Borçlanma yaptırırken hesabınızı iyi yapın
Sosyal Güvenlik Kurumu'na (SGK) yapılan borçlanmalarda iade talepleri faizsiz gerçekleşiyor, bu durum ekonomik kayıplara yol açabiliyor.
Sosyal Güvenlik Kurumu'na askerlik ve doğum gibi hizmetler için yapılan borçlanmalarda, iade taleplerinin faizsiz şekilde yapılması nedeniyle ödenen primlerin alım gücü düşüyor. Uzmanlar, borçlanma kararı almadan önce ayrıntılı bir hesaplama yapılmasının önemine dikkat çekiyor.
Habertürk'ten Ahmet Kıvanç' şu soru yöneltildi:
'Eşim 1968 doğumlu, 1991 yılında sigorta girişi var. Şu an sigortalı devam ediyor. Mevcutta 2411 prim günü vardı. 3600 günden emekli olacak diye 1200 gün doğum borçlanması yaptık ve toplam prim günü 3611 oldu. Emeklilik için SGK'ya müracaat ettik. Ancak, 58 yaşında emekli olabileceği söylendi. O da 17 ay daha yapıyor. Ödediğimiz 1200 günün 510 gününü geri alabilir miyiz? Yoksa tamamımı mı iade ediliyor? Tamamını geri alırsak 58 yaşına geldiğinde 650 gün eksiği olacak. O süreyi tekrar borçlanabilir miyiz?'
Kıvanç soruyu cevaplarken borçlanma hakkı, emeklilik için eksik prim günlerini tamamlamak isteyenler için önemli bir fırsat sağlağıdını işaret etti. Buna göre, borçlanma sonrası SGK'ya iade talebinde bulunulması durumunda, ödemenin faizsiz iade edilmesi borçlanmayı ekonomik olarak dezavantajlı hale getiriyor. Örneğin, 2023'te 1200 günlük doğum borçlanması için 82.829 TL ödeyen bir kişi, bugün iade başvurusu yaptığında bu tutarı enflasyondan arındırılmamış şekilde geri alacak. Aynı kişi, eksik kalan 650 gün için yeniden borçlanma yaptığında ise güncel prim oranlarıyla 138.684 TL ödemek durumunda kalacak.
Kısmi İade Yapılmıyor
SGK, borçlanma yapılan tutarın tamamını iade edebiliyor ancak kısmi iade mümkün değil. Emeklilik hakkı kazanmış kişilerin borçlanma tutarını iade alma hakkı bulunmazken, borçlanmalar sırasında çakışan sigortalı çalışma sürelerine ilişkin primler faizsiz olarak iade edilebiliyor.
Borcun Yeniden Hesaplanması Mümkün
SGK'dan alınan borçlanma iadeleri, faizsiz olduğu için enflasyonist ortamda ciddi kayıplara yol açabiliyor. Bunun yanı sıra, birden fazla çocuk için ayrı tarihlerde yapılan borçlanmalarda her çocuk için iade talebi ayrı ayrı değerlendiriliyor. Ancak tek seferde yapılan borçlanmalarda iade talepleri toplu olarak işleme alınıyor.
Uzmanlar, özellikle yüksek enflasyon dönemlerinde borçlanma yapmadan önce maliyet ve avantajların dikkatlice hesaplanmasını tavsiye ediyor. İleride yapılacak yeni borçlanmaların daha yüksek prim ödemesi gerektirebileceği unutulmamalı. Borçlanma tutarının iadesini düşünenlerin, alacakları ödemenin alım gücü üzerindeki etkisini de göz önünde bulundurması gerekiyor.