13 başlıkta analık sigortasıyla ilgili bilinmesi gereken her şey
1- Hastalık ve analıkta geçici iş göremezlik ödeneği verilebilmesi için kaç gün prim ödeme şartı aranmaktadır?
Geçici iş göremezliğin başladığı tarihten önceki 1 yıl içinde en az 90 gün Kısa Vadeli Sigorta primi ödenmiş olması gerekmektedir.
2- Geçici iş göremezlik ödeneğinin ödenmesinde sigortalılar hangi belgeleri kuruma ibraz etmek zorundırlar ?
a ) İstirahat raporlarını
b) Çalışmadığına dair yazıyı
c) Sigortalının ödenek hesabına esas alınan döneme ilişkin net kazanç tutarını
Kuruma ibraz etmek zorundadır.
3- Sigortalının sigortalılığı ne zaman sona erer?
Hastalık ve analık hükümlerinin uygulanmasında sigortalılık niteliğinin ödenen primin ilişkin olduğu günü takip eden 10'uncu günden başlanarak yitirilmiş sayılacaktır. Ancak, sigortalının ilgili kanunlar gereği sigortalının ücretsiz izinli olması, greve iştirak etmesi veya işverenin lokavt yapması hallerinde, bu hallerin sona ermesini takip eden onuncu günden başlanarak sigortalılık niteliğini yitirmiş sayılacaktır.
Örnek: Çalıştığı işyerinden en son primi 17.12.2008 tarihinde ödenen ve 18.12.2008 tarihinden itibaren işten ayrılan sigortalının sigortalılık niteliği 27.12.2008 tarihinde yitirilmiş olacaktır.
4- İşten çıkışlarda emzirme ödeneği alınabilir mi?
Sigortalı kadına veya sigortalı olmayan eşinin doğum yapması nedeniyle sigortalı erkeğe emzirme ödeneği verilebilmesi için,
a) (4/a)lı sigortalar için doğumdan önceki bir yıl içinde en az 120 gün kısa vadeli sigorta kolları primi bildirilmiş olması,
b) (4/b)li sigortalılar için doğumdan önceki bir yıl içinde en az 120 gün kısa vadeli sigorta kolları primi yatırılmış ve genel sağlık sigortası primi dahil prim ve prime ilişkin her türlü borçlarının ödenmiş olması,
şarttır.
Emzirme ödeneğine hak kazanan sigortalılardan, sigortalılığı sona erenlerin, bu tarihten başlamak üzere üç yüz gün içinde çocukları doğarsa, sigortalı kadın veya eşi analık sigortası haklarından yararlanacak sigortalı erkek, doğum tarihinden önceki on beş ay içinde en az 120 gün prim ödenmiş olması şartıyla emzirme ödeneğinden yararlandırılır.
5- Rapor parası nasıl hesap edilir?
İş kazası, meslek hastalığı, hastalık ve analık hallerinde verilecek ödeneklerin veya bağlanacak gelirlerin hesabına esas tutulacak günlük kazanç; iş kazasının veya doğumun olduğu tarihten, meslek hastalığı veya hastalık halinde ise iş göremezliğin başladığı tarihten önceki bir yıldaki son üç ay içinde hesaplanacak prime esas kazançlar toplamının, bu kazançlara esas prim ödeme gün sayısına bölünmesi suretiyle hesaplanır.
On iki aylık dönemde çalışmamış ve ücret almamış olan sigortalı, çalışmaya başladığı ay içinde iş kazası veya meslek hastalığı nedeniyle iş göremezliğe uğrarsa verilecek ödeneklerin veya bağlanacak gelirlerin hesabına esas günlük kazanç; çalışmaya başladığı tarih ile iş göremezliğinin başladığı tarih arasındaki sürede elde ettiği prime esas günlük kazanç toplamının, çalıştığı gün sayısına bölünmesi suretiyle; çalışmaya başladığı gün iş kazasına uğraması halinde ise aynı veya emsal işte çalışan benzeri bir sigortalının günlük kazancı esas tutulur.
4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi gereği sigortalı sayılanların ödenek veya gelire esas günlük kazançlarının hesabında:
a) Prim, ikramiye ve bu nitelikteki arızi ödemeler dikkate alınmış ise ödenek ve gelire esas alınacak günlük kazanç, ücret toplamının ücret alınan gün sayısına bölünmesiyle hesaplanacak günlük kazanca, % 50 oranında bir ekleme yapılarak bulunan tutardan çok olamaz.
b) İdare veya yargı mercilerince verilen karar gereğince yapılan ücret, ikramiye, zam, tazminat ve bu mahiyetteki ödemelerden, ödenek ve gelirin hesabına esas alınan üç aylık dönemden önceki aylara ilişkin olanlar dikkate alınmaz.
Meslek hastalığı, sigortalının sigortalı olarak çalıştığı son işinden ayrıldığı tarihten bir yıl geçtikten sonra meydana çıkmış ise, günlük kazancı bu son işinden ayrıldığı tarih esas alınarak yukarıdaki fıkralara göre hesaplanır.
İş kazası ile meslek hastalığı sigortasından bağlanacak gelirlere esas tutulacak aylık kazanç, yukarıdaki hükümlere göre hesaplanacak günlük kazancın otuz katıdır.
6- Prim ve ikramiyeler rapor ödemesine dâhil edilir mi?
4/a kapsamında sigortalı sayılanların ödenek veya gelire esas günlük kazançlarının hesabında;
a-Prim, ikramiye ve bu nitelikteki geçici ödemeler dikkate alınmış ise ödenek ve gelire esas alınacak günlük kazanç, ücret toplamının ücret alınan gün sayısına bölünmesiyle hesaplanacak günlük kazanca, %50 oranında bir ekleme yapılarak bulunan tutardan çok olamaz.
b- İdare veya yargı mercilerince verilen karar gereğince yapılan ücret, ikramiye, zam, tazminat ve bu mahiyetteki ödemelerden, ödenek ve gelirin hesabına esas alınan üç aylık dönemden önceki aylara ilişkin olanlar dikkate alınmaz.
4/b kapsamındaki sigortalılar için aylık prime esas kazanç, Kanun’un 82. Maddesine göre belirlenen prime esas günlük kazanç alt sınırı ile üst sınırı arasında kalmak şartı ile kendileri tarafından beyan edilecek günlük kazancın otuz katı olduğundan, geçici iş göremezlik ödeneğinde esas alınacak tutarın hesabı buna göre yapılacaktır.
7- (4/b) kapsamındaki sigortalılardan hangilerine emzirme ödeneği verilir?
4(b) kapsamındaki sigortalı kadın ile sigortalı erkeğin sigortalı olmayan eşinin, kendi çalışmalarından dolayı gelir ve aylık alan sigortalı erkeğin, sigortalı olmayan karısının doğum yapması halinde sigortalı kadına veya sigortalı erkeğe emzirme ödeneği verilir.
8- Emzirme ödeneğinden nasıl yararlanılır?
Emzirme ödeneğinden yararlanabilmek için 120 gün kısa vadeli sigorta primi ödenmiş olması ve 4(b) kapsamındaki sigortalıların prim ve prime esas borcunun bulunmaması gerekmektedir.
9- Emzirme ödeneği için başvurma süresi var mıdır?
Bebeğin yaşadığının belgelenmesi şartıyla başvurma süresi yoktur. Emzirme ödeneği bir defa ödenir.
10- (4/b) kapsamındaki şirket ortağı olan sigortalı kadın analık sigortasından yararlanabilir mi? Emzirme ödeneği alabilir mi?
4(b) kapsamında şirket ortağı olan sigortalı kadın analık sigortasından yararlanamaz. Ancak emzirme ödeneği alabilir.
11- Analık sigortasından geçici iş göremezlik ödeneği alabilmek için şartlar nelerdir?
Analık sigortasından yararlanmak için sigortalılığın devam etmesi, bir yıl içinde en az 90 gün kısa vadeli sigorta primi ödenmiş olması, çalışmaması ve prime ilişkin borcunun bulunmaması gerekmektedir.
12- Analık sigortası dahilinde geçici iş göremezlik ödeneğinden yararlanma şartları nelerdir?
a ) Doğumdan önceki bir yıl içinde en az doksan gün kısa vadeli sigorta primi bildirilmiş olması,
b) Bu süre içinde iş yerinde çalışmamış olması,
c) Doğum olayının gerçekleşmiş olması,
d) Kanunun 4/b kapsamında bulunan sigortalıların analıkları halinde genel sağlık sigortası dahil prim ve her türlü borçlarının ödenmiş olması,
Gerekmektedir.
13- Doğum raporlarının kaç günü ödenir? Toplamda kaç günlük ödeme yapılır?
Analık sigortası kapsamında bulunan sigortalı kadının, erken doğum yapması halinde doğumdan önce kullanamadığı çalıştırılamayacak süreler ile isteği ve hekimin onayıyla doğuma üç hafta kalıncaya kadar çalışması halinde, doğum sonrası istirahat süresine eklenen süreler için, geçici iş göremezlik ödeneği verilir. Doğum öncesi 56 ve doğum sonrası 56 gün olarak üzere toplamda 112 gün olarak ödeme yapılır.