Hangi il kaç milletvekili çıkaracak? 600 vekilin illere dağılımı

Yüksek Seçim Kurulu (YSK) 2021 yılı nüfus bilgileri göz önünde bulundurulmak suretiyle 600 milletvekilinin 81 ile dağılımını belirledi.

Akajans'ın haberine göre, Resmi Gazete'de yayımlanan YSK kararına göre, İstanbul 98, Ankara 36, İzmir 28, Bursa 20, Adana 15 milletvekili çıkaracak.

Milletvekillerinin illere göre dağılımı tablosu

Yapılan belirlemeye istinaden; 36 milletvekili çıkaracağı tespit edilen Ankara ilinin 3, 20 milletvekili çıkaracağı tespit edilen Bursa ilinin 2, 98 milletvekili çıkaracağı tespit edilen İstanbul ilinin 3, 28 milletvekili çıkaracağı tespit edilen İzmir ilinin ise 2, seçim çevresine bölünmesi gerekli görüldü.

YSK kararında; Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığınca 31.12.2021 tarihli veriler esas alınarak ilân edilen 2021 yılı nüfus bilgileri ve 2839 sayılı Kanun'un 5'inci maddesi gereğince, YSK tarafından seçim çevreleri ve her seçim çevresinin çıkaracağı milletvekili sayısı nüfus bilgilerinin açıklanmasından itibaren en geç altı ay içinde Kanun'un 4'üncü maddesi uyarınca tespit edilerek Resmi Gazete'de, radyo ve televizyonda ilân edilmekte olduğu hatırlatıldı.

Kararda şunlar kaydedildi:

“2839 sayılı Milletvekili Seçimi Kanunu'nun; 5'inci maddesinde; seçim çevreleri ve her seçim çevresinin çıkaracağı milletvekili sayısının Yüksek Seçim Kurulu tarafından genel nüfus sayımı sonuçlarının açıklanmasından itibaren, 4'üncü madde uyarınca tespit edilerek ilân edileceği hükmü yer almaktadır.

Anılan Kanun'un 4'üncü maddesine göre; milletvekillerinin seçim çevrelerine dağılımı yapılırken toplam milletvekili sayısından (600) önce her ile bir milletvekili tahsis edilir. Son genel nüfus sayımı ile belli olan Türkiye nüfusu, kalan milletvekili sayısına (519) bölünmek suretiyle bir sayı elde edilir. Il nüfusunun bu sayıya bölünmesi ile her ilin ayrıca çıkaracağı milletvekili sayısı tespit olunur.

Bu suretle hesaplanan milletvekillerinin sayısı 600'ü bulmadığı takdirde, nüfusu; milletvekili çıkarmaya yetmeyen illerin nüfusları ile artik nüfus bırakan illerin, artik nüfusları büyüklüklerine göre sıraya konulur ve ilk hesapta iller arasında bölüştürülmemiş bulunan milletvekilleri bu sıra esas alınarak dağıtıma tabi tutulur.

Yapılan tespit sonunda çıkaracağı milletvekili sayısı (18)'e kadar olan iller bir seçim çevresi sayılır. Çıkaracağı milletvekili sayısı (19)'dan (35)'e kadar olan iller iki, (36) ve daha fazla olan iller üç seçim çevresine bölünür. Bu seçim çevreleri numara sırasına göre adlandırılır.

2839 sayılı Kanun'un 4'üncü maddesinin yukarıda belirtilen hükümleri ile 2021 yılı nüfus bilgileri göz önünde bulundurulmak suretiyle 600 milletvekilinin (81) ile dağılımı yapılmıştır.”

Seçim çevreleri belirlenirken seçim çevrelerinin mümkün olduğu ölçüde eşit veya birbirine yakın sayıda milletvekili çıkaracak şekilde oluşturulması, ilçelerin mülki bütünlüklerinin bozulmaması ve idari teşkilat yapısının değiştirilmemesi gözetilmiş, ayrıca aynı seçim çevresinde yer alan ilçelerin nüfus ve coğrafi yakınlıkları ile ulaşım imkânları da göz önünde bulundurulmuştur."

Öte yandan, birden fazla seçim çevresine bölünen illerin milletvekili sayısının seçim çevrelerine dağılımında da, nüfusları bakımından illerin milletvekili sayısını tespit etmeye ilişkin esaslara göre belirlenmesi ilkesi benimsendiği vurgulanan YSK kararında şunlar ifadelere de yer verildi:

“a) Milletvekillerinin illere göre dağılımının (EK Ty'de yer aldığı şekilde belirlenmesine,

b)18'den fazla milletvekili çıkaracak illerin Ankara, Bursa, İstanbul ve İzmir illeri olduğuna,

c) Ankara, Bursa, İstanbul ve İzmir illerinin EK (IIA), EK (II/B), EK (T/C) ve EK (II/D) sayılı cetvellerde gösterildiği şekilde birden fazla seçim çevresine bölünmesi gerektigi yönündeki görüşlerin Kurulumuzca da uygun görüldüğüne,

karar verilmesi gerekmiştir.”

YSK kararının “sonuç” bölümünde ise şunlar kaydedildi:

“1-2839 sayılı Kanun'un 4 ve 5'inci maddeleri gereğince belirlenecek seçim çevreleri ve her seçim çevresinin çıkaracağı milletvekili sayısının tespitinde, Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığınca 31.12.2021 tarihi itibarıyla Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sisteminden (ADNKS) alinan (il, ilçe, belde, köy ve muhtarlık düzeyinde yerleşim yeri kodları ile birlikte) 2021 yılı nüfus bilgilerinin esas alınmasına,

2- 2839 sayılı Kanun'un 4'üncü maddesi göz önünde bulundurularak milletvekillerinin illere göre dağılımının EK (1) sayılı Cetvelde belirtildiği gibi tespitine,

3. Belirlenen duruma göre (18)'den fazla milletvekili çıkaracak illerin Ankara, Bursa, İstanbul ve İzmir illeri olduğuna ve bu illerin EK: (II-A) - (II-B) - (II-C) - (UI-D) sayılı cetvellerde gösterildiği şekilde birden fazla seçim çevresine bölünmesi gerektiğinin tespit ve kabulüne,

4- Kararın bir örneğinin ve eki cetvellerin;

a) Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına, b) Seçime katılma yeterliliği tespit ve ilan edilen siyasi parti genel başkanlıklarına, c) Il ve ilçe seçim kurulu başkanlıklarına, gönderilmesine,

$) Resmi Gazete'de yayımlanmasına,

5- Karar özeti ve eki cetvellerin Başkanlık duyurusu olarak Türkiye Radyo Televizyon Kurumunda (TRT) yayınlanmasına,

24.03.2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.”