İşçinin sağlık gerekçesiyle işten çıkarılması mümkün mü?

4857 Sayılı İş Kanunu'nun 25. maddesi, işçilerin sağlık nedenleriyle işten çıkarılma koşullarını düzenliyor. Habertürk'ten Ahmet Kıvanç'ın değerlendirmesine göre, bu maddenin işçilere yönelik çeşitli uygulamaları bulunuyor. Örneğin, işçinin kendi kusurundan kaynaklanan hastalıklar ya da düzensiz yaşam tarzı gibi nedenlerden doğan sağlık sorunları nedeniyle devamsızlığı, işverenin iş sözleşmesini ihbar süresine gerek kalmadan feshetme hakkı doğuruyor. Ancak, işçiyi işten çıkarmak için devamsızlığın ardı ardına üç iş günü veya bir ay içinde beş iş gününü geçmesi gerekiyor. Kıvanç, bu düzenlemenin özellikle işverenin sağlık nedenlerinden kaynaklanan fesih hakkını tanıdığını belirtiyor.

Rapor süresinin aşılması durumunda fesih hakkı

İşçinin sağlık gerekçesiyle işten çıkarılabilmesi için ihbar süresini altı hafta aşan bir rapor süresi kullanması gerekiyor. İşçinin ihbar süresi, o iş yerindeki çalışma süresine göre değişiklik gösteriyor. 6 aydan az çalışan bir işçinin ihbar süresi 2 hafta, 6 ay ila 1,5 yıl arasında çalışanların ise 4 hafta olarak belirleniyor. 1,5 yıldan 3 yıla kadar çalışanlar için bu süre 6 hafta, 3 yıldan fazla çalışanlar için ise 8 haftaya kadar uzuyor.

İhbar süresine eklenen 6 haftalık sürenin aşılmasıyla işverenin işçiyi savunma almaksızın işten çıkarma hakkı bulunuyor. Kıvanç, bu noktada işçiye kıdem tazminatının ödeneceğini, ancak ihbar tazminatının ödenmeyeceğini vurguluyor.

Makul süre ve sık rapor kullanımı

İşçinin işten çıkarılması için rapor süresinin ihbar + 6 haftayı aşmasına gerek kalmadan da fesih yapılabiliyor. Kıvanç'ın analizine göre, sık rapor kullanımı nedeniyle iş yerinde aksaklıklar yaşanması durumunda işveren, makul bir süre içinde işçiyi işten çıkarabilir. Bu makul süre Yargıtay tarafından genellikle iki ay olarak kabul ediliyor. Eğer işveren, işçiyi iki ay içinde işten çıkarmazsa bu hakkını kaybediyor. Ancak bu durumda işçiye kıdem tazminatının yanı sıra ihbar tazminatı da ödenmesi gerekiyor.

İşçinin de fesih hakkı var

İş Kanunu, yalnızca işverene değil, işçiye de sağlık gerekçesiyle işten ayrılma hakkı tanıyor. Eğer işçinin yaptığı iş sağlığına zarar veriyorsa veya iş yerindeki diğer çalışanlardan birinin bulaşıcı bir hastalığı varsa, işçi iş akdini feshedip kıdem tazminatı alabiliyor. Ancak bu durumun sağlık raporuyla kanıtlanması şart. Ahmet Kıvanç, bu düzenlemenin işçilerin sağlığını korumayı amaçladığını belirterek, işverenin bu haklara saygı göstermesi gerektiğini vurguluyor.