Kayıt dışı yönetim ya da yetkisiz yetki kullananlar
Kamu yönetiminde yeni moda kayıt dışı yönetimden bahsedeceğiz. Her şeyin kayıt dışılığı olur da yönetimin kayıt dışılığı olmaz mı? Elbette olur. Hem de kayıt dışı yönetimin yıldızlısı var.
Kayıt dışılık gelişmekte olan ülkelerin en büyük problemlerinden birisidir. Haliyle Ülkemizde de ciddi bir kayıt dışılık söz konusudur. Kayıt dışılığın çok çeşidi olduğunu ifade etmemiz gerekiyor.
Kayıt dışılık denilince hemen akla kayıt dışı ekonomi ve kayıt dışı istihdam gelmektedir. Halbuki ekonomiden istihdama, sağlıktan eğitime, ticaretten yönetime kadar bir çok alanda kayıt dışılık söz konusudur.
Bu çerçevede biz de kayıt dışı yönetimden bahsedeceğiz.
Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinde hiyerarşik kademeler şu şekilde sıralanmıştır:
a) Bakanlık merkez teşkilatında:
1) Bakan Yardımcılığı,
2) Bakan Yardımcılığına bağlı Genel Müdürlük, Kurul Başkanlığı veya Daire Başkanlığı,
3) Genel Müdürlük veya Kurul Başkanlığına bağlı Daire Başkanlığı,
b) Bağlı kuruluşlarda:
1) Genel Müdürlük,
2) Daire Başkanlığı,
3) İhtiyaca göre kurulacak Şube Müdürlüğü,
c) Taşra teşkilatı bölge kuruluşlarında:
1) Bölge Müdürlüğü,
2) Şube Müdürlüğü veya Başmühendislik,
3) Şeflik veya Mühendislik.
Şimdi gelelim kayıt dışı yönetime. Hiyerarşik kademelerin hiçbir aşamasında olmadığı halde alınan bütün kararlarda söz sahibi olma ve bu kararları uygulatma sürecine kayıt dışı yönetim diye biliriz. Yani imza yetkisi olamayanlar adeta imza yetkisi olanlara talimat veriyor ve talimatları harfiyen yerine getirtiyorlar.
Kayıt dışı yönetimin olduğu yerde ister istemez kayıt dışı yöneticiler vardır. Kayıt dışı yöneticiler;
1- İmza silsilesinde yer almazlar,
2- Her kararın altından çıkarlar,
3- Verdikleri hiçbir kararın sonucundan sorumlu değildirler.
Son dönemlerde bazı bakanlıklarda ve kurumlarda resmi hiçbir görevi olmayan, imza yetkisi olmayan ama yetki kullanan bürokratlardan daha etkili danışmanlar ortaya çıkmıştır.
Bunlar bakanlarla gece gündüz beraber oldukları için bütün bürokratlar bunlarla karşı karşıya gelmekten çekinirler. Ne olur ne olmaz diyerek bürokratlar bunlarla karşı karşıya gelmek istemezler.
Hiçbir bürokratik tecrübesi olmadığı gibi resmi görevi de olmayan bu danışmanların hiçbir evrakta imzası olmadığı için bu danışmanların doğrudan veya bakan vasıtasıyla bürokratlara yaptırdığı işler sonucunda ciddi sıkıntılar ortaya çıkmaktadır.
Kayıt dışılığın her çeşidine savaş açılmadan felaha ermemiz mümkün değildir.