En düşük emekli maaşını 12 bin 500 liraya çıkaran torba teklifin tam metni

En düşük emekli maaşını 10 bin liradan 12 bin 500 liraya yükselten düzenlemenin de yer aldığı Vergi Kanunları ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi TBMM Başkanlığına sunuldu.

53 maddelik teklifin tam metni haberimizde...

VERGİ KANUNLARI İLE BAZI KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TEKLİFİ

MADDE 1-21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 22/A maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendinde yer alan "her türlü ödemelerde," ibaresi "her türlü ödemelerde (mahkeme kararlan ve icra dairelerinin ödeme veya icra emirleri üzerine yapılacak ödemeler dâhil)," şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 2- 31/12/1960 tarihli ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun "Muaflık ve İstisnalar" başlıklı ikinci kısmımn üçüncü bölümünün başlığı "Diğer Muaflık ve İstisnalar" şeklinde değiştirilmiş ve mülga 17 nci maddesi başlığıyla birlikte aşağıdaki şekilde yeniden
düzenlenmiştir.
"Hizmet erbabına pay senedi verilmek suretiyle sağlanan menfaatlerde ücret istisnası
MADDE 17- Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca belirlenen kriterlere göre teknogirişim şirketi niteliğini haiz işverenlerce hizmet erbabma bedelsiz veya indirimli olarak verilen ve ücret niteliğinde kabul edilen pay senetlerinin, verildiği tarihteki rayiç değerinin o yıldaki bir yıllık brüt ücret tutarım aşmayan kısmı gelir vergisinden istisnadır.
Şu kadar ki hizmet erbabı tarafından bu şekilde iktisap edilen pay senetlerinin; iktisap tarihinden itibaren 3 tam yıl içerisinde elden çıkaniması halinde istisna edilen verginin tamamı, 4 ila 6 yıl içerisinde elden çıkarılması halinde istisna edilen verginin %75'i, 7 ila 12 yıl
içerisinde elden çıkarılması halinde istisna edilen verginin %25'i, vergi ziyaı cezası uygulanmaksızın gecikme faizi ile birlikte işverenden tahsil edilir.
Bu şekilde istisna nedeniyle zamamnda alınmayan vergilere ilişkin zamanaşımı süresi, hizmet erbabma bedelsiz veya indirimli olarak verilen pay senetlerinin hizmet erbabı tarafından elden çıkanidığı tarihi takip eden takvim yılı başından itibaren başlar.
Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye Hazine ve Maliye Bakanlığı yetkilidir."
MADDE 3- 193 sayılı Kanunun mülga 69 uncu maddesi başlığıyla birlikte aşağıdaki şekilde yeniden düzenlenmiştir.
"Ticari ve mesleki kazançlarda günlük hasılat tespiti ve gelir vergisi matrahımn belirlenmesi
MADDE 69- Ticari veya mesleki faaliyetleri nedeniyle mükellef olanlara yönelik, Vergi Usul Kanununun 127 nci maddesi kapsamında günlük hasılat tutarlarım tespit etmek amacıyla bir ayda üçten, bir takvim yılında on ikiden az olmamak kaydıyla bu madde hükümlerine göre işlem tesis edilmek üzere yoklama yapılabilir.
Birinci fıkra kapsamında îdarece yapılan yoklamalar sonucu tespit edilen günlük hasılat tutarlan ortalamasından hareketle aylık hasılat tutarı hesaplamr. Bu şekilde tespit edilen aylık hasılat tutarlarının toplamı, tespit yapılan ay sayısına bölünmek suretiyle aylık ortalama hasılat tutarı belirlenir. Aylık ortalama hasılat tutarı, faaliyette bulunulan ay sayısı ile çarpılmak suretiyle mükelleflerin ilgili takvim yılı hasılatlan tespit edilir.
İkinci fıkra kapsamında tespit edilen hasılat tutarları ile;
a) Bilanço esasına göre defter tutanlar için ilgili takvim yılına ait gelir tablosunda yer alan brüt satış tutarı,
b) İşletme hesabı esasına göre defter tutanlar için ilgili takvim yılına ait işletme hesap özetinde yer alan dönem içinde elde edilen hasılat tutarı,
c) Serbest meslek kazanç defteri tutanlar için ilgili takvim yılma ait serbest meslek kazanç bildiriminde yer alan gayrisafi hasılat tutan,
arasındaki fark %20'den fazla olan mükellefler Vergi Usul Kanununun 370 inci maddesi kapsammda izaha davet edilir ve izahın değerlendirilmesi mezkur madde hükmüne göre yapılır.

Bu madde hükümleri kurumlar vergisi mükellefleri hakkında da uygulanır.
Cumhurbaşkanı bu maddede yer alan oram bir katma kadar artırmaya veya sıfıra kadar indirmeye, tekrar kanuni seviyesine getirmeye; Hazine ve Maliye Bakanlığı maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslan belirlemeye yetkilidir."
MADDE 4- 193 sayılı Kanunun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasına aşağıdaki bentler ve sekizinci fıkrasına "Farklı oranlar tespit edilmek suretiyle de kullamlabilir." ibaresinden önce gelmek üzere aşağıdaki paragraf eklenmiştir.
"19. 23/10/2014 tarihli ve 6563 sayılı Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun hükümlerine göre aracı hizmet sağlayıcılarının ve elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcılarmm, Kanun kapsamındaki faaliyetleri dolayısıyla hizmet sağlayıcılanna ve elektronik ticaret hizmet sağlayıcılarına yaptıkları ödemelerden,
20. Cumhurbaşkamnca belirlenen sektörler veya faaliyet konularına ilişkin mal ve hizmet ahmlarma yönelik yapılan ödemelerden,"
(19) ve (20) numaralı bentler kapsammdaki vergi kesintisine tabi ödemeler için faaliyet konulan, ödeme türleri, sektörler, iş grupları ve iş nevileri itibarıyla ayrı ayrı veya birlikte,"
MADDE 5- 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 153/A maddesinin birinci fıkrasında yer alan "ve düzenlenmiş olan sahte belgelerde yer alan toplam tutarın % lO'undan az olmamak üzere" ibaresi "az ve 10 milyon Türk Lirasından fazla olmamak üzere düzenlenmiş olan sahte belgelerde yer alan toplam tutarın % 10'u tutarında" şeklinde, üçüncü fıkrası aşağıdaki şekilde, dördüncü fıkrasımn birinci cümlesinde yer alan "girdiği tarihten itibaren bir ay içinde" ibaresi "girmesini müteakiben yazıyla" şeklinde, "ve düzenlenmiş olan sahte belgelerde yer alan toplam tutann % lO'undan az olmamak üzere yazıyla otuz" ibaresi "az ve 10 milyon Türk Lirasından fazla olmamak üzere düzenlenmiş olan sahte belgelerde yer alan toplam tutarın % lO'u tutannda, altmış" şeklinde, beşinci fıkrasının üçüncü cümlesinde yer alan "ve düzenlenmiş olan sahte belgelerde yer alan toplam tutann % lO'undan az olmamak üzere" ibaresi "az ve 10 milyon Türk Lirasından fazla olmamak üzere düzenlenmiş olan sahte belgelerde yer alan toplam tutann % lO'u tutannda" şeklinde değiştirilmiş, aym fıkranın son cümlesi ve altıncı fıkrasımn son cümlesi, yedinci fıkrasımn son cümlesi, dokuzuncu fıkrasının son cümlesi ile on birinci fıkrası yürürlükten kaldınimıştır.
"Birinci fıkrada sayılanların, mükellefiyeti bulunan adi ortaklık, ticaret şirketleri ve tüzel kişiliği olmayan teşekküllerin kanuni temsilcisi, yönetim kurulu üyesi, idarecisi, asgari % 10 ortağı olması, bunları devralması, kısmen veya tamamen bunlara devrolunması halinde,
keyfiyetin vergi dairesinin ıttılaına girmesini müteakiben birinci fıkrada yer alan şartların altmış gün içerisinde yerine getirilmesi veya aynı süre içerisinde sayılan kişilerin statülerinin sonlandıniması koşullarından birinin sağlanması bu mükelleflerden yazılı olarak istenir. Altmış günlük süre içinde, şartların yerine getirilmemesi ve sayılan kişilerin statülerinin devam ettirilmesi halinde, birinci fıkrada sayılan kişilerin teminat isteme tarihi itibarıyla tahakkuk etmiş tüm vergi borçları, mükellef müşterek ve müteselsil sorumlu olmak üzere, bu kişilerden 6183 sayılı Kanun uyannca takip ve taiısil edilir. Ancak, altmış günlük süre içerisinde mezkûr kişilerin statülerinin sona erdirilmesine yönelik yasal girişimleri başlatmış olan ve bu durumu muteber vesikalar ile ispat ve tevsik eden mükellefler, bu yasal girişimler sonucunda birinci fıkra kapsamındaki kişilerin statülerinin sona erdirilmesi şartıyla, söz konusu borçların takip ve tahsilinde müşterek ve müteselsil sorumlu tutulmaz. Mezkûr kişilerin statülerinin altmış günlük süreden sonra sona erdirilmesi durumımda, alınmış teminat mükellefin talebi üzerine, maddenin yedinci fıkrasındaki süre ve şartlar aranmaksızın, başkaca vergi borcu bulunmaması kaydıyla mükellefe iade olunur."

MADDE 6-213 sayılı Kanunun mükerrer 257 nci maddesinin birinci fıkrasımn (2) numaralı bendinde yer alan "Mükelleflere" ibaresinden sonra gelmek üzere "ve mükellef olmayanlara," ibaresi ve (7) numaralı bendinde yer alan "Elektronik ticarette" ibaresinden sonra
gelmek üzere "ve internet dâhil olmak üzere her türlü dijital ortamın alım, satım, kiralama, ilan ve reklam gibi iktisadi ve ticari amaçlarla kullanıldığı hallerde" ibaresi, "amacıyla elektronik ortamda" ibaresinden sonra gelmek üzere "iktisadi ve" ibaresi, "ticari faaliyetlerine ilişkin" ibaresinden önce gelmek üzere ", elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcılara, erişim sağlayıcılara, içerik sağlayıcılara, yer sağlayıcılara ve sosyal ağ sağlayıcılara iktisadi ve" ibaresi eklenmiş, "ve/veya" ibaresi elektronik ticaret hizmet sağlayıcılara," şeklinde, "elektronik ticaret ortamını" ibaresi "ortam" şeklinde, "alım satıma" ibaresi alım, satım, kiralama, ilan ve reklama" şeklinde, "bilgilerin aracı hizmet sağlayıcılan" ibaresi "bilgiler ile içerik sağlayıcılar tarafından üretilen ya da sağlanan bilgilerin aracı hizmet sağlayıcıları, elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcıları, erişim sağlayıcılar, yer sağlayıcılar ve/veya sosyal ağ sağlayıcılar" şeklinde değiştirilmiştir.

MADDE 7-213 sayılı Kanunun 263 üncü maddesinin birinci fikrasmda yer alan "ticaret" ibaresinden sonra gelmek üzere "ve kıymetli madenler" ibaresi eklenmiştir.

MADDE 8-213 sayılı Kanunun 274 üncü maddesinden sonra gelmek üzere 274/A maddesi eklenmiştir.
"Kıymetli madenler
MADDE 274/A- Altın, gümüş, platin ve paladyum gibi kıymetli madenler borsa rayici ile değerlenir. Borsa rayici yoksa veya borsa rayicinin muvazaalı bir şekilde oluştuğu anlaşılırsa değerlemeye esas bedel olarak, bu rayiç yerine maliyet bedeli esas ahmr.
Bu madde hükmü kıymetli maden ile olan senetli veya senetsiz alacaklar ve borçlar hakkında da caridir. Kıymetli maden ile olan mevduat veya kredi sözleşmelerine müstenit alacaklar ve borçlar değerleme gününe kadar hesaplanacak faizleriyle birlikte dikkate ahmr.
Alacak ve borçların değerleme günü kıymetine ircasına ilişkin olarak, 280, 281 ve 285 inci maddelerde yer alan hükümler bu fıkra kapsamındaki alacak ve borçlar bakımmdan da geçerlidir."

MADDE 9- 213 sayılı Kanunun 344 üncü maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
"Vergi kanunlarına göre mükellefiyet tesis ettirilmesi gerektiği halde bu zorunluluğa
uyulmaksızın vergi dairesinin ıttılaı dışında ticari, zirai veya mesleki faaliyette bulunmak
suretiyle vergi ziyama sebebiyet verilmesi durumunda, birinci, ikinci ve üçüncü fıkralara göre
kesilecek vergi ziyaı cezası yüzde elli artınlarak uygulamr. Aym vergi türü ve dönemine ilişkin
daha sonra yapılacak tarhiyatlar nedeniyle kesilecek vergi ziyaı cezalarına da aynı artırım
hükmü tatbik edilir."
MADDE 10- 213 sayılı Kanunun 352 nci maddesinin birinci fıkrasının birinci
cümlesinde yer alan "bağlı cetvele" ibaresi "bağlı 1 sayılı cetvele" şeklinde, ikinci cümlesinde
yer alan "bağlı cetvelde" ibaresi "bağlı 1 sayılı cetvelde" şeklinde ve Kanıma bağlı "Usulsüzlük
Cezalarına Ait Cetvel" başlığı "1 Sayılı Usulsüzlük Cezalarına Ait Cetvel" şeklinde, meveut
Usulsüzlük Cezalarına Ait Cetveldeki miktarlar aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"1 Sayılı Usulsüzlük Cezalarına Ait Cetvel
Birinci derece İkinci derece
Mükellef Grupları usulsüzlükler usulsüzlükler
için (TL) için (TL)
1. Sermaye şirketleri 20.000 10.000
- Sermaye şirketleri dışında kalan birinci sımf
tüccar ve serbest meslek erbabı
3. İkinci sınıf tüccarlar 5.000 3.500
. Yukarıdakiler dışında kalıp beyanname usulüyle
gelir vergisine tabi olanlar
5. Kazancı basit usulde tespit edilenler 2.250 1.500
6. Gelir Vergisinden muaf esnaf 1.500 1.000"
MADDE 11- 213 sayılı Kanunun 353 üncü maddesinin birinci fikrasmın (1) numaralı
bendinde yer alan "1.000 Türk lirasından aşağı olmamak üzere" ibaresi "bir takvim yılı içinde
ilk tespitte 10.000 Türk lirasından, sonraki tespitlerde Kanuna bağlı 2 sayılı cetvelde yer alan
tutarlardan aşağı olmamak üzere" şeklinde, "500.000" ibaresi "10 milyon" şeklinde
değiştirilmiş, aynı bendin birinci paragrafına aşağıdaki cümleler eklenmiş, (2) numaralı
bendinde yer alan "1.000" ibaresi "bir takvim yılında ilk tespitte 10.000 Türk lirası, sonraki
tespitlerde Kanuna bağlı 2 sayılı cetvelde yer alan tutarlarda" şeklinde, "50.000" ibaresi "1
milyon" şeklinde, "500.000" ibaresi "10 milyon" şeklinde değiştirilmiş, aynı bendin birinci
paragrafına aşağıdaki cümleler eklenmiş, (3) numaralı bendi aşağıdaki şekilde, (6) numaralı
bendinde yer alan "250.000.000 lira" ibaresi "100.000 Türk lirası" şeldinde, (10) numaralı
bendinde yer alan "75.000.000 lira" ibaresi "15.000 Türk lirası" şeklinde değiştirilmiş ve
Kanuna aşağıdaki 2 sayılı cetvel eklenmiştir.
"Tek tespitte aym neviden birden fazla belgenin düzenlenmediğinin tespit edilmesi durumımda
her bir belge için ayn ayn ceza kesilir ancak bu tespit, bu bent uyarmca kesilecek ceza
uygulamasında, Kanuna bağlı 2 sayılı cetvelde yer alan tespit sayısımn belirlenmesinde bir adet
tespit olarak değerlendirilir. Şu kadar ki, bu bentte yer alan özel usulsüzlük cezasına tabi
fiillerin, belgeleri almak zorunda olanlar tarafından, idarenin bilgisine girmeden önce belgenin
düzenlenmesi gereken süreyi takip eden beş iş günü içerisinde idareye bildirilmesi durumunda,
alıcı adına özel usulsüzlük cezası kesilmez. Bu bent kapsamındaki belgelerin
düzenlenmediğinin belgeyi almak zorunda olanlar tarafından, idarenin bilgisine girmeden önce
belgenin düzenlenmesi gereken süreyi takip eden beş iş günü içerisinde idareye bildirildiği
durumlarda, belgeleri düzenlemek zorunda olanlar adına bu bentte yer alan özel usulsüzlük
cezası 3 kat olarak uygulamr. Bu bent kapsamındaki belgeler yerine bu Kanun kapsammda
olmayan belgelerin düzenlenmesi halinde, belgeleri düzenlemek zorunda olanlar adına bu
bentte yer alan özel usulsüzlük cezası 2 kat olarak uygulanır. Bu bent kapsamındaki belgelerin
yerine bu Kanun kapsamında olmayan belgelerin düzenlendiğinin belgeyi almak zorunda
olanlar tarafından beş iş günü içerisinde idareye bildirildiği durumlarda, söz konusu belgeleri
düzenleyenler adına bu bentte yer alan cezalar 6 kat olarak uygulamr."
"Tek tespitte aym neviden birden fazla belgenin düzenlenmediğinin tespit edilmesi durumunda
her bir belge için ayn ayrı ceza kesilir ancak bu tespit, bu bent uyarmca kesilecek ceza uygulamasında,

Kanuna bağlı 2 sayılı cetvelde yer alan tespit sayısımn belirlenmesinde bir adet
tespit olarak değerlendirilir. Bu bent kapsamındaki belgelerin düzenlenmediğinin belge
muhteviyatı işlemin muhatapları tarafından, idarenin bilgisine girmeden önce belgenin
düzenlenmesi gereken süreyi takip eden beş iş günü içerisinde idareye bildirilmesi durumunda,
belgeleri düzenlemek zorunda olanlar adına bu bentte yer alan özel usulsüzlük cezası 3 kat
olarak uygulanır. Bu bent kapsamındaki belgeler yerine bu Kanun kapsamında olmayan
belgelerin düzenlenmesi halinde, belgeleri düzenlemek zorunda olanlar adma bu bentte yer alan
özel usulsüzlük cezası 2 kat olarak uygulanır. Bu bent kapsamındaki belgelerin yerine bu Kanun
kapsamında olmayan belgelerin düzenlendiğinin belge muhteviyatı işlemin muhatapları
tarafından beş iş günü içerisinde idareye bildirildiği durumlarda, söz konusu belgeleri
düzenleyenler adma bu bentte yer alan cezalar 6 kat olarak uygulanır."
"3. 232 nci maddenin birinci fıkrasımn 1 ila 5 numaralı bentlerinde sayılanlar dışında
kalan kişilerin fatura, gider pusulası, müstahsil makbuzu, serbest meslek makbuzu, perakende
satış fişi, ödeme kaydedici cihaz fişi ve giriş ve yolcu taşıma biletlerini almadıklarımn tespit
edilmesi halinde bunlara her bir belge için 5.000 Türk lirası özel usulsüzlük cezası kesilir.
Ancak, bu bent uyannca kesilecek Özel usulsüzlük cezasımn toplamı bir takvim yılı için 50.000
Türk lirasını geçemez. Şu kadar ki, bu bent kapsamındaki kişiler tarafından, idarenin bilgisine
girmeden önce belgenin düzenlenmesi gereken tarihi takip eden beş iş günü içerisinde belgenin
düzenlenmediğinin idareye bildirilmesi durumunda, bunlar adma özel usulsüzlük cezası
kesilmez."
"2 Sayılı Cetvel
353 üncü Maddenin Birinci 353 üncü Maddenin Birinci
Fıkrasının (1) Numaralı Bendi Fıkrasının (2) Numaralı Bendi
Ceza Miktarı (Asgari-TL) Ceza Miktarı (TL)
2. Tespit 20.000 20.000
3. Tespit 30.000 30.000
4. Tespit 40.000 40.000
5. Tespit 50.000 50.000
6. ve Sonraki 100.000 100.000'
Tespitler
MADDE 12- 213 sayılı Kanunun 355 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan "1
Yeni Türk Lirasından" ibaresi "40 Türk lirasından" şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 13- 213 sayılı Kanunun mükerrer 355 inci maddesinin başlığına "107/A,"
ibaresinden sonra gelmek üzere "152/A, 153/A," ibaresi eklenmiş, aynı maddenin;
a) Birinci fıkrasımn; (1) numaralı bendinde yer alan "1.000" ibaresi "25.000" şeklinde,
(2) numaralı bendinde yer alan "500" ibaresi "12.500" şeklinde, (3) numaralı bendinde yer alan
"250" ibaresi "6.500" şeklinde, üçüncü cümlesi aşağıdaki şekilde, dördüncü cümlesinde yer
alan "1 milyon" ibaresi "10 milyon" şeklinde, son cümlesinde yer alan "Mükerrer" ibaresi
"152/A maddesi veya mükerrer" şeklinde değiştirilmiştir.
"Mükerrer 257 nci maddenin birinci fıkrasının (7) numaralı bendi ile getirilen zorunluluklara
uymayanlar ile aym bent kapsamında bildirilmesi gereken alım, satım, kiralama, ilan ve reklama

ilişkin bilgileri bildirmeyen, eksik veya yamitıcı bildirimde bulunanlara, bildirilmeyen,
eksik veya yamitıcı bildirilen her bir alım, satım, kiralama, ilan ve reklama konu mal ve hizmete
ilişkin bilgi ve diğer yükümlülükler için (1), (2) ve (3) numaralı bentler uyarınca özel usulsüzlük
cezası kesilir, bu şekilde kesilen özel usulsüzlük cezası her bir bildirim için 10 milyon Türk
lirasından fazla olamaz."
b) Dördüncü fıkrasmın birinci cümlesinde yer alan "uymayan mükelleflerden" ibaresi
"uymayanların" şeklinde, "% 5'i" ibaresi "% lO'u" şeklinde, ikinci cümlesinde yer alan
"kesilen mükellefler" ibaresi "kesilenler" şeklinde, üçüncü cümlesinde yer alan "770.000
TL'yi" ibaresi "20 milyon Türk lirasını" şeklinde değiştirilmiş, fıkraya aşağıdaki cümle
eklenmiştir.
"Tevsik zorunluluğuna aykırı bir şekilde ödeme yapanların durumu ödemeyi takip eden beş iş
günü içerisinde kendiliğinden idareye bildirmesi halinde, ödemede bulunan adına bu fıkra
uyarınca özel usulsüzlük cezası kesilmez."
c) Dördüncü fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.
"Mal teslimi veya hizmet ifalarına ilişkin tahsilatlann, banka ve benzeri finans
kurumları, ödeme kuruluşlan veya Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi aracılığıyla
başkalanmn adı ve/veya hesabı kullanılarak yapılması durumunda, her bir işlem için bu
maddeye göre uygulanan cezalardan az olmamak üzere işleme konu tutann % lO'u nispetinde,
mal teslimi veya hizmet ifasını yapanlar ile adına ve/veya hesabına ödeme yapılanlara ayn ayrı
özel usulsüzlük cezası kesilir. Bu şekilde ceza kesilen mükellefler hakkında üçüncü fıkra
hükmü uygulanmaz. Ancak, bu fıkra uyarınca bir takvim yılı içinde kesilecek özel usulsüzlük
cezasının toplamı 20 milyon Türk lirasım geçemez.
23/2/2006 tarihli ve 5464 sayılı Banka Kartlan ve Kredi Kartları Kanunu uyarınca izin
verilen durumlar hariç olmak üzere kredi kartı, banka kartı, ön ödemeli kart, karekod, elektronik
cüzdan ve benzeri ödeme araçları kullanılmak suretiyle gerçekleştirilen tahsilatlann, kendi
mükellefiyeti adına kayıtlı olmayan ödeme sistemleri veya cihazları aracılığıyla yapılması
durumunda, tahsilatı yapan mükelleflere ve kendi adına kayıtlı olan bu sistemleri veya cihazları
kullandıranlara ayn ayrı her bir işlem için bu maddeye göre tatbik olunan özel usulsüzlük
cezasının 3 katı uygulamr. Şu kadar ki, bu fıkra uyarınca bir takvim yılı içinde kesilecek özel
usulsüzlük cezasının toplamı 20 milyon Türk lirasını geçemez.
153/A maddesinin üçüncü ve müteakip fıkralan uyarınca istenilen teminatın süresinde
verilmemesi veya tamamlanmaması halinde mezkûr fıkralar kapsamında verilmesi veya
tamamlanması gereken teminat tutan kadar, teminatı vermeyenler veya tamamlamayanlar adına
özel usulsüzlük cezası kesilir. Bu ceza hakkında. Kanunun 376 ncı maddesi ile uzlaşma
hükümleri uygulanmaz."
ç) Maddeye aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.
"Ödeme kaydedici cihaz üreticisi veya ithalatçılan ile bu cihazlara ilişkin hizmet veren
güvenli servis sağlayıcılan, bankalar, elektronik para kuruluşlan, ödeme kuruluşlan, şaıj ağı
işletme lisansı sahipleri ve elektronik defter, belge ve kayıtlann oluşturulması, imzalanması,
iletilmesi ve saklanması hususlarından herhangi biri için hizmet verme konusunda
yetkilendirilenler ile sipariş, satış, muhasebe, stok takip vb. programları kullandıran, teslim
eden veya satan mükelleflerden; bu Kanunun 149, mükerrer 242 ve mükerrer 257 nci maddeleri
uyarınca vergi güvenliğini sağlamak amacıyla, Hazine ve Maliye Bakanlığınca nitelikleri
belirlenip onaylanan ve kullanma yükümlülüğü getirilen elektrikli, elektronik, manyetik ve
benzeri cihazlar ve sistemler haricindeki cihaz ve sistemleri veya kullanmaması gereken
elektrikli, elektronik, manyetik ve benzeri cihazlar ve sistemleri mükelleflere kullandıran,
teslim eden veya satanlara. Hazine ve Maliye Bakanlığınca belirlenen usul ve esaslara göre bu
cihaz ve sistemlerle entegre veya bağlantılı olarak çalışması gereken program, cihaz veya
sistemleri gerekli entegrasyonu veya bağlantıyı yapmadan kullandıran, teslim eden veya
satanlara. Hazine ve Maliye Bakanlığı veya diğer kamu kurum ve kuruluşlarına bu cihaz ve sistemler

tarafından aktarılması gereken belge, bilgi ve verilerin aktarılmasım sağlayacak
sistemleri kurmayan veya 359 uncu maddenin (ç) ve (d) bendi kapsamına girenler hariç olmak
üzere bu sistemlerin gerçeğe uygun olmayan şekilde belge, bilgi ve veri aktarmasına sebebiyet
verenler ile elektronik defter, belge ve kayıtlann oluşturulması, imzalanması, iletilmesi ve
saklanması ile bunlara ilişkin sistem ve yazılım gereksinimleri hususlarında Hazine ve Maliye
Bakanlığı tarafından belirlenen usul ve esaslara aykırı davrananlara her bir tespit için ayrı ayrı
olmak üzere birinci fıkramn (1) numaralı bendinde yer alan özel usulsüzlük cezasımn 10 katı
tutannda özel usulsüzlük cezası kesilir. Ancak bu fıkra uyannca bir takvim yılı içinde kesilecek
Özel usulsüzlük cezasının toplamı 20 milyon Türk lirasını geçemez. Bu fikraya göre ceza
kesilmesini gerektiren fiillerin, aym zamanda 3100 sayılı Kanun uyannca usulsüzlük veya özel
usulsüzlük cezası kesilmesini gerektirmesi durumunda aynı fiillerden dolayı 3100 sayılı Kanun
uyannca aynca ceza kesilmez.
Tek bir fiilin bu maddede yer alan birden fazla özel usulsüzlük cezası kesilmesini
gerektirmesi halinde bu cezalardan en ağırı kesilir."
MADDE 14- 213 sayılı Kanunun;
a) 112 nci maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan "Uzlaşılan vergilerde gecikme faizi;
uzlaşılan vergi miktanna, (a) fıkrasında belirtilen tarihten itibaren uzlaşma tutanağımn
imzalandığı tarihe kadar geçen süre için uygulanır." cümlesi yürürlükten kaldınimıştır.
b) 376 ncı maddesinin birinci fıkrasımn (2) numaralı bendi yürürlükten kaldınimıştır.
c) Ek 1 inci maddesinin birinci fikrasmm birinci cümlesinde yer alan "vergilerle
bunlara" ibaresi "vergilere" şeklinde değiştirilmiş, "tarh edilen vergi ve" ibaresi, ikinci cümlesi
ile yedinci cümlesinde yer alan "vergi ve" ibareleri madde metninden çıkarılmış, ikinci
fıkrasının birinci cümlesinde yer alan "harçlann" ibaresi "harçlara ilişkin cezalann" şeklinde
ve üçüncü fıkrasında yer alan "tarh edilecek vergilerde" ibaresi "kesilecek cezalarda" şeklinde
değiştirilmiştir.
ç) Ek 7 nci maddesinin birinci ve ikinci fıkralarında yer alan "vergi veya" ibareleri ve
üçüncü fıkrası ile dördüncü fıkrasında yer alan "tarhedilen vergiye veya" ibaresi madde
metninden çıkarılmıştır.
d) Ek 8 inci maddesinde yer alan "vergi ve" ibareleri madde metninden çıkarılmış, "112
ve 368 inci maddeleri hükümleri" ibaresi "368 inci madde hükmü" şeklinde, "8 numaralı bendi"
ibaresi "dördüncü fıkrası" şeklinde değiştirilmiştir.
e) Ek 9 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan "uzlaşılan vergi ve cezalar hakkında
376 ncı maddenin birinci fıkrasının (2) numaralı bendi hükmü dışında indirim uygulanmaz."
ibaresi "uzlaşılan cezalar hakkında başkaca bir indirim uygulanmaz." şeklinde değiştirilmiş ve
ikinci fıkrasında yer alan "vergi ve" ibaresi madde metninden çıkarılmıştır.
Ek 11 inci maddesinin birinci fıkrasının birinci cümlesinde yer alan "vergiler ve
bunlara" ibaresi "vergilere" şeklinde değiştirilmiş, "tarh edilecek vergi ve" ibaresi, ikinci
fıkrasımn son cümlesi ve üçüncü fıkrasında yer alan "verginin tarhından ve" ibaresi madde
metninden çıkarılmıştır.
MADDE 15- 213 sayılı Kanunun ek 13 üncü maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki
şekilde yeniden düzenlenmiştir.
"Fazla çalışma ücreti
EK MADDE 13- (1) Gelir İdaresi Başkanlığı taşra teşkilatı kadro veya pozisyonlannda
bulunan memur ve sözleşmeli personelden icra, tahsilat, yoklama ile yaygın ve yoğun vergi
denetimi işlemlerini fiilen daire dışında yapmakla görevlendirilen ve bu görevleri nedeniyle
normal mesai saatleri dışmda fiilen çalışanlara, bu şekilde çalıştıkları her bir saat için 160
gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutarda fazla çalışma
ücreti ödenir. Bu ödemeden Hazine ve Maliye Bakanlığı kadrolarında olup aynı işlemler için görevlendirilen;

Gelir İdaresi Başkanlığı taşra teşkilatında geçici görevli bulunan memurlar ile
gelir servisi bulunan malmüdürlüklerinde görevli memur ve sözleşmeli personel de aym usul
ve esaslar çerçevesinde yararlamr. Bu ödeme damga vergisi hariç herhangi bir vergi ve
kesintiye tabi tutulmaz. Bu madde kapsamında ödeme yapılanlara, ödemenin yapıldığı günler
için diğer mevzuat hükümleri çerçevesinde ayrıca fazla çalışma ücreti ödenmez. Bu fıkraya
göre her bir personel için ödenebilecek fazla çalışma ücreti ayda 50 saati ve fazla çalışma ücreti
ödenebilecek personel sayısı ise Gelir İdaresi Başkanlığı taşra teşkilatı kadro ve
pozisyonlannda bulunan toplam memur ve sözleşmeli personel sayısmm %20'sini geçemez.
Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslan belirlemeye Gelir İdaresi Başkanlığı
yetkilidir."
MADDE 16- 213 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
"GEÇİCİ MADDE 35- Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce uzlaşma talep
edildiği halde henüz uzlaşma günü verilmemiş, uzlaşma günü verilmiş ancak uzlaşma
görüşmesi yapılmamış ya da çeşitli nedenlerle uzlaşma günü ertelenmiş veya uzlaşma talep
süresi geçmemiş olan vergi ve cezalara ilişkin bu Kanunun 112 nci, 376 ncı, ek 1 inci, ek 7 nci,
ek 8 inci, ek 9 uncu ve ek 11 inci maddelerinin bu maddeyi ihdas eden Kanunla değiştirilmeden
önceki hükümleri uygulamr."
MADDE 17- 25/10/1984 tarihli ve 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kammunun 13
üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendine aşağıdaki parantez içi hüküm eklenmiştir.
"(Bu bendin uygulanmasında gezi, eğlence, spor ve amatör balıkçılık gibi faaliyetlerde
kullanılan araçlar, özel tekne ve yatlar, deniz taşıma aracı olarak kabul edilmez.)"
MADDE 18- 3065 sayılı Kanunun 16 ncı maddesinin (1) numaralı fıkrasımn (b)
bendinde yer alan "167 nci maddesi [(5) numaralı fıkrasının (a) bendi ile (7) numaralı fıkrası
hariç]" ibaresi "167 nci maddesinin birinci fıkrası [(3) numaralı bendi, (5) numaralı bendinin
(a) alt bendi, (7) numaralı bendi ile (12) numaralı bendinin (a) alt bendi hariç]" şeklinde
değiştirilmiştir.
MADDE 19- 3065 sayılı Kanunun 17 nci maddesinin (4) numaralı fıkrasının (c)
bendinin parantez içi hükmünde yer alan "mükerrer indirime yol açmayacak şekilde"
ibaresinden sonra gelmek üzere Vergi Usul Kanununda düzenlenen zamanaşımı süreleri ile
bağlı olmaksızın yapılacak vergi incelemesi sonucuna göre" ibaresi eklenmiştir.
MADDE 20- 3065 sayılı Kanunun 30 uncu maddesinin birinci fıkrasına aşağıdaki bent
eklenmiştir.
":Q Beş takvim yılı süresince indirim yoluyla giderilemeyen katma değer vergisi."
MADDE 21- 3065 sayılı Kanunun 32 nci maddesinin birinci fıkrasında yer alan "13"
ibaresinden sonra gelmek üzere "[birinci fıkrasımn (b) bendi hariç]" ibaresi eklenmiştir.
MADDE 22- 3065 sayılı Kanunun 36 ncı maddesinin ikinci fıkrasına birinci
cümlesinden önce gelmek üzere aşağıdaki cümle eklenmiş ve mevcut birinci cümlesinde yer
alan "Maliye Bakanlığı" ibaresi "Şu kadar ki, Hazine ve Maliye Bakanlığı" şeklinde
değiştirilmiştir,
"Bu Kanun hükümleri uyannca iade hakkı doğuran işlemlerden kaynaklanan iade
taleplerinin vergi inceleme raporu sonucuna göre yerine getirilmesi esastır."
MADDE 23- 3065 sayılı Kanunun 58 inci maddesine aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.

"Şu kadar ki, bu Kanunun 30 uncu maddesinin birinci fıkrasımn (f) bendi uyarınca
indirilemeyecek katma değer vergisi, sonraki döneme devreden katma değer vergisi hesabından
çıkanlarak özel bir hesaba ahmr. Özel hesaba alınan sonraki döneme devreden katma değer
vergisinin, üç yıl içinde mükellefler tarafından yapılacak talep üzerine, Vergi Usul Kanununda
düzenlenen zamanaşımı süreleri ile bağlı olmaksızın talep tarihinden itibaren bir yıl içerisinde
yapılacak vergi incelemesi sonucunda incelemenin tamamlandığı yıla ilişkin gelir veya
kurumlar vergisinin tespitinde gider olarak dikkate alınabilir. Bu suretle talepte bulunulmayan
katma değer vergisi gider yazılamaz.
Hazine ve Maliye Bakanlığı, bu maddenin uygulanmasında vergi incelemesi dışında
farklı usuller tespit etmeye, maddenin uygulamasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye
yetkilidir."
MADDE 24- 3065 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
"GEÇlCİ MADDE 45- 6/2/2023 tarihinde meydana gelen depremler nedeniyle genel
hayata etkili afet bölgesi olarak kabul edilen yerlerde, genel bütçeli kamu idareleri ile yabancı
devlet kurum ve kuruluştan arasında imzalanan protokol kapsamında genel bütçeli kamu
idarelerine bağışlanmak üzere, konut, iş yeri, okul, öğrenci yurdu, hastane, ibadethane, kültür
ve sanat merkezi, kütüphane gibi taşınmazlarm inşasına ilişkin yabancı devlet kurum ve
kuruluşlarına 1/1/2024 tarihinden itibaren yapılan teslim ve hizmetler ile bu yerlerde genel
bütçeli kamu idareleri ile yabancı devlet kurum ve kuruluştan arasında imzalanan protokol
kapsamında genel bütçeli kamu idarelerine bağışlanacak konutların yabancı devlet kurum ve
kuruluşlarma teslimi 31/12/2025 tarihine kadar katma değer vergisinden müstesnadır.
Bu kapsamda yapılan teslim ve hizmetler nedeniyle yüklenilen vergiler, vergiye tabi
işlemler üzerinden hesaplanan vergiden indirilir. İndirim yoluyla telafi edilemeyen vergiler bu
Kanunun 32 nci maddesi hükmü uyannca istisna kapsamında işlem yapan mükellefin talebi
üzerine iade edilir.
Hazine ve Maliye Bakanlığı bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları
belirlemeye yetkilidir."
MADDE 25- 6/6/1985 tarihli ve 3218 sayılı Serbest Bölgeler Kanununun geçici 3 üncü
maddesinin ikinci fıkrasının (a) bendinin ilk cümlesinde yer alan "imal ettikleri ürünlerin"
ibaresi "imal ettikleri ürünlerin yurt dışına" şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 26- 6/6/2002 tarihli ve 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununun 7 nci
maddesinin birinci fıkrasımn (6) numaralı bendinde yer alan "167 nci maddesi [(5) numaralı
fıkrasının (a) bendi ve (7) numaralı fikrası kapsamında ithal edilen eşya ile (12) numaralı
fıkrasımn (a) bendi" ibaresi "167 nci maddesinin birinci fikrası [(3) numaralı bendi, (5)
numaralı bendinin (a) alt bendi ve (7) numaralı bendi kapsammda ithal edilen eşya ile (12)
numaralı bendinin (a) alt bendi" şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 27- 4760 sayılı Kanunun 12 nci maddesinin (2) numaralı fıkrasımn (b)
bendinde yer alan "tutarm %20'sine tekabül eden" ibaresi madde metninden çıkarılmıştır.
MADDE 28- 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık
Sigortası Kanununun 81 inci maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinde yer alan "% 2' sidir."
ibaresi "% 2,25'idir." şeklinde değiştirilmiş ve ikinci cümlesinde yer alan "oramna"
ibarelerinden sonra gelmek üzere "kadar" ibareleri eklenmiştir.

MADDE 29- 5510 sayılı Kanunun ek 19 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan "10.000" ibaresi

"12.500" şeklinde değiştirilmiştir.

MADDE 30- 5510 sayılı Kanunun geçici 95 inci maddesinin ikinci fıkrası yürürlükten kaldırılmıştır.
MADDE 31- 5510 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
"GEÇlCİ MADDE 104- Ek 19 uncu madde uyarınca yapılacak ödemeler kapsamında ortaya çıkan

ödenek ihtiyacım karşılamak amacıyla Hazine ve Maliye Bakanlığı bütçesinin ilgili tertibine 2024 yılında ödenek eklemeye Cumhurbaşkam yetkilidir."
MADDE 32- 13/6/2006 tarihli ve 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 5 inci
maddesinin birinci fıkrasınm (a) bendinin son cümlesinde yer alan "elde edilen" ibaresi, "elde
edilen, (d) bendindeki istisnadan yararlanamayan fon ve ortaklıklardan elde edilenler hariç,"
şeklinde değiştirilmiş ve (d) bendine aşağıdaki paragraf eklenmiştir.
"Bu istisnadan faydalanılabilmesi için fon ve ortaklıklann (emeklilik yatınm fonlan
hariç) sahip oldukları taşınmazlardan elde ettikleri kazançların en az %50'sinin, elde edildiği
hesap dönemine ilişkin kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken ayı izleyen ikinci
ayın sonuna kadar kar payı olarak dağıtılması şarttır. Bu süre içerisinde belirtilen orana kadar
karın ortaklara dağıtılmaması durumunda, istisnadan faydalamiması nedeniyle zamamnda
tahakkuk ettirilmeyen vergiler ziyaa uğramış sayılır."
MADDE 33- 5520 sayılı Kanunun 15 inci maddesinin birinci fıkrasına aşağıdaki
bentler ve dördüncü fıkrasında yer alan "dar mükellef olmasına göre" ibaresinden sonra gelmek
üzere birinci fıkramn; (h) bendi kapsamındaki vergi kesintisine konu ödemeleri faaliyet
konuları ve ödeme türleri itibarıyla, (i) bendi kapsamında vergi kesintisine konu mal ve
hizmetleri ise faaliyet konulan, sektörler, iş gruplan, iş nevileri itibarıyla" ibaresi eklenmiştir.
"h) 23/10/2014 tarihli ve 6563 sayılı Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında
Kanun hükümlerine göre aracı hizmet sağlayıcılanmn ve elektronik ticaret aracı hizmet
sağlayıcılarımn. Kanun kapsamındaki faaliyetleri dolayısıyla hizmet sağlayıcılanna ve
elektronik ticaret hizmet sağlayıcılanna yaptıkları ödemelerden.
ı) Cumhurbaşkamnca belirlenen sektörler veya faaliyet konularına ilişkin mal ve
hizmet alımlarma yönelik yapılan ödemelerden."
MADDE 34- 5520 sayılı Kanunun 30 uncu maddesinin birinci fıkrasına aşağıdaki
bentler ve sekizinci fıkrasında yer alan "dar mükellef olmasına göre" ibaresinden sonra gelmek
üzere ", birinci fıkranın; (e) bendi kapsamındaki vergi kesintisine konu ödemeleri faaliyet
konulan ve ödeme türleri itibarıyla, (f) bendi kapsamında vergi kesintisine konu mal ve
hizmetleri ise faaliyet konulan, se^örler, iş grupları, iş nevileri itibanyla" ibaresi eklenmiştir.
"e) 23/10/2014 tarihli ve 6563 sayılı Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında
Kanun hükümlerine göre aracı hizmet sağlayıcılarının ve elektronik ticaret aracı hizmet
sağlayıcılarının. Kanun kapsamındaki faaliyetleri dolayısıyla Türkiye'de işyeri veya daimi
temsilcisi bulıman hizmet sağlayıcılarına ve elektronik ticaret hizmet sağlayıcılarına yaptıkları
ödemelerden.
f) Cumhurbaşkanınca belirlenen sektörler veya faaliyet konularına ilişkin Türkiye'de
işyeri veya daimi temsilcisi bulunanlardan mal ve hizmet alımlarına yönelik yapılan
ödemelerden."
MADDE 35- 5520 sayılı Kanunun 32 nci maddesinin birinci fıkrasında yer alan "ve
emeklilik şirketlerinin" ibaresi ", emeklilik şirketleri ve 8/6/1994 tarihli ve 3996 sayılı Bazı
Yatınm ve Hizmetlerin Yap-îşlet-Devret Modeli Çerçevesinde Yaptınhnası Hakkında Kanuna
göre yap-işlet-devret modeli çerçevesinde gerçekleştirilen projeler ile 21/2/2013 tarihli ve 6428
sayılı Sağlık Bakanlığınca Kamu Özel İş Birliği Modeli ile Tesis Yaptırılması, Yenilenmesi ve
Hizmet Alınması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması

Hakkında Kanun hükümlerine göre kamu özel iş birliği modeli çerçevesinde yürütülen
projelerde sözleşmenin tarafı olarak faaliyette bulunan şirketlerin" şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 36- 5520 sayılı Kanuna 32/B maddesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki
madde eklenmiştir.
"Yurt içi asgari kurumlar vergisi
MADDE 32/C- (1) 32 nci ve 32/A maddeleri hükümleri dikkate alınarak hesaplanan
kurumlar vergisi, indirim ve istisnalar düşülmeden önceki kurum kazancımn %10'undan az
olamaz.
(2) Yurt içi asgari kurumlar vergisi hesaplanırken birinci fıkrada belirtilen kurum
kazancından aşağıdaki istisna ve indirimler düşülür:
a) 5 inci maddenin birinci fıkrasının (a), (ç), (i), (j) ve (k) bentleri ile sahip oldukları
taşınmazlardan elde edilen kazançlar dışında (d) bendinde sayılan istisna kazançlar,
b) 10 uncu maddenin birinci fıkrasının; (g) ve (h) bentleri kapsamındaki indirimler,
c) 16/12/1999 tarihli ve 4490 sayılı Türk Uluslararası Gemi Sicili Kanunu ile 491 sayılı
Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun kapsamında vergiden
istisna edilen kazançlar,
ç) 10/7/2018 tarihli ve 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında
Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 407 nci maddesi kapsamında tammlanan mikro ve küçük
işletmelerin istisna kapsammdaki teknoloji geliştirme bölgeleri kazançlan ile Ar-Ge ve tasarım
indirimleri.
(3) Birinci fıkra kapsamında hesaplanan yurt içi asgari kurumlar vergisinden, 32 nci
maddenin altıncı, yedinci ve sekizinci fıkraları uyarınca indirimli oran uygulaması nedeniyle
alınmayan vergi ile bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce Sanayi ve Teknoloji
Bakanlığından alınmış olan teşvik belgelerindeki yatırıma katkı tutarlarının kullamiması
nedeniyle 32/A maddesi hükmüne istinaden ilgili hesap döneminde alınmayan vergi indirilir ve
ödenmesi gereken yurt içi asgari kurumlar vergisi belirlenir.
(4) Bu madde hükmü geçici vergi dönemleri için de uygulanır.
(5) îlk defa faaliyete başlayan kurumlar hakkında faaliyete başlanılan hesap
döneminden itibaren üç hesap dönemi boyunca bu madde hükümleri uygulanmaz.
(6) Bu maddede yer alan indirim ve istisnalar düşülmeden önceki kurum kazancı
ibaresi, hesap dönemi sonundaki ticari bilanço karına kanunen kabul edilmeyen giderlerin
eklenmesiyle bulunan tutan ifade eder.
(7) Birinci fıkrada yer alan oram, sektörler, faaliyet konusu, iş kolları ya da üretim
alanlan itibarıyla ayrı ayrı ya da birlikte sıfıra kadar indirmeye veya bir katına kadar artırmaya
Cumhurbaşkanı, maddenin uygulamasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye Hazine ve Maliye
Bakanlığı yetkilidir."
MADDE 37- 5520 sayılı Kanunun dördüncü kısım başlığı "Ortak Hükümler" şeklinde
değiştirilmiş. Kanuna 36 ncı maddeden sonra gelmek üzere kısım ve bölüm başlığı ile birlikte
aşağıdaki madde eklenmiştir.
"BEŞİNCİ KISIM
Yerel ve Küresel Asgari Tamamlayıcı Kurumlar Vergisi ve Geçici Maddeler
BİRİNCİ BÖLÜM
Verginin Konusu, Tanımlar, Muafiyet ve İstisnalar
Verginin konusu
EK MADDE 1- (1) Nihai ana işletmesinin konsolide finansal tablosundaki yıllık
konsolide hasılatı, gelirin raporlandığı hesap döneminden Önceki dört hesap döneminin

en az ikisinde 750 milyon Avro karşılığı Türk lirası sınırım geçen çok uluslu işletme gruplannm bağlı
işletmelerinin ilgili hesap dönemindeki kazançları, yerel ve küresel asgari tamamlayıcı
kurumlar vergisine tabidir.
(2) Hesap döneminin 12 aydan farklı olması durumunda, hesaplanan konsolide hasılatın
bir yıla iblağ edilmesi ile tespit olunan tutar, birinci fıkra kapsamındaki hasılat sımnmn
tespitinde dikkate alınır."
MADDE 38- 5520 sayılı Kanuna aşağıdaki ek madde eklenmiştir.
"Tammlar
EK MADDE 2- (1) Bu Kısmın uygulamasında;
a) Ana işletme: Bir nihai ana işletmeyi, bir ara ana işletmeyi ya da kısmen sahip olunan
ana işletmeyi,
b) Ana merkez: Bir işyerinin finansal muhasebe net kazanç veya zararım fînansal
tablolarına dahil eden işletmeyi,
c) Ara ana işletme: Aynı çok uluslu işletme grubuna bağlı başka bir bağlı işletmede
doğrudan veya dolaylı olarak mülkiyet payına sahip olan bir bağlı işletmeyi (nihai ana işletme,
kısmen sahip olunan ana işletme, işyeri veya yatırım işletmesi hariç),
ç) Bağlı işletme: Bir gruba dahil olan herhangi bir işletmeyi veya bir ana merkeze bağlı
işyerini,
d) Çok uluslu işletme grubu: Nihai ana işletmenin bulunduğu ülke dışında en az bir
ülkede bir veya daha fazla işletmeye veya işyerine sahip olan bir işletme grubunu,
e) Gayrimenkul yatırım aracı: Ağırlıklı olarak taşınmazlara yatırım yapmak suretiyle
hak sahiplerine gelir sağlamayı amaçlayan ve işletme veya hak sahibi bazında tek aşamalı
vergilemenin yapıldığı işletmeleri,
f) Grup: Ortaklık ilişkisi ya da kontrol gücüyle birbirine bağlı olan ve varlıkları,
yükümlülükleri, gelir ve giderleri ve nakit akışlarına nihai ana işletmenin konsolide finansal
tablolannda yer verilen işletmeler topluluğu (büyüklük veya önem derecesi kriterleri açısından
nihai ana işletmenin konsolide finansal tablolarında yer almayan ya da bu tablolara birebir
aktarılmayan veya satılmak için iktisap olunan ve bu yüzden nihai ana işletmenin konsolide
finansal tablolan dışında tutulan işletmeler dahil) ile başka bir grubım parçası olmaması
koşuluyla, bulunduğu ülke dışındaki diğer ülkelerde bir veya daha fazla işyerine sahip olan ana
merkezleri,
g) Güvenli liman: Ek 6 ncı madde kapsamında hesaplanan küresel asgari tamamlayıcı
kurumlar vergisinin sıfır olarak kabul edildiği ve Ek 6 ncı maddenin dokuzuncu fıkrasındaki
yetki kapsamında belirlenen yerleri,
ğ) İşletme bazlı kazanç veya zarar: Çok uluslu işletme grubu içerisindeki her bir bağlı
işletme tarafından uluslararası kabul görmüş finansal muhasebe standartlanna uygun olarak
hazırlanan ve nihai ana işletmenin konsolide finansal tablolarında da yer verilen finansal
muhasebe net kazanç veya zaranmn (grup içi işlemlere ilişkin konsolidasyon düzeltmeleri
dikkate alınmadan önceki tutar) Ek 5 inci madde kapsamındaki düzeltilmiş tutarlarını,
h) İş ortaklığı: Nihai ana işletmenin doğrudan veya dolaylı olarak mülkiyet payımn en
az %50'sine sahip olduğu ve faaliyet sonuçlanmn uluslararası kabul görmüş finansal muhasebe
standartlarındaki özkaynak yöntemine göre nihai ana işletmenin finansal tablolarında
raporlandığı işletmeyi,
ı) İşyeri: Bir ülkede bulunan ve ticari faaliyetlerin yürütülmesine tahsis edilen ve
yürürlükteki uluslararası vergi anlaşmaları uyannca işyeri olarak kabul edilen işe ilişkin yerleri,
yürürlükte uluslararası bir vergi anlaşması bulunmaması durumunda iç mevzuatta yer alan
düzenlemeler kapsamında işyeri olarak kabul edilen yerleri, kazancın elde edildiği ülkede
kurumlar vergisi benzeri vergilerin bulunmadığı durumlarda ise Ekonomik İşbirliği ve
Kalkınma Örgütü Model Vergi Anlaşmasımn 7 nci maddesinde işyeri olarak kabul edilen yerleri

ve bunların dışında kalmakla birlikte işletmenin bulunduğu ülke dışında icra edilen
faaliyetlere atfedilen kazançlann işletmenin bulunduğu ülkede istisna tutulması şartıyla, işletme
faaliyetlerinin icrasına tahsis edilen yerleri,
i) Kapsanan vergi: Bir bağlı işletmenin faaliyette bulunduğu ülkede tahakkuk eden gelir
ve kurumlar vergisi ile benzeri nitelikteki vergileri, kar dağıtımına dayalı vergileme sistemi
kapsamında dağıtılan veya dağıtılmış sayılan karlar üzerinden hesaplanan vergileri, dağıtılsın
veya dağıtılmasın kurum kazancı üzerinden kar dağıtımına bağlı olarak hesaplanan vergileri,
dağıtılmamış kazançlar ve öz sermaye üzerinden hesaplanan benzer nitelikteki diğer vergileri
(nitelikli küresel asgari tamamlayıcı kurumlar vergisi, nitelikli yerel asgari tamamlayıcı
kurumlar vergisi, sigorta şirketi tarafından poliçe sahiplerine yapılan prim iadeleri dolayısıyla
ödenen vergiler ile nitelikli olmayan iade edilebilir isnat vergisi hariç),
j) Kısmen sahip olunan ana işletme: Aym çok uluslu işletme grubuna bağlı başka bir
bağlı işletmede doğrudan veya dolaylı olarak mülkiyet payına sahip olan ve doğrudan veya
dolaylı olarak mülkiyet payımn %20'den fazlası çok uluslu işletme grubunun bağlı işletmesi
olmayan kişiler tarafından elde tutulan bağlı işletmeyi (nihai ana işletme, işyeri veya yatırım
işletmesi hariç),
k) Konsolide hasılat: Nihai ana işletmenin ve o işletmeye bağlı işletmelerin bir hesap
dönemindeki gelirlerinin ve nakit akışlannın nihai ana işletme bünyesinde tek bir birimmiş gibi
sunulduğu, uluslararası kabul görmüş finansal muhasebe standartlarına uygım olarak hazırlanan
finansal tablolardaki hasılatı,
1) Kontrol gücü: Pay sahibinin işletmenin varlıklarım, yükümlülüklerini, gelirlerini,
giderlerini ve nakit akışlanm kabul edilebilir finansal muhasebe standardma uygun olarak
birebir konsolide etmek zorunda olduğu bir işletmedeki mülkiyet payını veya konsolide finansal
tabloları hazırlamayan pay sahibinin söz konusu tablolan hazırlaması durumunda; işletmenin
varhklanm, yükümlülüklerini, gelir ve giderlerini ve nakit akışlarım birebir konsolide
etmesinin gerekli olduğu bir işletmedeki mülkiyet payım,
m) Küresel asgari tamamlayıcı kurumlar vergisi: Ek 6 ncı madde kapsamında
hesaplanan vergiyi,
n) Net ülkesel bazlı kazanç: Bir ülkedeki bağlı işletmelerin ülkesel bazlı kazancımn
sıfırdan büyük olmasım,
o) Net vergi gideri: Uluslararası kabul görmüş finansal muhasebe standartlarına göre
gider olarak dikkate alman kapsanan vergiler, vergi giderine dahil edilen cari dönem ve
ertelenmiş kapsanan vergiler (işletme bazlı kazanç veya zararın hesaplamasına dahil edilmeyen
gelir üzerinden hesaplanan kapsanan vergiler dahil), zararla sonuçlanan hesap dönemine ilişkin
hesaplanan ertelenmiş vergi varlığı, gider olarak dikkate alınan nitelikli yerel ve küresel asgari
tamamlayıcı kurumlar vergileri (mahiyeti itibarıyla benzer nitelikte olan vergiler dahil) ve
nitelikli olmayan iade edilebilir isnat vergisi toplamım,
ö) Nihai ana işletme: Başka bir işletme üzerinde doğrudan veya dolaylı olarak kontrol
gücüne sahip olan ve başka bir işletme tarafmdan doğrudan veya dolaylı olarak kontrol gücüne
sahip olunmayan bir işletmeyi ya da başka bir grubun parçası olmaması koşuluyla bulunduğu
ülke dışındaki diğer ülkelerde bir veya daha fazla işyerine sahip olan ana merkezi (Şu kadar ki
kamu kurum ve kuruluşu niteliğinde olan varlık fonlan bu bent kapsamında nihai ana işletme
sayılmaz.),
p) Nitelikli iade edilebilir vergi kredisi: Vergi kanunlan uyannca ödenmesi gereken
vergi üzerinden indirim olarak dikkate alman ve dördüncü hesap dönemi sonuna kadar mahsup
suretiyle indirilemeyen bakiye tutarın nakit veya nakit benzeri varlıklar yoluyla iadesini
öngören vergi teşvikini,
r) Pazarlanabilir (devredilebilir) vergi kredisi: Vergi kanunları uyarınca ödenmesi
gereken vergi üzerinden indirim olarak dikkate alınmakla birlikte, söz konusu vergi kredilerinin
üçüncü kişilere devrine imkan veren vergi teşvikini, s) Sigorta yatırım işletmesi: Sigorta

sözleşmeleri yükümlüliiklerine dayamlarak kurulan
ve ilgili ülke mevzuatı uyannca tamamına sigorta şirketleri tarafından sahip olunan sigorta
yatınm işletmelerini,
ş) Ülkesel bazlı kazanç veya zarar: Bir ülkede faaliyette bulunan çok uluslu işletme
grubuna bağlı işletmelerin işletme bazlı kazanç veya zararlarının toplamını,
t) Ülkesel bazlı zarara ilişkin ertelenmiş vergi varlığı: Ek 4 üncü maddenin altıncı fıkrası
kapsamında ülkesel bazlı zararın oluştuğu hesap dönemlerinde, net ülkesel bazlı zararın asgari
kurumlar vergisi oramyla çarpılması suretiyle bulunan ve fmansal hesaplarda ülkesel bazlı
zarara ilişkin ertelenmiş vergi varlığı hesaplarmda izlenen tutan,
u) Yatırım fonu: Yatırım maliyetlerinin azaltılması ve riskin dağıtılması amacıyla
inançlı mülkiyet esasına göre kurulan ve tasarruf sahiplerinden toplanan para veya diğer
varlıklardan oluşan portföyleri tasarruf sahipleri namına değerlendiren, ilgili ülke mevzuatına
göre yetkilendirilmiş kişi ya da kurumlar tarafından yönetilen işletmeleri,
ü) Yatırım işletmesi: Yatırım fonlan ile gayrimenkul yatırım araçlarını, münhasıran
yatırım fonları ve gayrimenkul yatırım araçları yararma varlık bulundurmak veya bunlann
yararına yatırım yapmak için faaliyet gösteren ve en az %95'ine bu fon veya yatırım araçlarınm
sahip olduğu işletmeleri veya işletme değerinin en az %85'i bu fon veya yatınm araçlannca
sahip olunmakla beraber gelirlerinin en az %5ri Ek 5 inci maddenin birinci fıkrasımn (a)
bendinin (2) numaralı alt bendi veya (b) bendinin (2) ve (3) numaralı alt bentleri kapsammdaki
kazançlardan oluşan işletmeleri,
v) Yerel asgari tamamlayıcı kurumlar vergisi: Ek 10 uncu madde kapsamında
hesaplanan vergiyi,
ifade eder."
MADDE 39- 5520 sayılı Kanuna aşağıdaki ek madde eklenmiştir.
"Muafiyet ve istisnalar
EK MADDE 3- (1) Aşağıda sayılan işletmeler ile bunların işyerleri yerel ve küresel
asgari tamamlayıcı kurumlar vergisinden muaftır:
a) Kamu kurum ve kuruluşları ile uluslararası kuruluşlar,
b) Kar amacı gütmeyen kuruluşlar,
c) Emeklilik yatırım fonları,
ç) Nihai ana işletme niteliğinde olup yatırım fonu kapsamında değerlendirilen fonlar,
d) Nihai ana işletme niteliğinde olup gayrimenkul yatınm fonlan başta olmak üzere
gayrimenkul yatırım araçlan kapsamında değerlendirilenler.
(2) Birinci fıkra kapsamında olmamakla beraber aşağıda sayılan işletmeler ve bunların
işyerleri de yerel ve küresel asgari tamamlayıcı kurumlar vergisinden ayrıca muaftır:
a) Münhasıran birinci fıkra kapsammdaki muaf işletmeler yaranna varlık bulundurmak
veya fona yatırım yapmak için faaliyet gösteren ya da muaf işletmelerin faaliyetlerine yardımcı
olmak amacıyla kurulan ve işletme değerinin en az %95'ine söz konusu muaf işletmeler
(emeklilik hizmetleri veren kuruluşlar hariç) tarafindan sahip olunanlar,
b) İşletme değerinin en az %85'ine birinci fıkra kapsamındaki muaf işletmeler
(emeklilik hizmetleri veren kuruluşlar hariç) tarafından sahip olunan ve kazançlarmın en az
%5ri Ek 5 inci maddenin birinci fıkrasımn (a) bendinin (2) numaralı alt bendi veya (b)
bendinin (2) ve (3) numaralı alt bentlerinde belirtilen kazançlardan oluşanlar.
(3) Birinci ve ikinci fıkra kapsammda yerel ve küresel asgari tamamlayıcı kurumlar
vergisinden muaf olanların hasılatlan, Ek 1 inci madde kapsammdaki yıllık konsolide hasılatın
hesabında dikkate alınır.
(4) Yerel ve küresel asgari tamamlayıcı kurumlar vergisinden muaf olanlar diledikleri
takdirde bu madde kapsamındaki muafiyet hükümlerinden vazgeçebilirler. Şu kadar ki, isteğe
bağlı muafiyet hükümlerinden küresel asgari tamamlayıcı kurumlar vergisi bilgi beyannamesini

veren bağlı işletmelerin talebiyle vazgeçilebilir ve bu durumda en az beş hesap dönemi boyunca
muafiyetten vazgeçilmiş sayılır.
(5) Çok uluslu işletme gruplarımn bağlı işletmelerinin uluslararası deniz taşımacılığı
faaliyetlerinden elde ettikleri kazançları yerel ve küresel asgari tamamlayıcı kurumlar
vergisinden istisnadır.
(6) Uluslararası deniz trafiğinde gerçekleştirilmesi şartıyla beşinci fıkra kapsammdaki
faaliyetler aşağıdakilerden oluşur:
a) Bağlı işletmenin mülkiyetinde olan veya kiralama, kısmi kiralama ya da çeşitli
şekillerde tasarrufunda bulunan yük ve yolcu gemilerinin işletilmesi faaliyeti,
b) Yük ve yolcu taşımacılığında kullamlan gemilerin mürettebatlı ve tam donanımlı
kiralanması ile başka bir bağlı işletmeye yüksüz gemi kiralama esasına göre yapılan kiralama
faaliyeti,
c) Yük ve yolcu taşımacılığı kapsamında faaliyet gösteren bir ortaklığa, bir ortak
girişime veya uluslararası işletilen bir acenteye iştirak faaliyetleri,
ç) Yük ve yolcu taşımacılığı faaliyetinde kullamlan ve en az bir yıl süreyle elde tutulan
gemilerin satışına ilişkin faaliyetler.
(7) Bir ülkede bulunan bağlı işletmelerin uluslararası deniz taşımacılığı faaliyetiyle
bağlantılı olarak gerçekleştirdiği aşağıdaki faaliyetlerden elde ettikleri kazançlar da bu
kazançlar toplamımn, bu bağlı işletmelerin uluslararası deniz taşımacılığından elde ettikleri
kazançların toplamının %50'sini geçmemesi şartıyla, yerel ve küresel asgari tamamlayıcı
kurumlar vergisinden ayrıca istisnadır:
a) Aym çok uluslu işletme grubuna bağlı olmayan denizcilik işletmelerine yüksüz gemi
kiralama esasma göre yapılan ve üç yılı geçmeyen gemi kiralamalarından elde edilen kazançlar,
b) Diğer deniz taşımacılığı işletmeleri tarafından uluslararası deniz taşımacılığı
kapsamında yurt içi parkur için düzenlenen biletlerin satışından elde edilen kazançlar,
c) Konteynerlerin; kiralanmasından, üç aydan kısa süreli depolanmasından veya geç
iadesi kapsamında alınan ödemelerden elde edilen kazançlar,
ç) Mühendis, bakım personeli, kargo operatörü, yiyecek içecek hizmeti veren personel
ve müşteri hizmetleri personeli tarafından diğer deniz taşımacılığı işletmelerine verilen
hizmetlerden elde edilen kazançlar,
d) Uluslararası gemi işletmeciliği işinin ayrılmaz bir parçası olarak gerçekleştirilen
yatırımlardan elde edilen kazançlar.
(8) Yerel ve küresel asgari tamamlayıcı kurumlar vergisinden istisna edilen kazançlara
ilişkin giderler veya istisna kapsammdaki faaliyetlerden doğan zararlar, istisna dışı
kazançlardan indirim konusu yapılamaz."
MADDE 40- 5520 sayılı Kanuna bölüm başlığı ile birlikte aşağıdaki ek madde
eklenmiştir.
"İKİNCİ BÖLÜM
Vergi Yükünün Hesaplanması, Asgari Tamamlayıcı Kurumlar Vergisi Matrahı, Oranı ve
Hesabı
Vergi yükünün tespitinde düzeltilmiş kapsanan vergilerin hesaplanması
EK MADDE 4- (1) Net ülkesel bazlı kazanca sahip bir çok uluslu işletme grubunun
vergi yükü, her hesap dönemi için ülkesel bazda ayrı ayrı hesaplamr.
(2) Çok uluslu işletme grubunun ülkesel bazlı vergi yükü hesaplamasmda, o ülkede
bulunan bağlı işletmelerin üçüncü fıkra uyannca hesaplanan düzeltilmiş kapsanan vergileri
dikkate ahmr.

(3) Bir bağlı işletmenin bir hesap dönemi için düzeltilmiş kapsanan vergileri; kapsanan
vergilere ilişkin olarak tahakkuk eden cari dönem vergi giderinin, aşağıdaki bentler uyarınca
düzeltilmiş tutarı ile toplam ertelenmiş vergi düzeltme tutarı, fînansal tablolarındaki öz kaynak
değişim tablosu veya diğer kapsamlı gelir tablosunda gösterilen ve Ek 5 inci madde kapsamına
giren kazanç veya zararlarla ilgili kapsanan vergilerdeki herhangi bir artış veya azalış
tutarlanmn toplamına eşittir.
a) Bu fıkra uyarınca, kapsanan vergiye;
1) Finansal hesaplarda vergi öncesi karda gider olarak tahakkuk eden herhangi bir
kapsanan vergi,
2) Altıncı fıkra kapsammda tespit olunan Ülkesel Bazlı Zarara İlişkin Ertelenmiş Vergi
Varlığı,
3) Cari hesap döneminde ödenen, belirsiz bir vergi pozisyonuyla ilgili olan ve önceki
bir hesap dönemi için kapsanan vergilerde indirim olarak ele alınmış olan herhangi bir tutar,
4) Cari dönem vergi giderinde indirim olarak kaydedilen nitelikli iade edilebilir vergi
kredisi ve pazarlanabilir (devredilebilir) vergi kredisi ile ilgili herhangi bir indirim veya iade
tutarı
ilave edilir.
b) Bu fıkra uyarınca, kapsanan vergiden;
1) Ülkesel bazlı kazanç veya zararın hesaplamasma dâhil edilmeyen gelirlere ilişkin cari
dönem vergi gideri,
2) Cari dönem vergi giderinde indirim olarak kaydedilmemiş olan ve nitelikli iade
edilebilir vergi kredisi ile pazarlanabilir (devredilebilir) vergi kredisi niteliğinde olmayan bir
vergi kredisine ilişkin bir kredi veya iade tutarı,
3) Finansal hesaplardaki cari dönem vergi giderinde bir düzeltme olarak
değerlendirilmeyen ve bir bağlı işletmeye iade edilen veya kredilendirilen kapsanan vergi
(nitelikli iade edilebilir vergi kredisi ve pazarlanabilir (devredilir) vergi kredisi hariç),
4) Belirsiz bir vergi pozisyonuyla ilgili cari dönem vergi gideri,
5) Hesap döneminin son gününden itibaren üç yıl içinde ödenmesi beklenmeyen her
türlü cari dönem vergi gideri,
indirilir.
(4) Üçüncü fıkra kapsamındaki toplam ertelenmiş vergi düzeltme tutan ibaresi, bir
hesap dönemi içerisinde bir bağlı işletmenin ertelenmiş vergi giderine aşağıdaki düzeltmeler
yapıldıktan sonra tespit olunan tutarı ifade eder. Şu kadar ki, ilgili ülke mevzuatı uyarınca
kurumlar vergisi oranı asgari kurumlar vergisi oranının üzerindeyse, ertelenmiş vergi gideri
asgari kurumlar vergisi oram dikkate alınmak suretiyle yeniden hesaplamr.
a) Bu fıkra uyannca ertelenmiş vergi giderinden;
1) Ülkesel bazlı kazanç veya zarann hesaplamasına dâhil edilmeyen gelirlere ilişkin
ertelenmiş vergi gideri,
2) Belirsiz bir vergi pozisyonuyla ilgili ertelenmiş vergi gideri,
3) Ertelenmiş vergi varlığına ilişkin hesap düzeltmesinden veya değer düzeltmesinden
kaynaklanan tutarlar,
4) Cari hesap dönemindeki vergi oranlarımn değişiminden kaynaklanan ertelenmiş vergi
gideri,
5) Vergi kredilerine ilişkin ertelenmiş vergi gideri,
6) Finansal raporlama standartları kapsamına girmediğinden cari dönem vergi zararına
ilişkin ertelenmiş vergi varlığı olarak muhasebeleştirilemeyen tutarlar,
indirilir.
b) Bu fıkra uyarınca ertelenmiş vergi giderine;
1) İlgili hesap dönemi içerisinde bu fıkranın (a) bendinin (2) numaralı alt bendi uyarınca
hesaplanan tutarlara ilişkin yapılan ödemeler, 2) Önceki hesap dönemlerindeki ertelenmiş vergi

yükümlülüklerine ilişkin Ek 6 ncı
maddenin altıncı fıkrasının (b) bendi kapsamında oluşturulan hesaplarda izlenmekle birlikte
cari hesap dönemi içerisinde bu hesapların ters kayıtla kapatılan kısmı,
ilave edilir.
(5) îşletme bazlı kazancın tespitinde dikkate alınması gereken faaliyetlerden
kaynaklanan ve fınansal hesaplarda asgari kurumlar vergisi oranından daha düşük bir oran
uygulanmak suretiyle ertelenmiş vergi varlığı hesaplarına alınan tutarlar, zarara ilişkin
ertelenmiş vergi varlığının oluştuğu ilgili hesap döneminde asgari kurumlar vergisi oram
uygulanmak suretiyle yeniden tespit olunabilir.
(6) Dördüncü fıkra kapsammdaki düzeltmelere alternatif olarak dileyen mükellefler,
ilgili hesap dönemindeki net ülkesel bazlı zarann asgari kurumlar vergisi oranıyla çarpılması
suretiyle tespit olunan ve Ülkesel Bazlı Zarara İlişkin Ertelenmiş Vergi Varlığı olarak dikkate
alınan tutarları, sonraki hesap dönemlerinde bu madde kapsamındaki vergi yükünün tespitinde
kapsanan vergi olarak dikkate alabilirler.
(7) Çok uluslu işletme gruplarına bağlı yatırım işletmelerinin, azınlık payına sahip
olunan bağlı işletmelerin, azınlık payına sahip olunan alt grupların, devletsiz bağlı işletmelerin
ve sigorta yatırım işletmelerinin düzeltilmiş kapsanan vergileri birinci fıkra kapsamında tespit
edilecek vergi yükünün hesabında dikkate alınmaz. Bunlann vergi yükü ayrı hesaplanır.
(8) Net ülkesel bazlı kazancın oluşmadığı bir ülkede, düzeltilmiş kapsanan vergiler;
sıfırdan küçükse ve beklenen düzeltilmiş kapsanan vergilerden az ise o ülkedeki bağlı işletmeler
tarafından, beklenen düzeltilmiş kapsanan vergiler ile düzeltilmiş kapsanan vergiler arasındaki
fark üzerinden ilgili hesap dönemi için ek cari dönem asgari tamamlayıcı kurumlar vergisi
hesaplanır. Hesaplanan verginin ilgili dönemde ödenmesi ihtiyaridir. Bu vergiyi hesaplandığı
dönemde ödememeyi tercih eden mükellefler söz konusu vergi tutannı vergi gideri fazlası
hesabında izlerler. Ülkesel bazlı kazancın oluştuğu izleyen hesap dönemlerinde bu hesapta
izlenen tutarlar bu madde kapsammdaki vergi yükünün tespitinde indirim konusu yapılır. Bu
fıkrada geçen beklenen düzeltilmiş kapsanan vergi, ülkesel bazlı kazanç veya zarar tutarının
asgari kurumlar vergisi oranı ile çarpımına eşittir.
(9) Kapsanan vergiler, bir bağlı işletmeden diğer bir bağlı işletmeye aşağıdaki şekilde
tahsis edilir:
a) Bir bağlı işletmenin flnansal hesaplanna bir işyerinin işletme bazlı kazanç veya zaran
ile ilgili olarak dahil edilen kapsanan vergiler, ilgili ülkedeki o işyerine,
b) Ek 5 inci maddenin dokuzuncu fıkrası kapsamında bir bağlı işletme sahibine tahsis
edilen işletme bazlı kazanç veya zarar ile ilgili olarak bir vergi şeffaf işletmenin fınansal
hesaplarına dahil edilen kapsanan vergileri, mülkiyet payları ile orantılı olarak söz konusu bağlı
işletme sahiplerine,
c) Bir bağlı işletmenin sahiplerinin kontrol edilen yabancı kurum kazancı uygulamasına
tabi olmalan durumunda, bağlı işletme sahiplerinin kontrol edilen yabancı kurumun
kazancmdaki paylan üzerinden hesaplanan kapsanan vergi, o bağlı işletmeye,
ç) Bir bağlı işletmenin hibrit işletme olması durumunda, hibrit işletmenin kazancı
üzerinden hesaplanan ve bir bağlı işletme sahibi adına tahakkuk eden kapsanan vergiler, o hibrit
işletmeye,
d) Bir bağlı işletme tarafından ilgili hesap dönemi içerisinde bağlı işletme sahiplerine
mülkiyet paylanna ilişkin olarak yapılan dağıtımlar veya kar dağıtımı sayılan durumlarda bu
tutarlar üzerinden kesilen vergiler ile diğer vergiler, dağıtımı yapan bağlı işletmeye,
e) Ek 5 inci maddenin sekizinci fikrasımn (c) bendi kapsamında, bir işyerinin işletme
bazlı kazancının ana merkezin işletme bazlı kazancı olarak kabul edildiği durumda, işyerinin
bulunduğu ülkede elde edilen kazanca ilişkin o ülkede hesaplanan kapsanan vergiler, (Bu vergi
söz konusu kazanca ana merkezin bulunduğu ülkedeki kurumlar vergisi oram uygulanmak
suretiyle bulunan tutardan fazla olamaz.) ana merkeze,
tahsis edilir.
(10) Bağlı işletmelere tahsis edilen vergilerin kaynağı olan kazançlardan; faiz, kar payı,
kira, lisans ücreti, menkul kıymet satış gelirleri gibi pasif nitelikteki kazançlara tekabül eden ve
tahsise konu edilen kapsanan vergiler ile söz konusu kazançlara tamamlayıcı vergi oramnın
uygulanması suretiyle hesaplanan tutardan düşük olam, dokuzuncu fıkranın (c) ve (ç) bentlerine
istinaden yapılacak tahsise konu edilir."
MADDE 41- 5520 sayılı Kanuna aşağıdaki ek madde eklenmiştir.
"İşletme bazlı kazanç veya zararın hesaplanması ile vergi yükünün tespiti
EK MADDE 5- (1) Bir bağlı işletmenin ilgili hesap dönemine ilişkin işletme bazlı
kazanç veya zaran, finansal muhasebe net kazanç veya zararına aşağıdaki düzeltmeler yapılarak
tespit olunur:
a) Bu fıkra uyarınca, aşağıdaki kalemler finansal muhasebe net kazanç veya zararına
ilave edilir:
1) Ek 2 nci maddenin birinci fıkrasının (o) bendi kapsamında tespit olunan sıfırdan
büyük net vergi gideri,
2) İşletme bazlı kazancm tespitinde indirimi kabul edilmeyen öz sermaye zararlan,
3) Yeniden değerleme yöntemi kazançları,
4) Ek 11 inci maddenin altıncı ve yedinci fıkralan kapsammdaki varlık ve borçların
elden çıkarılmasından kaynaklanan zararlar,
5) Asimetrik kur kazanç veya zararlan,
6) Kanunen yasaklanmış fiiller kapsamında yapılan ödemeler ile 50.000 Avro karşılığı
Türk lirasım aşan ceza mahiyetindeki ödemeler,
7) Önceki dönem muhasebe hataları veya ilke değişiklikleri dolayısıyla oluşan tutarlar,
8) Uluslararası kabul görmüş finansal muhasebe standartlarına göre dönem karımn
tespitinde gider olarak tahakkuk ettirilen emeklilik giderleri ile cari hesap döneminde fiilen
ödenen emeklilik giderleri arasındaki fark.
b) Bu fıkra uyarmca, aşağıdaki kalemler finansal muhasebe net kazanç veya zaranndan
indirilir:
1) Ek 2 nci maddenin birinci fıkrasınm (o) bendi kapsamında tespit olunan sıfırdan
küçük net vergi gideri,
2) İstisna tutulan kar payları,
3) İşletme bazlı kazancm tespitinde kabul edilmeyen öz sermaye kazançları,
4) Yeniden değerleme yöntemi zararları,
5) Ek 11 inci maddenin altıncı ve yedinci fıkraları kapsammdaki varlık ve borçların
elden çıkarılmasından kaynaklanan kazançlar,
6) Asimetrik kur kazanç veya zararları,
7) Önceki dönem muhasebe hataları veya ilke değişiklikleri dolayısıyla oluşan tutarlar,
8) Cari hesap döneminde fiilen ödenen emeklilik giderleri ile uluslararası kabul görmüş
finansal muhasebe standartlarına göre dönem kanmn tespitinde gider olarak tahakkuk ettirilen
emeklilik giderleri arasmdaki fark.
(2) Birinci fıkranın (a) bendinin (2) numaralı alt bendi ile (b) bendinin (3) numaralı alt
bendine alternatif olarak dileyen mükellefler, öz sermaye kazanç veya zararlarım ülkesel bazlı
kazancm tespitinde dikkate alabilirler. Şu kadar ki, öz sermaye kazanç veya zararlarını ülkesel
bazlı kazancm tespitinde dikkate alan mükellefler, takip eden dört hesap dönemi boyunca bu
tercihlerinden vazgeçemezler.
(3) Aynı grup içerisindeki bağlı işletmeler tarafından gerçekleştirilen finansman
işlemlerinde, borç alan bağlı işletmenin bulunduğu ülkedeki vergi yükünün asgari kurumlar
vergisi oramnın altında olması, borç veren bağlı işletmenin bulunduğu ülkede ise vergi yükünün
asgari kurumlar vergisi oramnın üstünde olması veya grup içi finansman nedeniyle oluşan faiz

gelir ve giderleri dikkate alınmaksızın hesaplanan vergi yükünün asgari kurumlar vergisi
oranımn üstünde olması durumunda, borç alan bağlı işletme nezdinde katlamlacak ve işletme
bazlı kazancın tespitinde gider olarak dikkate alınacak faiz gideri, borç veren bağlı işletmenin
gelir olarak dikkate aldığı tutarla sımrlı olacaktır.
(4) Alacaklının alacağından vazgeçmesi nedeniyle fınansal muhasebe net kazancı veya
zararımn tespitinde vazgeçilen tutan gelir olarak kayıtlarına alan borçlu durumundaki bağlı
işletmeler, aşağıdaki şartlann herhangi birinin sağlanması durumunda, söz konusu tutan isteğe
bağlı olarak işletme bazlı kazanç veya zararın tespitinde dikkate almayabilirler.
a) Mahkeme karanna istinaden borcun silinmesi, borçlu ile alacaklımn ilişkili kişi
olmaması ve borçlunun on iki ay içerisinde iflas etmesinin beklenmesi,
b) Borcun silinmesinden önce borçlunun rayiç bedele göre tespit olunan varlıklarının
değerinin yükümlülüklerinden az olması.
(5) Nitelikli iade edilebilir vergi kredileri ile pazarlanabilir (devredilebilir) vergi
kredileri bir bağlı işletmenin işletme bazlı kazanç veya zararımn hesaplanmasında gelir olarak
dikkate alınır. Nitelikli olmayan iade edilebilir vergi kredileri ise bu hesaplamada gelir olarak
dikkate alınmaz.
(6) Farklı ülkelerde bulunan bağlı işletmeler arasında yapılan ve her iki bağlı işletmenin
fınansal hesaplarmda aynı tutarda izlenmeyen veya emsallere uygunluk ilkesine uygun olmayan
işlemler, emsallere uygun şekilde yeniden düzenlenir. Aym ülkede bulunan iki bağlı işletme
arasında varlıkların satışı veya diğer şekillerde elden çıkanimasma ilişkin işlemlerin emsallere
uygunluk ilkesine aykırı şekilde kayıtlara alınması nedeniyle hesaplanan yerel veya küresel
asgari tamamlayıcı kurumlar vergisinde azalmaya sebebiyet verilmesi halinde söz konusu
işlemler, ülkesel bazlı kazanç veya zararın hesaplanmasında emsallere uygun şekilde yeniden
düzenlenerek dikkate alımr. Bu fıkrada geçen emsallere uygımluk ilkesi, bağlı işletmeler
arasındaki işlemlerin, bağımsız işletmeler arasında gerçekleşen karşılaştırılabilir işlemlerde ve
karşılaştınlabilir koşullar altında elde edilecek sonuçlara göre kaydedilmesini ifade eder.
(7) Bir ülkedeki bağlı işletmelerin işletme bazlı kazanç veya zararlarının toplamı ülkesel
bazlı kazanç veya zaran ifade eder. Şu kadar ki, çok uluslu işletme gruplarına bağlı yatırım
işletmelerinin, azınlık payına sahip olunan bağlı işletmelerin, azınlık payına sahip olunan alt
grupların, devletsiz bağlı işletmelerin ve sigorta yatırım işletmelerinin işletme bazlı kazanç veya
zararları bu toplamın hesabında dikkate alınmaz. Bunların işletme bazlı kazanç veya zararları
ayn hesaplanır.
(8) Bir ana merkez ile ona bağlı işyeri arasındaki kazanç veya zarann tahsisi aşağıdaki
şekilde uygulanır:
a) Bir işyerinin fınansal muhasebe net kazancı veya zararı, yalmzca işyerine
atfedilebilen gelir ve giderleri kapsar. îşyeri tarafından ayn şekilde fınansal muhasebe net
kazanç veya zararına yönelik muhasebe kaydının tutulmadığı durumda, nihai ana işletmenin
konsolide fınansal hesaplannm hazırlanmasında kullanılan muhasebe standardına göre
hazırlanan tablolarda işyerine atfedilen gelir veya giderler, işyerinin fınansal muhasebe net
kazanç veya zararının tespitinde dikkate alımr.
b) Bir işyerinin finansal muhasebe net kazancı veya zararı, (c) bendindeki durum
haricinde, işyerinin bağlı bulunduğu ana merkezin işletme bazlı kazanç veya zararımn
belirlenmesinde dikkate alınmaz.
c) Bir işyerinin işletme bazlı zararımn, söz konusu zararın ana merkezin yurt içi vergiye
tabi gelirinin hesaplanmasında gider olarak dikkate alınması ve hem ana merkezin hem de
işyerinin bulunduğu ülkede vergiye tabi olan bir gelir unsurundan mahsup edilmemesi şartıyla,
işyerinin bağlı bulunduğu ana merkezin gideri olarak dikkate alınır. İzleyen dönemde işyerinde
oluşan işletme bazlı kazanç, daha önce işyerinin bağlı bulunduğu ana merkezin gideri olarak
dikkate alınan işletme bazlı zaran kadar, işyerinin bağlı bulunduğu ana merkezin işletme bazlı
kazancı olarak kabul edilir.

(9) Bir bağlı işletme olan şeffaf bir işletmenin fînansal muhasebe net kazancı veya
zararı, faaliyetlerin yürütüldüğü işyerine tahsis edilir. İşyerine atfedilen fînansal muhasebe net
kazanç veya zaranndan sonra kalan tutar; nihai ana işletme olmayan vergi şeffaf işletme olması
durumunda mülkiyet paylarıyla orantılı olmak üzere bu işletme sahiplerine, nihai ana işletme
veya ters hibrit işletme olan bir vergi şeffaf işletme olması durumunda ise bağlı işletmenin
kendisine tahsis edilir. Bu takdirde tahsis edilen tutar, şeffaf işletmenin fînansal muhasebe net
kazancı veya zararında dikkate alınmaz ve şeffaf işletmedeki mülkiyet paylarıyla orantılı olarak
tahsise konu edilen söz konusu tutarlar, vergi şeffaf işletmenin veya ters hibrit işletmenin
bulunduğu ülkedeki düzenlemelere göre kazancın tespitinde dikkate alınır.
(10) Bir şeffaf işletmenin mülkiyet payına sahip aynı gruba bağlı işletmelerin dışında
başka işletmelerin bulunması ve bu işletmelerin şeffaf işletmenin mülkiyet payına doğrudan ya
da vergi şeffaf yapı aracılığıyla sahip olması durumunda, dokuzuncu fıkra hükümleri
uygulanmadan önce bu işletmelere tahsis edilmesi gereken tutarlar, şeffaf işletmenin fînansal
muhasebe net kazanç veya zarar tutarmdan indirilir. Şu kadar ki, bir şeffaf işletmenin nihai ana
işletme olması veya nihai ana işletme niteliğindeki bir şeffaf işletmenin doğrudan ya da vergi
şeffaf yapı aracılığıyla bir şeffaf işletmeye sahip olması durumunda bu fıkra hükümleri
uygulanmaz.
(11) Bir çok uluslu işletme grubuntm her bir hesap dönemi için ülkesel bazlı vergi yükü;
o ülkede bulunan bağlı işletmelerinin düzeltilmiş kapsanan vergilerinin toplamının, o ülkede
bulunan bağlı işletmelerinin ülkesel bazlı kazanç toplamına bölünmesi suretiyle bulunur. Çok
uluslu işletme gruplanna bağlı yatınm işletmelerinin, azınlık payına sahip olunan bağlı
işletmelerin, azınlık payına sahip olunan alt gruplann, devletsiz bağlı işletmelerin ve sigorta
yatırım işletmelerinin her bir hesap dönemi için ülkesel bazlı vergi yükü ayrı hesaplanır."
MADDE 42- 5520 sayılı Kanuna aşağıdaki ek madde eklenmiştir.
"Küresel asgari tamamlayıcı kurumlar vergisinin matrahı, oranı ve hesabı
EK MADDE 6- (1) Asgari kurumlar vergisi oram %15'tir.
(2) Asgari kurumlar vergisi oranı ile Ek 5 inci maddenin on birinci fıkrasına göre tespit
edilen oran arasındaki fark, küresel asgari tamamlayıcı kurumlar vergisi oramdır. Ülkesel bazlı
vergi yükünün asgari kurumlar vergisi oranım aşması halinde ise küresel asgari tamamlayıcı
kurumlar vergisi hesaplanmaz.
(3) Küresel asgari tamamlayıcı kurumlar vergisi, küresel asgari tamamlayıcı kurumlar
vergisi matrahı üzerinden hesaplamr. Küresel asgari tamamlayıcı kurumlar vergisi matrahı ise
net ülkesel bazlı kazanç toplamından; o ülkede bulunan bağlı işletmelerin çahşanlarımn yıllık
toplam brüt ücretlerinin %5'i ile maddi duran varlıklarımn net defter değerinin %5'inin
indirilmesi suretiyle tespit olunur.
(4) Bir ülke için küresel asgari tamamlayıcı kurumlar vergisi, küresel asgari tamamlayıcı
kurumlar vergisi oranının, küresel asgari tamamlayıcı kurumlar vergisi matrahına uygulanması
suretiyle tespit edilir. Şu kadar ki, ilgili ülkeye ilişkin hesaplanan küresel asgari tamamlayıcı
kurumlar vergisine varsa; ek cari dönem asgari tamamlayıcı kurumlar vergisi ilave edilir,
nitelikli yerel asgari tamamlayıcı kurumlar vergisi ise bu vergiden indirilir.
(5) Bir bağlı işletmenin, işletme bazlı kazancımn ülkesel bazlı kazanca bölünmesiyle
bulunan oranın, ilgili ülke için dördüncü fıkra kapsamında hesaplanan küresel asgari
tamamlayıcı kurumlar vergisiyle çarpılması sonucunda bu bağlı işletmenin küresel asgari
tamamlayıcı kurumlar vergisi tespit olunur.
(6) Ülkesel bazlı vergi yüküne ilişkin geçmiş hesap dönemlerine yönelik aşağıdaki
düzeltmelerin yapılmasımn gerektiği durumlarda, yeniden hesaplama sonucu önceki hesap
dönemlerinde eksik tahakkuk ettirilen küresel asgari tamamlayıcı kurumlar vergisi, yeniden
hesaplamamn yapıldığı cari hesap döneminde ek cari dönem asgari tamamlayıcı kurumlar
vergisi olarak tarh edilir.

a) Bir bağlı işletmenin aktifinde yer alan maddi duran varlıklanmn satışından doğan
kazançlar, satışın gerçekleştiği hesap döneminden önceki dört hesap dönemi içerisinde
öncelikle maddi duran varlık satışından kaynaklı zararlardan mahsup edilebilir. Mahsup sonrası
kalan bakiye, cari hesap dönemi ile önceki dört hesap döneminin kazançlarına eşit şekilde
dağıtılır.
b) Ertelenmiş vergi yükümlülüğü hesaplarına alman tutarlann, takip eden beş hesap
dönemi boyunca ilgili dönemlerin kapsanan vergilerinde indirim konusu yapılmaması
durumunda, ertelenmiş vergi yükümlülüğü hesabına alındığı dönemin kapsanan vergilerinde
dikkate alınan ancak sonraki dönemlerde kapsanan vergilerden indirilmeyen vergiler, hesaba
alınan ilgili dönemin düzeltilmesi suretiyle dikkate alınır.
c) Bir bağlı işletmenin geçmiş hesap dönemlerine yönelik kapsanan vergilerinde
düzeltme yapılması gerektiği durumlarda, bağlı işletmenin önceki bir hesap dönemine ilişkin
kapsanan vergilerinde artış olarak dikkate alınması gereken tutarlar, cari hesap döneminin
kapsanan vergilerine dahil edilir. Geçmiş dönemlerin kapsanan vergilerinde azalış şeklinde
düzeltmelerin yapılması gerektiği durumlarda ise ilgili dönemin kapsanan vergileri düzeltilir.
Şu kadar ki, ilgili hesap döneminde, söz konusu kapsanan vergilerdeki azalış tutanmn 1 milyon
Avro karşılığı Türk lirasım aşmaması halinde cari dönem kapsanan vergileri düzeltilebilir.
ç) îlgili ülkenin iç mevzuatında yapılan değişiklik sonrası kurumlar vergisi oranının
asgari kurumlar vergisi oranından daha düşük bir orana düşmesi nedeniyle oluşan ertelenmiş
vergi gideri, ek 4 üncü madde uyannca tespit olunan kapsanan vergilerde düzeltme olarak
dikkate alınır. Asgari kurumlar vergisi oranının altında kurumlar vergisi oranımn uygulandığı
bir ülkede, mevzuat değişikliği sonrası, kurumlar vergisi orammn artıniması nedeniyle ilgili
hesap dönemindeki ertelenmiş vergi yükümlülüğündeki değişikliğe bağlı tahakkuk eden
ertelenmiş vergi gideri tutarı, ödemenin yapıldığı ilgili dönem kapsanan vergilerinde dikkate
alınır.
d) Ek 12 nci madde kapsamında bağlı işletme tarafından oluşturulan takip hesabımn,
cari yılı takip eden dördüncü hesap döneminin sonuna kadar kullamimayan kısmı, takip
hesabımn oluşturulduğu hesap döneminin düzeltilmiş kapsanan vergilerinden indirilir.
e) Bir bağlı işletme tarafından ilgili hesap döneminin düzeltilmiş kapsanan vergilerine
dahil edilen ve 1 milyon Avro karşılığı Türk lirasından fazla olan vergi giderinin, verginin
hesaplandığı ve kapsanan vergi olarak dikkate alındığı dönemi izleyen üçüncü hesap döneminin
sonuna kadar ödenmemesi durumunda, bu vergiler ilgili hesap döneminin düzeltilmiş kapsanan
vergilerinden indirilir.
(7) Geçmiş hesap dönemlerindeki küresel asgari tamamlayıcı kurumlar vergisinde artış
gerektiren düzeltmelerde, cari hesap döneminde net ülkesel bazlı kazancın oluşmaması
koşuluyla, düzeltmenin yapılacağı geçmiş hesap dönemindeki beşinci fıkraya göre tespit olunan
oranlar dikkate alınır ve bağlı işletmelerin ek cari dönem asgari tamamlayıcı kurumlar vergisi
bu oranlara göre hesaplanır.
(8) Çok uluslu işletme grubunun; ülkesel bazlı yıllık ortalama hasılatı 10 milyon Avro
karşılığı Türk lirasından ve ülkesel bazlı yıllık ortalama kazancı 1 milyon Avro karşılığı Türk
lirasından az ise bu ülkede bulunan bağlı işletmelerin küresel asgari tamamlayıcı kurumlar
vergisi, ilgili hesap dönemi için sıfır olarak kabul edilebilir. Bu fıkra kapsamında ortalama
hasılat veya ortalama kazanç, bir ülkeye ilişkin finansal hesaplann raporlandığı hesap dönemi
ve önceki iki hesap dönemindeki hasılat veya kazanç toplamının ortalamasım ifade eder.
Devletsiz bağlı işletmeler veya yatırım işletmesi olan bağlı işletmeler için bu fıkra hükümleri
uygulanmaz ve bunlarm hasılatı, kazancı veya zararı, ortalama kazanç veya ortalama hasılatın
tespitinde dikkate alınmaz.
(9) Çok uluslu işletme grubunun faaliyette bulunduğu ülke güvenli liman olarak
belirlenmiş ise bu ülkede bulunan bağlı işletmelerin küresel asgari tamamlayıcı kurumlar
vergisi, ilgili hesap dönemi için sıfır olarak kabul edilebilir. Cumhurbaşkam, bu madde
kapsamında güvenli liman olarak ilan edilecek yerleri belirlemeye ve bu yerlerin belirlenmesine
ilişkin şartları tespit etmeye; Hazine ve Maliye Bakanlığı bu fıkranın uygulanmasına yönelik
usul ve esasları belirlemeye yetkilidir.
(10) Azami altı farklı ülkede bağlı işletmesi bulunan ve maddi duran varlıklarının
toplam değeri en yüksek olan ülke dışındaki diğer ülkelerde toplam maddi duran varlıklarmm
net defter değeri 50 milyon Avro karşılığı Türk lirasım aşmayan çok uluslu işletme gruplan için
yetersiz vergilendirilen ödemeler esası kapsammda küresel asgari tamamlayıcı kurumlar vergisi
beş hesap dönemi boyunca sıfır olarak kabul edilir."
MADDE 43- 5520 sayılı Kanuna bölüm başlığı ile birlikte aşağıdaki ek madde
eklenmiştir.
"ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Küresel Asgari Tamamlayıcı Kurumlar Vergisinin Mükellefi, Vergilendirme Dönemi, Beyanı,
Tarhı ve Ödenmesi
Küresel asgari tamamlayıcı kurumlar vergisinin mükellefi
EK MADDE 7- (1) Küresel asgari tamamlayıcı kurumlar vergisi, gelirin dahil edilmesi
esası ve yetersiz vergilendirilmiş ödemeler esasına göre belirlenir.
(2) Gelirin dahil edilmesi esası kapsammda küresel asgari tamamlayıcı kurumlar
vergisinin mükellefi, bu Kısmın ek 1 inci maddesi kapsamındaki çok uluslu işletme gruplarına
bağlı ve diğer ülkelerde yerleşik olan işletmelerin; Türkiye'de yerleşik nihai ana işletmesi, ara
ana işletmesi veya kısmen sahip olunan ana işletmesidir.
(3) İkinci fıkra kapsamında sayılanlar arasında verginin mükellefi aşağıdaki şekilde
belirlenir:
a) Nihai ana işletmesi Türkiye'de, ara ana işletmesi Türkiye'de veya başka ülkelerde
yerleşik bağlı işletmelerde verginin mükellefi Türkiye'de yerleşik nihai ana işletmedir. Kısmen
sahip olunan ana işletmesi Türkiye'de yerleşik olmakla birlikte nihai ana işletmesi veya ara ana
işletmesi Türkiye'de veya başka ülkelerde yerleşik olan bağlı işletmelerde gelirin dahil edilmesi
esası kapsammda Türkiye'de yerleşik kısmen sahip olunan ana işletme de verginin
mükellefidir.
b) Kısmen sahip olunan ana işletmesi Türkiye'de bulunmakla birlikte söz konusu
işletmeye tamamen sahip başka ülkelerde yerleşik kısmen sahip olunan ana işletmenin
bulunması ve bu ülkelerde nitelikli gelirin dahil edilmesi esası kapsammda küresel asgari
tamamlayıcı kurumlar vergisinin uygulanmaması durumunda gelirin dahil edilmesi esasına
göre verginin mükellefi Türkiye'de yerleşik kısmen sahip olunan ana işletmedir.
c) Ara ana işletmesi Türkiye'de yerleşik olup nihai ana işletmesinin veya kısmen sahip
olunan ana işletmesinin bulunduğu ülkeler tarafından ilgili ülke mevzuatı uyarınca nitelikli
gelirin dahil edilmesi esası kapsamında küresel asgari tamamlayıcı kurumlar vergisinin
uygulanmadığı durumlarda, gelirin dahil edilmesi esası kapsammda verginin mükellefi
Türkiye'de yerleşik ara ana işletmedir. Şu kadar ki, ara ana işletmesi Türkiye'de bulunmakla
birlikte söz konusu işletmede kontrol gücüne sahip başka ülkelerde yerleşik ara ana işletmelerin
bulunması ve bu ülkelerde nitelikli gelirin dahil edilmesi esası kapsammda küresel asgari
kurumlar vergisinin uygulanması durumunda bu bent hükümleri uygulanmaz.
(4) İkinci ve üçüncü fıkralar kapsammda sayılan mükellefler, mülkiyet payına sahip
olunan bağlı işletmedeki dahil olma oramyla sımrlı olmak üzere verginin ödenmesinden
sorumludurlar. Dahil olma oranı, bir bağlı işletmenin bir hesap dönemindeki işletme bazlı
kazancından ana işletme dışındaki üçüncü kişilere atfedilen kısmın çıkarılması suretiyle
bulunan tutann, bu bağlı işletmenin işletme bazlı kazancına bölünmesi suretiyle elde edilen
orandır. Mülkiyet payına sahip olunan bağlı işletmenin şeffaf bir işletme olması durumunda,

aynı gruba bağlı işletmelerin dışındaki kişilere atfedilen kazanç tutarları bağlı işletmenin
işletme bazlı kazancımn tespitinde dikkate alınmaz. Şu kadar ki, üçüncü fıkra kapsamındaki
mükellefler tarafından gelirin dahil edilmesi esasına göre hesaplanan vergi, nitelikli gelirin
dahil edilmesi esası kapsamında küresel asgari tamamlayıcı kurumlar vergisini uygulayan bir
ülkede yerleşik ara ana işletme veya kısmen sahip olunan ana işletme aracılığıyla doğan vergi
yükümlülüğü tutarı kadar azaltılır.
(5) Yetersiz vergilendirilen ödemeler esası kapsammda küresel asgari tamamlayıcı
kurumlar vergisinin mükellefi; nihai ana işletmesi, ara ana işletmesi veya kısmen sahip olunan
ana işletmesi Türkiye'de yerleşik olmayan ve ilgili mevzuatı uyannca nitelikli gelirin dahil
edilmesi esasına göre küresel asgari tamamlayıcı kurumlar vergisinin uygulanmadığı veya
kısmen uygulandığı çok uluslu işletme gruplanna bağlı Türkiye'de yerleşik, yatırım işletmeleri
hariç, bağlı işletmelerdir.
(6) Beşinci fıkra kapsamında belirtilen mükellefler, yetersiz vergilendirilen ödemeler
esası kapsamında, bu verginin yetersiz vergilendirilen ödemeler esası yüzdesine göre
hesaplanan kısmım ödemekle sorumludurlar.
(7) Yetersiz vergilendirilen ödemeler esası kapsammda hesaplanan vergi, çok uluslu
işletme grubuna bağlı işletmeler için hesaplanan küresel asgari tamamlayıcı kurumlar vergisi
toplamına eşittir. Gelirin dahil edilmesi esası kapsammda çok uluslu işletme gruplanna bağlı
işletmeler nezdinde vergi hesaplanması durumunda, yetersiz vergilendirilen ödemeler esasına
göre hesaplanan vergi, küresel asgari tamamlayıcı kurumlar vergisi ile gelirin dahil edilmesi
esası kapsammda alman verginin farkma eşit olur.
(8) Yetersiz vergilendirilen ödemeler esası yüzdesi; Türkiye'de yerleşik bağlı
işletmelerin toplam işçi sayısının, nitelikli yetersiz vergilendirilen ödemeler esasının
uygulandığı tüm ülkelerdeki yerleşik bağlı işletmelerin toplam işçi sayısına bölünmesiyle
bulunan tutarın yüzde ellisi ile Türkiye'de yerleşik bağlı işletmelerin toplam maddi duran varlık
değerinin, nitelikli yetersiz vergilendirilen ödemeler esasımn uygulandığı tüm ülkelerdeki
yerleşik bağlı işletmelerin toplam maddi duran varlık değerine bölünmesiyle bulunan tutarın
yüzde ellisinin toplamıdır. Yetersiz vergilendirilen ödemeler esası yüzdesinin hesabında;
yatınm işletmeleri ve şeffaf işletmelerin toplam işçi sayısı ve bunların toplam maddi duran
varlık değeri dikkate alınmaz. îlgili hesap döneminde bu fıkra kapsamında tahsis edilen
verginin nitelikli yetersiz vergilendirilen ödemeler esasının uygulandığı bir ülkede tahakkuk
ettirilmemesi (tüm ülkelerde tahakkuk ettirilmemesi durumu hariç) durumunda, hesaplanması
gereken vergi tahakkuk ettirilinceye kadar, söz konusu ülke sonraki hesap dönemlerinde bu
fıkra kapsamındaki verginin tahsisatma ilişkin hesaplamalarda dikkate alınmaz."
MADDE 44- 5520 sayılı Kanuna aşağıdaki ek madde eklenmiştir.
"Küresel asgari tamamlayıcı kurumlar vergisinin vergilendirme dönemi, beyanı, tarhı
ve ödenmesi
EK MADDE 8- (1) Küresel asgari tamamlayıcı kurumlar vergisinin vergilendirme
dönemi hesap dönemidir. Kendilerine özel hesap dönemi tayin edilenlerin vergilendirme
dönemi ise özel hesap dönemidir.
(2) Hesap dönemi, nihai ana işletmenin konsolide finansal tablolanmn hazırlanmasına
esas teşkil eden vergilendirme dönemidir.
(3) Küresel asgari tamamlayıcı kurumlar vergisi, mükelleflerin beyanı üzerine tarh
olunur.
(4) Hesaplanan vergi, hesap döneminin kapandığı ayı izleyen on beşinci ayın son
gününe kadar beyan edilir ve ödenir.
(5) Mükellefler, üçüncü fıkra kapsammda verilen beyaımamelerinin ekinde küresel
asgari tamamlayıcı kurumlar vergisi bilgi beyannamelerine de yer vermek zorundadırlar. Şu
kadar ki, küresel asgari tamamlayıcı kurumlar vergisi bilgi beyannamesinin nitelikli yetkili
makam anlaşmasımn uygulandığı başka ülkede verilmesi ve söz konusu bilgi beyannamesinin
hangi ülkede, hangi bağlı işletme tarafından verildiğinin üçüncü fıkra kapsamındaki beyanname
ekinde bildirilmesi durumunda, mükelleflerin küresel asgari tamamlayıcı kurumlar vergisi bilgi
beyannamelerini verme yükümlülüğü ortadan kalkar.
(6) Cumhurbaşkanı, nitelikli gelirin dahil edilmesi esası ile nitelikli yetersiz
vergilendirilen ödemeler esası kapsamında küresel asgari tamamlayıcı kurumlar vergisinin
uygulandığı yerler ile nitelikli yerel asgari tamamlayıcı kurumlar vergisinin uygulandığı yerleri
belirlemeye; Hazine ve Maliye Bakanlığı, üçüncü fıkra kapsamında verilen beyanname ile
küresel asgari tamamlayıcı kurumlar vergisi bilgi beyannamesinin ve eklerinin şekil ve
muhtevasını tespit etmeye, küresel asgari tamamlayıcı kurumlar vergisi bilgi beyannamesindeki
bilgilerin diğer ülkelerle paylaşılmasındaki sınırları belirlemeye, faaliyetin gereğini göz önünde
tutarak mükellefin müracaatı üzerine veya re'sen tarh yerini tayin etmeye, verginin beyan ve
ödeme zamam ile tahsiline ilişkin usul ve esasları belirlemeye, bildirim ve belgelendirme
yükümlülüğü getirmeye ve buna ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkilidir."
MADDE 45- 5520 sayılı Kanuna bölüm başlığı ile birlikte aşağıdaki ek madde
eklenmiştir.
"DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Yerel Asgari Tamamlayıcı Kurumlar Vergisinin Mükellefi, Vergilendirme Dönemi, Beyanı,
Tarhı ve Ödenmesi
Yerel asgari tamamlayıcı kurumlar vergisinin mükellefi
EK MADDE 9- (1) Yerel asgari tamamlayıcı kurumlar vergisinin mükellefi, ek 1 inci
madde kapsamındaki çok uluslu işletme gruplarına bağlı ve Türkiye'de yerleşik olan; bağlı
işletmeler ve iş ortaklıklarıdır."
MADDE 46- 5520 sayılı Kanuna aşağıdaki ek madde eklenmiştir.
"Yerel asgari tamamlayıcı kurumlar vergisinin vergilendirme dönemi, beyanı, tarhı ve
ödenmesi
EK MADDE 10- (1) Yerel asgari tamamlayıcı kurumlar vergisinin vergilendirme
dönemi hesap dönemidir. Kendilerine özel hesap dönemi tayin edilenlerin vergilendirme
dönemi ise, özel hesap dönemidir.
(2) Ek 6 ncı maddenin dördüncü fıkrası kapsamında, asgari tamamlayıcı kurumlar
vergisi oramnm, küresel asgari tamamlayıcı kurumlar vergisi matrahına uygulanması suretiyle
tespit olunan yerel asgari tamamlayıcı kurumlar vergisi, mükelleflerin beyam üzerine tarh
olunur ve bu vergiye varsa ek cari dönem yerel asgari tamamlayıcı kurumlar vergisi ilave edilir.
Şu kadar ki, ek 4 üncü maddenin dokuzuncu fıkrasmm (a), (c) ve (ç) bentleri ile bağlı işletme
sahiplerine mülkiyet paylanna ilişkin olarak yapılan dağıtımlar veya kar dağıtımı sayılan
durumlarda bu tutarlar üzerinden kesilen vergiler hariç (d) bendi hükümleri bu hesaplamada
dikkate alınmaz.
(3) Hesaplanan vergi, hesap döneminin kapandığı ayı izleyen on ikinci ayın birinci
gününden son gününe kadar beyan edilir ve ödenir.
(4) Ek 6 ncı maddenin sekizinci fıkrası hükümleri yerel asgari tamamlayıcı kurumlar
vergisinin tespitinde de dikkate alımr.
(5) Ek 9 ımcu maddenin birinci fıkrası kapsamında, Türkiye'de yerleşik ve aynı çok
uluslu işletme gruplarına bağlı mükelleflerden herhangi birinin, yerel asgari tamamlayıcı
kurumlar vergisinin tamamını kendi adına beyan edip ödemesi durumunda, diğer mükelleflerin
bu verginin beyam ve ödemesindeki sorumluluklan ortadan kalkar. Şu kadar ki, verginin tamamının

ödenmemesi durumunda aynı çok uluslu işletme grubuna bağlı mükelleflerin
verginin ödenmesine ilişkin müştereken ve müteselsilen sorumluluklan devam eder.
(6) Hazine ve Maliye Bakanlığı, üçüncü fıkra kapsamında verilen beyannamenin ve
eklerinin şekil ve muhtevasını belirlemeye, faaliyetin gereğini göz önünde tutarak mükellefin
müracaatı üzerine veya re'sen tarh yerini tayin etmeye, verginin beyan ve ödeme zamam ile
tahsiline ilişkin usul ve esasları belirlemeye, bildirim ve belgelendirme yükümlülüğü getirmeye
ve buna ilişkin usul ve esaslan belirlemeye yetkilidir."
MADDE 47- 5520 sayılı Kanuna bölüm başlığı ile birlikte aşağıdaki ek madde
eklenmiştir.
"BEŞİNCİ BÖLÜM
Diğer Hükümler
Birleşme, bölünme ve pay devirleri
EK MADDE 11- (1) İki veya daha fazla grubun, gelirin raporlandığı hesap döneminden
önceki dört hesap döneminin herhangi birinde, tek bir grup oluşturmak üzere birleşmeleri ve
birleşen grupların, birleşmeden önceki dört hesap döneminden en az birinde konsolide fînansal
tablolarında yer alan hasılatlan toplamının 750 milyon Avro karşılığı Türk lirasını aşması
durumunda, birleşme sonucu ortaya çıkan yeni çok uluslu işletme grubunun o hesap dönemi
için ek 1 inci madde kapsamındaki hasılat sınırını aştığı kabul edilir.
(2) Herhangi bir gruba bağlı olmayan bir işletmenin, gelirin raporlandığı hesap
döneminde bir işletme veya grupla birleşmesi durumunda, birleşen veya birleşilen işletme veya
birleşilen grubun, birleşmeden önceki dört hesap döneminden en az birindeki finansal veya
konsolide fînansal tablolarmda yer alan hasılatları toplamının 750 milyon Avro karşılığı Türk
lirasım aşması durumunda, birleşilen veya ortaya çıkan çok uluslu işletme grubunun ilgili hesap
dönemi için ek 1 inci maddedeki hasılat smmm aştığı kabul edilir.
(3) Yerel ve küresel asgari tamamlayıcı kurumlar vergisine tabi bir çok uluslu işletme
grubunun iki veya daha fazla gruba bölünmesi ve
a) Bölünme sonrası oluşan grup veya grupların yıllık hasılatlarının, bölünmenin
gerçekleştiği hesap dönemini izleyen hesap döneminde 750 milyon Avro karşılığı Türk lirasını
aşması,
b) Bölünme sonrası oluşan grup veya grupların yıllık hasılatlanmn, bölünmenin
gerçekleştiği hesap döneminden sonraki ikinci ila dördüncü hesap dönemlerinin en az ikisinde
750 milyon Avro karşılığı Türk lirasını aşması,
durumunda söz konusu grup veya grupların ek 1 inci maddedeki hasılat smınm aştığı
kabul edilir.
(4) Bir işletmenin doğrudan veya dolaylı mülkiyet paylarının devri sonucunda; çok
uluslu işletme grubunun bağlı işletmesi haline gelmesi veya bir çok uluslu işletme grubunun
bağlı işletmesi vasfım kaybederek başka bir çok uluslu işletme grubunun bağlı işletmesi olması
ya da yeni bir çok uluslu işletme grubunun nihai ana işletmesi olması ve varhklarımn,
yükümlülüklerinin, gelirlerinin, giderlerinin veya nakit akışlanmn herhangi bir kısmının, nihai
ana işletmenin konsolide fînansal tablolarmda yer alması halinde, bu işletme devrin
gerçekleştirildiği tarihin içinde bulunduğu hesap döneminde çok uluslu işletme grubunun üyesi
olarak dikkate alınır.
(5) Bir bağlı işletmenin varlıklarının ve borçlarımn devredilmesi durumunda, devreden
bağlı işletmenin bu işlemlerden doğan kazanç veya zaran, işletme bazlı kazanç veya zaranmn
hesaplanmasında dikkate alımr. Bu durumda, devralan bağlı işletmenin işletme bazlı kazanç
veya zaran, devre konu söz konusu varlık ve borçlann, devralan bağlı işletmenin nihai ana
işletmesinin konsolide finansal tablolanmn hazırlanmasında kullanılan muhasebe standardı
uyarınca defterindeki kayıtlı değerleri dikkate alınmak suretiyle hesaplamr.
(6) İşletmelerin yeniden yapılandırılması kapsamında, varlıkların ve borçların
devredilmesi sonucu oluşan kazanç veya zararlar, devreden bağlı işletmenin işletme bazlı
kazanç veya zaranmn tespitinde dikkate alınmaz. Bu durumda, devralan bağlı işletmenin
işletme bazlı kazanç veya zararı, söz konusu varlık veya borçları devreden bağlı işletmenin
defterindeki kayıtlı değerler dikkate alınmak suretiyle hesaplanır.
(7) İşletmelerin yeniden yapılandırılması kapsammda, devredilen varlık ve borçlar
nedeniyle oluşan kazanç veya zararın devreden bağlı işletme tarafından nitelikli olmayan
kazanç veya zarar esasına göre muhasebeleştirildiği durumda, devreden bağlı işletmenin bu
işlemlerden doğan kazanç veya zararı, nitelikli olmayan kazanç veya zarar tutarı ile sınırlı
olmak üzere dikkate almır. Bu durumda, devralan bağlı işletme tarafindan devre konu varlık ve
borçlara yönelik işletme bazlı kazanç veya zarann tespitinde, devreden bağlı işletmedeki söz
konusu varlık ve borçlann defter değerlerinin ilgili ülke mevzuatı kapsammda nitelikli olmayan
kazanç veya zarar esasına göre düzeltilmiş tutarlan dikkate alınır.
(8) Altı ve yedinci fıkralarda geçen işletmelerin yeniden yapılandırılması ibaresi,
birleşme, devir ve bölünme gibi işlemler kapsammda varlık ve borçlann devre konu edilmesini
veya bağlı işletmenin tür değiştirmesini; nitelikli olmayan kazanç veya zarar ibaresi,
işletmelerin yeniden yapılandıniması kapsamında varlık veya borçlann devri sonucu ortaya
çıkan kazanç veya zarann ilgili ülke mevzuatı kapsamında hesaplanması sonucu bulunan tutar
ile bunların finansal muhasebe esaslarına göre hesaplanan kazanç veya zararından düşük olanını
ifade eder.
(9) İş ortaklığı ve bu iş ortaklığmm uluslararası kabul görmüş finansal muhasebe
standartlanna uygun olarak hazırladığı konsolide finansal tablosunda yer alan işletmelerin
küresel asgari tamamlayıcı kurumlar vergisinin hesaplanmasında, bu işletmeler ayn bir çok
uluslu işletme grubunun bağlı işletmeleri; iş ortaklığı ise bu grubun nihai ana işletmesi olarak
kabul edilir. Bu fıkra kapsammda bağlı işletme veya nihai ana işletme olarak kabul edilen
işletmelerde, doğrudan veya dolaylı olarak mülkiyet payına sahip olan bir ana işletme; iş
ortaklığınm gelirin dahil edilmesi esası kapsamındaki küresel asgari tamamlayıcı kurumlar
vergisini, ek 7 nci maddenin dördüncü fıkrası kapsamındaki dahil olma oranım dikkate almak
suretiyle hesaplar. Hesaplanan tutann nitelikli gelirin dahil edilmesi esasına göre tahsil
edilemeyen kısmı yetersiz vergilendirilen ödemeler esası kapsammda küresel asgari
tamamlayıcı kurumlar vergisinin tespitinde dikkate alınır.
(10) Birden fazla ana işletmeli çok uluslu işletmeler grubu, en az bir işletmesi veya
işyerinin grubun diğer işletmelerinden farklı bir ülkede yerleşik olan, nihai ana işletmeleri
kancalı bir yapı veya çift üsteli bir düzenleme ile bir araya gelen iki veya daha fazla grubu ifade
eder ve bu gruplara aşağıdaki hükümler uygulamr.
a) Her bir grubun işletmeleri ve bağlı işletmeleri, küresel asgari tamamlayıcı kurumlar
vergisi uygulaması kapsamında tek bir çok uluslu işletme grubunun üyeleri olarak kabul edilir.
b) Muafiyet kapsammda olmayan bir işletme, birden fazla ana işletmeli çok uluslu
işletmeler grubu tarafından tam konsolidasyona tabi tutuluyorsa veya bu işletme üzerinde
birden fazla ana işletmeli çok uluslu işletmeler grubu kontrol gücüne sahipse, bu işletme bağlı
işletme olarak kabul edilir.
c) Birden fazla ana işletmeli çok uluslu işletmeler grubunun konsolide finansal tabloları,
kabul edilebilir finansal muhasebe standardı uyarınca kancalı yapı veya çift üsteli düzenleme
kapsammda nihai ana işletmelerden birinin tek bir ekonomik birim gibi hazırladığı konsolide
finansal tablolardır.
ç) Birden fazla ana işletmeli çok uluslu işletmeler grubunu oluşturan ayrı grupların nihai
ana işletmeleri, bu grubun nihai ana işletmeleri olacaktır. (Birden fazla ana işletmeli çok uluslu
işletmeler grubu ile ilgili olarak küresel asgari tamamlayıcı kurumlar vergisi uygulaması kapsamında

bir nihai ana işletmeye yapılan atıflar birden fazla nihai ana işletmeye yapılmış
sayılır.)
d) Birden fazla ana işletmeli çok uluslu işletmeler grubunun Türkiye'de bulunan ana
işletmeleri (her bir nihai ana işletme dahil olmak üzere), mülkiyet payına sahip olunan bağlı
işletmedeki dahil olma oranı ile sınırlı olmak üzere gelirin dahil edilmesi esasında dikkate alımr.
e) Birden fazla ana işletmeli çok uluslu işletmeler grubunun Türkiye'de bulunan bağlı
işletmelerinin tümüne, her bir düşük vergilendirilen bağlı işletmenin küresel asgari tamamlayıcı
vergisi dikkate almarak yetersiz vergilendirilen ödemeler kuralı uygulamr.
f) Nihai ana işletmeler, birden fazla ana işletmeli çok uluslu işletmeler grubunu
oluşturan gruplann her birine ilişkin bilgileri içerecek küresel asgari tamamlayıcı kurumlar
vergisi bilgi beyannamesini sunmak için tek bir işletme belirlememiş ise, söz konusu nihai ana
işletmelerin her biri bu beyannameyi vermek zorundadırlar."
MADDE 48- 5520 sayılı Kanuna aşağıdaki ek madde eklenmiştir.
"Özel vergileme halleri
EK MADDE 12- (1) Çok uluslu işletme grubunun nihai ana işletmesi olan şeffaf
işletmenin işletme bazlı kazancı, aşağıdaki durumlarda bu işletmenin mülkiyet payına isabet
eden miktarda azaltılır.
a) Çok uluslu işletme grubunun hesap döneminin kapandığı ayı takip eden on ikinci ayın
sonuna kadar, nihai ana işletmenin mülkiyet payı sahibinin söz konusu payına isabet eden
kazancın tamamı üzerinden en az asgari kurumlar vergisi oram kadar vergi hesaplanması veya
nihai ana işletme ve vergi şeffaf yapımn parçası olan diğer işletmeler tarafından ödenen
kapsanan vergiler ile mülkiyet payı sahibinin bu paya isabet eden kazançları üzerinden
hesaplanan vergilerin toplamımn, bu vergilerin hesaplandığı kazanca en az asgari kurumlar
vergisi oranı uygulanmak suretiyle tespit olunan tutardan fazla olması veya
b) Nihai ana işletmenin %5'i veya daha azı üzerinde mülkiyet payma sahip olan bir
gerçek kişinin, nihai ana işletmenin bulunduğu ülkede yerleşik olması ve sahip olduğu mülkiyet
payı üzerinden elde edilen gelirlerin bu ülkede vergiye tabi olması veya
c) Nihai ana işletmenin %5'i veya daha azı üzerinde mülkiyet payına sahip olan ve ek 3
üncü maddenin birinci fıkrasımn (a), (b) ve (c) bentlerinde sayılanlann nihai ana işletmenin
bulunduğu ülkede yerleşik olması.
(2) Nihai ana işletmenin mülkiyet payma sahip olanların söz konusu işletmenin zarannı
vergiye tabi kazançlarmın tespitinde indirim konusu yapabilmeleri durumunda, çok uluslu
işletme grubunun şeffaf işletme niteliğindeki nihai ana işletmesinin işletme bazlı zararı, bu
işletmenin mülkiyet payma isabet eden miktarda azaltılır.
(3) Vergilemede indirilebilir kar payı uygulamasına tabi olan nihai ana işletme,
aşağıdaki durumlarda ilgili hesap dönemi için hesap döneminin kapandığı ayı takip eden on
ikinci ayın sonuna kadar işletme bazlı kazancını, zarar durumuna düşmemek kaydıyla, söz
konusu uygulama kapsamında indirilebilir kar payı miktarı kadar azaltır.
a) Nihai ana işletmesinin hesap döneminin kapandığı ayı takip eden on ikinci ayın
sonuna kadar kar payı geliri üzerinden vergi hesaplanması durumunda;
1) Kar payı geliri üzerinden hesaplanan verginin en az asgari kurumlar vergisi oram
uygulanmak suretiyle tespit edilmesi veya
2) Nihai ana işletmenin ödenen kapsanan vergileri ile kar payı gelirini elde edenin bu
geliri üzerinden ödenen vergileri toplamımn, bu vergilerin hesaplandığı kazanca en az asgari
kurumlar vergisi oram uygulanmak suretiyle tespit olunan tutardan fazla olmasına ilişkin
beklentinin bulunması veya
3) Kar payı gelirini elde edenin gerçek kişi olması ve söz konusu kar payımn
kooperatiften elde edilen ristum geliri niteliğinde olması,
b) Nihai ana işletmenin %5'i veya daha azı üzerinde mülkiyet payına sahip olan ve kar
payı geliri elde eden gerçek kişinin, bu işletmenin bulunduğu ülkede yerleşik olması ve söz
konusu gelirin bu ülkede vergiye tabi olması,
c) Nihai ana işletmenin bulunduğu ülkede yerleşik olup bu işletmeden kar payı geliri
elde edenlerin ek 3 üncü maddenin birinci fıkrasımn (a) ve (b) bentlerinde sayılanlar ile
emeklilik hizmeti işletmeleri dışındaki emeklilik yatırım fonlarından olması.
(4) Üçüncü fıkrada geçen vergilemede indirilebilir kar payı uygulaması ibaresi, ilgili
hesap döneminin kapandığı ayı takip eden on ikinci ayın sonuna kadar dağıtılan kar payları
üzerinden hesaplanan vergilerin tek aşamalı vergileme olarak dikkate alındığı ve dağıtılan kar
paylarının işletmenin kazancından indirim konusu yapıldığı durumu ifade eder.
(5) Kar dağıtımına dayalı vergileme sisteminin uygulandığı ülkelerde faaliyette bulunan
bağlı işletmeler, ilgili hesap dönemi için ek 5 inci maddesi kapsamında tespit olunan vergi
yükünün asgari kurumlar vergisi oramna eşitlenmesi için gerekli olan tutar ile bu hesap
dönemindeki kazançlann tamamımn kar dağıtımına konu edilmesi durumunda dağıtım
üzerinden hesaplanması gereken vergi tutarmdan düşük olamm, dağıtılmış sayılan kar payı
vergisi olarak düzeltilmiş kapsanan vergilere ekleyebilir. İlgili ülkede faaliyette bulunan çok
uluslu işletme grubuna bağlı işletmelerden herhangi biri için bu fıkra kapsamında yapılan
hesaplama yönteminin tercih edilmesi halinde, diğer bağlı işletmeler için de aynı yöntemle
düzeltilmiş kapsanan vergilerin hesaplanması gerekir. Bu tercih her hesap dönemi için ayrı ayn
dikkate alınır. Şu kadar ki, bağlı işletmeler açısmdan, 1/7/2021 tarihinden (bu tarih dahil) önce
kar dağıtımma dayalı vergileme sisteminin yürürlükte olduğu ülkelerde bu yöntem
uygulanabilir.
(6) Beşinci fıkra kapsamındaki uygulamamn geçerli olduğu ülkelerde, bu yöntemi
kullanan bağlı işletmeler açısmdan her bir hesap dönemi için düzeltilmiş kapsanan vergi olarak
dikkate alman tutarların izlendiği takip hesabı oluşturulur. İzleyen hesap dönemlerinde bu
hesaptan sırasıyla;
a) Kar dağıtımına bağlı olarak ödenen vergiler,
b) Ülkesel bazlı zarara asgari kurumlar vergisi oranmm uygulanması sonucu tespit
olunan tutar,
c) Yedinci fıkra kapsamında sonraki hesap dönemlerine aktarılan tutarın cari hesap
döneminde kullanılan kısmı,
indirilir.
Bu hesap bakiyesi hiçbir zaman eksi bakiye vermez.
(7) Altıncı fıkranın (b) bendi kapsamında, ülkesel bazlı zarara asgari kurumlar vergisi
oranmm uygulanması suretiyle bulunan tutann takip hesabındaki bakiye tutardan fazla olması
durumımda, fazla kısım takip hesabı zarar aktarımı uygulaması kapsamında sonraki hesap
dönemlerine aktarılır. Aktanma konu edilen bu tutarlar sonraki hesap dönemlerinde takip
hesabına aktarılan tutarlardan indirim konusu yapılır.
(8) Bir ülkedeki bağlı işletme olan yatınm işletmelerine (vergi şeffaf işletmeler hariç)
ilişkin küresel asgari tamamlayıcı kurumlar vergisinin tespitinde, vergi yükü ile asgari
tamamlayıcı kurumlar vergisi oranı gibi bu Kısımda yapılan hesaplamalar, o ülkedeki yatırım
işletmesi olmayan diğer bağlı işletmelerden ayrı ayrı dikkate ahmr.
(9) Se^zinci fıkraya alternatif olarak, bağlı işletme konumunda olan bir yatırım
işletmesi vergi şeffaf işletme olarak kabul edilebilir. Bu durumda, yatınm işletmesine ilişkin
mülkiyet paylarının rayiç bedelle değerlenmesi suretiyle bağlı işletmeler nezdinde en az asgari
kurumlar vergisi oram üzerinden vergilendirilmesi şarttır. Sigorta yatırım işletmeleri açısından
da bu fıkra hükümleri uygulamr. Şu kadar ki, küresel asgari tamamlayıcı kurumlar vergisinin
tespitinde bu fıkra hükümleri, cari dönem ve takip eden dört hesap dönemi için tercih edilir. Bu
tercihin iptal edilmesi halinde, yatırım işletmesi tarafından elde tutulan bir varlık veya yükümlülüğün

elden çıkarılmasından doğan kazanç veya zarar, söz konusu varlık veya
yükümlülüklerin iptal yılırun ilk günündeki gerçeğe uygun değeri üzerinden belirlenir.
(10) Sekizinci ve dokuzuncu fıkralara alternatif olarak, bağlı işletme olan bir yatınm
işletmesinin mülkiyet payına sahip ve yatınm işletmesi olmayan başka bir bağlı işletmenin,
yatınm işletmesine iştirakinden elde edilen kazançlann en az asgari kurumlar vergisi oranında
vergilendirilebilir olmasına yönelik beklentinin bulunması durumunda, bağlı işletme yatırım
işletmesindeki mülkiyet payına ilişkin olarak vergilendirilebilir dağıtım yöntemini
uygulayabilir. Şu kadar ki, küresel asgari tamamlayıcı kurumlar vergisinin tespitinde bu fıkra
hükümleri, cari dönem ve takip eden dört hesap dönemi için tercih edilir. Bu fıkranın
uygulamasmda vergilendirilebilir dağıtım yöntemi, yatırım işletmesinin işletme bazlı
kazançlanmn takip eden üç hesap dönemi içerisinde mülkiyet payına sahip bağlı işletmelere
dağıtılmasımn taahhüt edildiği, bu dönemin sonuna kadar dağıtılmayan işletme bazlı
kazançlann ise üçüncü hesap dönemi içerisinde yatırım işletmesinin kazancı olarak dikkate
alınarak küresel asgari tamamlayıcı kurumlar vergisinin hesabında dikkate alınan yöntemdir.
Bu tercihin iptal edilmesi halinde, yatınm işletmesinin dağıtılmamış işletme bazlı kazancı, iptal
edilen hesap döneminde yatırım işletmesinin küresel asgari tamamlayıcı kurumlar vergisinin
hesabında dikkate alımr."
MADDE 49- 5520 sayılı Kanuna aşağıdaki ek madde eklenmiştir.
"Yetki
EK MADDE 13- (1) Hazine ve Maliye Bakanlığı bu Kısmın uygulanmasma yönelik
usul ve esasları belirlemeye yetkilidir."
MADDE 50- 5520 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
"GEÇİCİ MADDE 17- (1) Beşinci kısmın uygulamasında bentlerde belirtilen süreler
için aşağıdaki hükümler dikkate alımr.
a) Ek 6 ncı maddenin üçüncü fıkrasının uygulamasmda, 2024 hesap dönemi için maddi
duran varlıkların net defter değerinin %7,8'i, bağlı işletmelerin çalışanlanmn brüt ücretlerinin
%9,8'i dikkate alınır. Bu oranlar; takip eden dört hesap dönemi boyunca %0,2, 2029 hesap
döneminden itibaren dört hesap dönemi boyunca da her hesap dönemi için bağlı işletmelerinin
çalışanlanmn brüt ücretleri için %0,8, maddi duran varlıklar için ise %0,4 azaltılarak uygulanır.
b) Ek 8 inci maddenin dördüncü fıkrası kapsamında verilecek beyannameler 2024 hesap
dönemi için hesap döneminin kapandığı ayı izleyen on sekizinci ayın son gününe kadar beyan
edilir ve tahakkuk eden vergiler beyan süresinin son gününe kadar ödenir. Şu kadar ki, ek 1 inci
madde kapsamında küresel asgari tamamlayıcı kurumlar vergisi mükellefi olup ek 8 inci
maddeye göre ilk defa beyanname verecek mükellefler açısından da bu madde hükümleri
uygulamr.
c) 1/1/2024 tarihinden önceki işlemler nedeniyle finansal tablolarda ertelenmiş vergi
varlığı veya yükümlülüğü olarak kayıtlara alınan tutarlar, ek 5 inci madde kapsamındaki vergi
yükünün hesabında dikkate alınır. Ertelenmiş vergi varlığı veya yükümlülüğü olarak vergi
yükünün tespitinde dikkate alınacak tutar, asgari kurumlar vergisi oranı veya ilgili ülkede
uygulanan kurumlar vergisi oramnm düşük olanı üzerinden hesaplamr. Şu kadar ki, ülkesel
bazlı kazancın tespitine yönelik yapılan hesaplamada, zarardan kaynaklanan ertelenmiş vergi
varlığı tutan, asgari kurumlar vergisi oram uygulanmak suretiyle tespit olunur.
ç) Ülkesel bazlı kazanç veya zararın hesaplanmasına dahil edilmeyen işlemlerden
kaynaklanan ve 30/11/2021 tarihinden sonra ertelenmiş vergi varlığı olarak dikkate alman
tutarlar, ek 5 inci madde kapsamındaki vergi yükünün tespitinde dikkate alınmaz.
d) Ek 7 nci maddenin beşinci, altıncı, yedinci ve sekizinci fıkra hükümleri 1/1/2025
tarihinden itibaren (özel hesap dönemine tabi olan mükelleflerde ise 2025 yılında başlayan özel
hesap döneminden itibaren) elde edilen kazançlara uygulamr.

e) 2026 hesap dönemi sonuna kadar (hesap döneminin son günü 30/6/2028 tarihini
geçenler hariç) bir ülkedeki yerel ve küresel asgari tamamlayıcı kurumlar vergisi aşağıdaki
şartların herhangi birinin sağlanması durumunda sıfır olarak kabul edilir.
1) 24/2/2020 tarihli ve 2151 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı kapsamında düzenlenen ülke
bazlı rapor ile ilgili ülke mevzuatı uyarınca hazırlanan benzer nitelikteki ülke bazlı raporlarda
toplam hasılatın 10 milyon Avro karşılığı Türk lirasından ve vergi öncesi kann 1 milyon Avro
karşılığı Türk lirasından az olması,
2) Çok uluslu işletme grubunun uluslararası kabul görmüş finansal muhasebe
standartlarma göre hesaplanan ülke bazlı kurumlar vergisi ve benzer nitelikteki vergilerinin
toplamımn, (e) bendinin (1) numaralı alt bendi kapsamında düzenlenen ülke bazlı raporlardaki
vergi öncesi karlara bölünmesi suretiyle hesaplanan vergi joikünün; 2024 hesap dönemi için
%15, 2025 hesap dönemi için %16 ve 2026 hesap dönemi için %17 oranlarına eşit veya daha
fazla olması,
3) Çok uluslu işletme grubunun, (1) numaralı alt bent kapsamında düzenlenen ülke bazlı
raporlanndaki vergi öncesi kannm; bunlarm çalışanlarının brüt ücretleri ile maddi duran
varlıklarımn net defter değerinin, (a) bendi kapsamında ilgili yıl için hesaplanacak oranla
çarpılan tutarların toplamına eşit veya bu tutardan daha az olması.
f) Bir çok uluslu işletme grubunun nihai ana işletmesinin bulunduğu ülkede en az %20
oranında bir kurumlar vergisi uygulanması durumunda, o ülke için yetersiz vergilendirilen
ödemeler esası kapsamında hesaplanan tamamlayıcı vergi, geçiş dönemi boyunca her bir hesap
dönemi için sıfır olarak kabul edilir. Bu bentte geçen geçiş dönemi ibaresi, 31/12/2025
tarihinden önce başlayan (bu tarih dahil) ve 31/12/2026 tarihi itibarıyla sona eren hesap
dönemlerini ifade eder.
g) (e) ve (f) bentlerinde belirtilen şartları birlikte sağlayan bir çok uluslu işletme grubu,
ilgili ülke için bahsi geçen bentlerde yer alan uygulamalardan herhangi birini tercih edebilir."
MADDE 51- 8/3/2007 tarihli ve 5597 sayılı Yurt Dışına Çıkış Harcı Hakkında Kanun
ile Çeşitli Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 1 inci maddesinin birinci
fıkrasında yer alan "50 Türk lirası" ibaresi "500 Türk lirası" şeklinde değiştirilmiş, birinci
cümleden sonra gelmek üzere aşağıdaki cümleler eklenmiş ve mevcut ikinci cümlesinde yer
alan "bu miktarı" ibaresi "bu fıkrada yer alan harcı veya bu harcın yeniden değerleme oranı
uygulanmak suretiyle belirlenmiş olan tutarım" şeklinde değiştirilmiştir.
"Bu harç, her yıl bir önceki yıla ilişkin olarak 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul
Kanununun mükerrer 298 inci maddesi hükümleri uyarınca belirlenen yeniden değerleme
oranında artırılmak suretiyle uygulanır. Bu suretle hesaplanan harç tutarının 10 Türk lirasına
kadarki kesirleri dikkate alınmaz. Şu kadar ki, bu kapsamda hesaplanan harcın uygulandığı yılın
Ocak ayının onuncu günü sonuna kadar yapılan yurt dışına çıkışlarda, bir önceki yılın sonu
itibarıyla geçerli tutar üzerinden yapılmış harç Ödemeleri için fark ikmal edilmez."
MADDE 52- Bu Kanunun;
a) 4 üncü, 33 üncü ve 34 üncü maddeleri yayımım izleyen ikinci ayın başında,
b) 20 nci ve 23 üncü maddeleri 1/1/2030 tarihinde,
c) 21 inci, 22 inci, 28 inci ve 30 uncu maddeleri yayımım izleyen ayın başında,
ç) 29 uncu maddesi 2024 yılı Temmuz ayı ödeme döneminden itibaren uygulanmak
üzere yayımı tarihinde,
d) 25 inci ve 32 nci maddeleri 1/1/2025 tarihinden itibaren elde edilen kazançlara
uygulanmak üzere yayımı tarihinde,
e) 35 inci ve 36 ncı maddeleri, 2025 yılı ve izleyen vergilendirme dönemlerinde elde
edilen kazançlara, özel hesap dönemine tabi olan kurumların ise 2025 takvim yılında başlayan
özel hesap dönemi ve izleyen vergilendirme dönemlerinde elde edilen kazançlarına
uygulanmak üzere yayımı tarihinde,
f) 37 nci ila 49 uncu maddeleri, 2024 yılı ve izleyen vergilendirme dönemlerinde elde
edilen kazançlara, özel hesap dönemine tabi olan kurumların ise 2024 takvim yılında başlayan
özel hesap dönemi ve izleyen vergilendirme dönemlerinde elde edilen kazançlarına
uygulanmak üzere yayımı tarihinde,
g) 51 inci maddesi yayımım izleyen onuncu günde,
ğ) Diğer hükümleri yayımı tarihinde
yürürlüğe girer.
MADDE 53- Bu Kanun hükümlerini Cumhurbaşkam yürütür.