İş dünyası: Özel sektör asgari ücret artışını aşmamalı

İzmir Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mahmut Özgener, yılın son meclis toplantısında Türkiye ekonomisindeki son gelişmeleri değerlendirdi. Türkiye'de çalışanların yüzde 43'ünün asgari ücretle geçindiğini hatırlatan Özgener, 2025 yılı asgari ücret artışının yüzde 30 olarak belirlenmesinin, doğrudan etkilerinin yanı sıra dolaylı etkilerinin de önemli olduğunu ifade etti.

Özgener, özel sektördeki ücret artışlarının asgari ücretin üzerine çıkmaması gerektiğine dikkat çekerek, bu tür artışların enflasyon üzerinde daha fazla baskı oluşturabileceğini söyledi. Özgener, 2024 yılı enflasyonunun yüzde 45 civarında gerçekleşmesinin beklendiğini, 2025 yılı için Merkez Bankası'nın yüzde 21'lik enflasyon tahminine göre, yüzde 30'luk bir asgari ücret artışının belirli bir dengeyi bozmayacağını belirtti.

Enflasyon ve Büyüme Üzerindeki Etkiler

Özgener, 2025'te enflasyonun yüzde 30'un altına inmesini ve faiz indiriminin hızlanmasını beklediklerini ifade etti. Ancak, enflasyonun beklenen hızda düşmemesi halinde, faiz indiriminin aynı oranda gerçekleşmeyeceğini ve Türk Lirası'nın reel değer kazanmasının da sınırlı olacağını belirtti.

Büyüme beklentilerine de değinen Özgener, 2025 yılı için büyüme tahminlerinin yüzde 3 civarında olduğunu, enflasyonun düşüşünün büyümeyi olumsuz etkilemeyeceğini ancak potansiyel büyüme oranlarının üstüne çıkmanın zor olacağını söyledi.

Verimlilik ve İstihdam Artışı

Özgener, Türkiye'nin ekonomik performansını artırmak için verimlilik artışının önemli bir öncelik olduğunu vurguladı. Özellikle imalat sanayii alanındaki reel büyümeye ve dış ticaretin artırılmasına yönelik adımların kritik olduğunun altını çizen Özgener, OECD'nin iş gücü reformu önerileri doğrultusunda, kayıtlı iş gücünün artmasının ve esnek iş gücü piyasasının büyümeyi destekleyeceğini belirtti.

Dezenflasyon Süreci ve Para Politikaları

Özgener, 2024 yılı itibarıyla Türkiye'nin makroekonomik dengelerinde önemli iyileşmeler kaydedildiğini, ancak dezenflasyon sürecinin henüz yeterince etkili olmadığını söyledi. Merkez Bankası rezervlerinin artması ve Türk Lirası varlıklarına olan ilginin artması gibi olumlu gelişmelere rağmen, enflasyonun istenilen seviyelere çekilebilmesi için daha fazla çaba gösterilmesi gerektiğini belirtti. Özgener, enflasyonla mücadelenin devam edeceğini ve bu sürecin faiz indirimi ile paralel şekilde yürütülmesi gerektiğini ifade etti.

Yapay Zeka ve Ekonomiye Etkisi

Özgener, 2025 yılı için yapay zeka ve yüksek teknoloji kullanımının ülke ekonomilerine ve şirketlere büyük etkisi olacağına da dikkat çekti. JP Morgan'ın raporuna göre, küresel büyümenin kaynaklarının fiziksel ve insani sermaye ile sınırlı kalmayacağını, yapay zekanın toplam faktör verimliliği üzerinde pozitif bir etki yaratacağını söyledi. Ancak, bu gelişmelerin gelişmiş ülkelerle kıyaslandığında gelişmekte olan ülkeler için aynı düzeyde faydalı olmayabileceğini belirtti. Özellikle Asya'daki gelişmekte olan bazı ülkelerin bu teknolojik gelişmelerden faydalanmasının beklendiğini ifade etti.

İTO ne diyor?

İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı Şekib Avdagiç, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) faiz indirim kararını değerlendirdi. Merkez Bankası, faiz oranını yüzde 50'den yüzde 47,5'e düşürerek faiz koridorunu daraltmıştı. Avdagiç, bu indirimin, özellikle ekonomide öngörülebilirliği artırarak 2025 yılına dair faiz planlamalarında düşüş beklentilerini karşıladığını belirtti.

Avdagiç, yazılı açıklamasında şu ifadeleri kullandı: 'TCMB'nin faiz indirim kararı, ekonomide öngörülebilirliği sağlayan bir hamle oldu. 2025 yılına girerken faiz planlamalarının düşüş yönünde yapılabilmesine yönelik beklentileri karşılıyor. Fonlama maliyetlerinin yüksekliği, yatırım ve ticaretin önünde engel oluşturuyordu. Bu sürecin başarılı olması için finansmanı üretime ve yatırıma yönlendirecek seçici bir kredi mekanizması kurulması gerektiği son derece önemli.'

İTO Başkanı Avdagiç ayrıca 2025'te finansman koşullarının enflasyon, faiz ve kur gelişmelerinin etkisiyle şekilleneceğine dikkat çekerek, iş dünyası olarak bu üçlü arasında bir denge kurulacağına inandığını belirtti.