EYT'nin iki yıllık maliyeti 844,7 milyar lira
Emeklilikte yaşa takılanlar kapsamında iki yılda yapılan ödemeler, sosyal güvenlik sistemine maliyet ve teşvik harcamalarıyla toplamda 844,7 milyar TL'ye ulaştı.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda yaptığı sunumda emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) düzenlemesinin iki yıllık maliyetine dair detaylı bilgi verdi. Işıkhan, 2023 yılında emeklilik düzenlemesi kapsamında 2 milyon kişinin emekli olduğunu, 2024 yılı sonunda ise toplam emekli sayısının 2,2 milyona ulaştığını söyledi. Bakan, EYT kapsamında 2023 yılında 210 milyar TL emekli aylığı ve bayram ikramiyesi ödemesi, 42,1 milyar TL ise prim kaybı yaşandığını belirtti. 2024 yılına ilişkin maliyetin ise 592,6 milyar TL olduğunu açıkladı. Bu tutarın 416,9 milyarı emekli aylığı, 162,1 milyarı prim kaybı, 13,7 milyarı ise bayram ikramiyesinden oluştu.
Bakan Işıkhan, en düşük emekli aylığının 2024 yılı temmuz ayında 12.500 TL'ye çıkarıldığını hatırlatarak, bu seviyeden maaş alan kişi sayısının yaklaşık 3,7 milyon olduğunu kaydetti. Işıkhan ayrıca, "En düşük maaşı alanlar emekli sayısının küçük bir kısmını oluşturuyor. Örneğin, 50 bin TL'nin üzerinde maaş alan emekliler de mevcut," dedi.
Bakanlık, 2023-2024 döneminde toplamda 441 milyar TL teşvik, prim indirimi ve destek harcaması gerçekleştirdi. Asgari ücret desteği kapsamında 8 ayda 34 milyar TL'lik ödeme yapıldı. Ayrıca, işçi haklarının korunması ve kayıt dışı istihdamın önlenmesi amacıyla yapılan denetimlerde, işçilere 349 milyon TL alacak tahsisi ve kamuya 131,6 milyon TL vergi-sigorta primi aktarımı sağlandı.
Görüşmeler sırasında muhalefet ve iktidar milletvekilleri arasında farklı görüşler dile getirildi. CHP'li Veli Ağbaba, asgari ücretlinin alım gücündeki düşüşe dikkat çekerken, AK Parti'li İsmail Güneş ise EYT ile erken emekli olanların sisteme etkisini vurguladı. EYT sonrası adaletsizliklerin çözülmesi gerektiğini ifade eden CHP İzmir Milletvekili Rahmi Aşkın Türeli ise taşeron işçilerin durumu ve emeklilik koşullarında düzenleme taleplerine dikkat çekti.
Bakanlık, sosyal güvenlik sistemini sürdürülebilir kılmak amacıyla 2025 yılında kapsamlı bir çalışma başlatmayı planlıyor.