekonomik, sosyal, kültürel, sağlık ve teknoloji gibi alanlarına temas ederek kritik rol oynamasıdır. Eğitim sistemleri üzerinden ülkeler, ekonomik alandaki gelişimleri ve hükümetlerin küresel anlamdaki eğilimlerini inceleyerek beşeri sermayenin gelişimi noktasında stratejiler geliştirebilmektedir. Bu nedenle eğitim sistemlerinin niteliğinin ve kalitesinin artması, beraberinde toplumların gelişmesi ve ekonomik kalkınmışlıkla da ilgilidir. Türkiye son yıllarda eğitim alanında önemli ilerlemelerde bulunmuştur. Okul süreleri, okullaşma oranları artmış ve eğitime erişim sorunu büyük bir ölçüde çözüme kavuşmuştur. Eğitimdeki olumlu olan adımlar aynı zamanda atılması gereken daha birçok adım olduğunu da bize göstermektedir. Eğitim sisteminin önündeki engelleri kaldırmak ve toplumsal değerlerin nesilden nesile aktarımının sağlanabilmesi için eğitime yönelik kaynakların ve çalışmaların artması gerekmektedir. Türkiye’nin en büyük sivil toplum kuruluşu olarak biz Eğitim-Bir-Sen olarak, eğitim politikalarının ve eğitim sisteminin mevcut durumunu ortaya koymak amacıyla 2016 yılından bu yana Eğitime Bakış rapor serisini yayınlıyoruz. Bu yıl sekizincisini hazırladığımız Eğitime Bakış 2023: İzleme ve Değerlendirme Raporu’yla, veri temelli bir anlayış ile belirli göstergeler üzerinden sistematik bir şekilde Türkiye eğitim sistemini izledik ve değerlendirdik. Ulusal ve uluslararası kaynaklardan oluşturduğumuz veriler ile raporumuzu kamuoyu ile paylaşmaktan mutluluk duyuyorum. Yıllardır düzenli bir şekilde yayınladığımız Eğitime Bakış ve Yükseköğretime Bakış rapor serilerimiz ile Türkiye’de eğitimde ve yükseköğretimde meydana gelen değişimi ve kronikleşen sorunları tespit etmeyi ve ilgililere bu değişimleri iletmeyi bir görev bildik. Türkiye’de eğitimin yıllardır bu denli detaylı incelendiği ve düzenli olarak yayınlandığı rapor serimizin en sonuncusu olan Eğitime Bakış 2023: İzleme ve Değerlendirme Raporu’nun eğitim sistemini iyileştirecek çalışmalara bir zemin oluşturmasını ve veri temelli politika geliştirme süreçlerine katkı sunmasını temenni ediyorum. Bu vesileyle raporu hazırlayan ve değerlendirme ile rapora katkı veren herkese teşekkür ediyorum.”

"Toplumun gelişmesi ve ilerlemesi için temel enstrümanlardan"

Eğitim Bir-Sen Genel Başkan Yardımcısı Ali Deniz, rapora yazdığı ön sözde, raporun veri temelli bir perspektifle hazırlanmış olup, ulusal ve uluslararası kaynaklardan elde edilen verilerle zenginleştirildiğini ifade ediyor.

Deniz şunları kaydediyor:

“Eğitim bir toplumun gelişmesi ve ilerlemesi için temel enstrümanlardan biridir. Eğitim mikro boyutta bireylerin gelişimini desteklerken makro boyutta da toplumun ekonomik, sosyal ve kültürel sermayesinin oluşmasını sağladığından çok yönlü bir rol oynamaktadır. Devletler, ekonomik kalkınmanın gerçekleşmesi, toplumsal refahın gelişmesi ve mevcut eşitsizliklerin giderilmesi için eğitim kurumlarına pek çok açıdan önem vermekte; bu bağlamda eğitim sistemini iyileştirme ve geliştirmeye yönelik politikalar üzerinde durmaktadır. Ülkeler arasındaki rekabet gücünün artması, insan kaynağının gelişmesi ve nitelikli hale gelmesi, ekonomik kalkınma ve toplumsal refahın iyileşmesi için elzemdir. Ancak, bu gelişmeler, eğitimin nitelikli hale gelmesi ile orantılı bir şekilde gerçekleşmektedir. Bu bağlamda ülkeler eğitim sisteminin niteliğini arttırmak için eğitime yapılan yatırımların kapsamını, eğitime yönelik uygulamaları, mevcut politikaların geliştirilmesi ve yenilikçi politika üretimini önemsemektedir. Dolayısıyla eğitim sisteminin incelenmesi ve mevcut durumunun belirlenmesi daha kapsamlı politikaların oluşturulması, kaynakların daha etkin ve verimli kullanılmasını sağlaması açısından önem teşkil etmektedir. Türkiye’nin en büyük sivil toplum örgütü Eğitim-Bir-Sen olarak 2016 yılından bu yana düzenli olarak eğitim sistemini izliyor ve eğitim sisteminin mevcut çıktılarını değerlendiriyoruz. Bu yıl sekizincisini hazırladığımız Eğitime Bakış 2023: İzleme ve Değerlendirme Raporu’nda eğitim sistemimizin sistematik değerlendirmesini yaparak mevcut durumunu, eğilimlerini ve uygulamaları veri temelli olarak izledik ve analiz ettik. Raporumuzda toplam beş bölüm yer almakta olup; eğitime erişim ve katılım, eğitimin çıktıları, öğretmenler ve okul yöneticileri, eğitim öğretim ortamları ve finansman bölümlerinden oluşmaktadır. Eğitim sistemimizin sorunlarını tespit ederek var olan sorun alanlarının iyileşmesine yönelik öneriler sunduk. Rapor içerisindeki göstergeler; MEB, TÜİK ve OECD başta olmak üzere çeşitli kurum ve kuruluşların açık olarak yayınladığı ulusal ve uluslararası veriler temelinde oluşturulmuştur. Göstergeler altında OECD ülkelerine ilişkin güncel veriler ele alınarak kapsamlı ve karşılaştırmalı bir çerçeve oluşturulmaya çalışılmıştır. Raporun veri temelli analizler ortaya koyması ve alınması gereken politika kararlarına yardımcı olması adına, eğitim sistemine ve eğitim alanına katkı sunmasını temenni ediyor, bu vesileyle raporunuzu hazırlayan EBSAM ekibimize teşekkür ediyorum.”

Türkiye'nin eğitim performansını zaman içinde izleniyor

Giriş yazısında ise, raporda, Türkiye'nin eğitim sistemini ulusal ve uluslararası verilere dayalı olarak izlediği ve değerlendirildiği anlatılıyor. Raporun eğitim politika yapıcıları, uygulayıcıları, ilgili kurumlar, araştırmacılar, basın mensupları ve genel okuyucular için önemli bir kaynak olacağı vurgulanıyor. Raporda, eğitim sisteminin performansını anlamak ve geliştirme alanlarını belirlemek için çeşitli göstergelerin kullanıldığı aktarılıyor.

Buna göre, raporun temel amacı, eğitim alanında önemli konuları kapsayan beş ana bölümde toplam 21 gösterge üzerinden Türkiye'nin eğitim sistemini değerlendirmek. Bu bölümler arasında eğitime erişim ve katılım, eğitim çıktıları, öğretmenler ve okul yöneticileri, eğitim-öğretim ortamları ve finansman bulunuyor.

Rapor, ulusal ve uluslararası verileri kullanarak Türkiye'nin eğitim performansını zaman içinde izliyor. İstatistikler, eğitim yılının başı veya ortası gibi belirli dönemlere odaklanıyor ve raporlar her yıl güncelleniyor. Nicel araştırma yöntemleriyle hazırlanan rapor, tablolar, şekiller ve haritalar aracılığıyla verileri sunuyor.

Veri analizinde Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Milli Eğitim Bakanlığı (MEB), Hazine ve Maliye Bakanlığı, OECD gibi kurumların veri tabanlarından yararlanılıyor. Ancak, farklı kurumların farklı kavramlar kullanması nedeniyle bazı terminolojik uyumsuzluklar yaşanabilir. Bu raporda, eğitim verileri sürekli güncelleniyor ve uluslararası karşılaştırmalar da dikkate alınıyor.