Konkordatoda korkutan rekor: 2019'daki zirve aşıldı

Kasım 2024, Türkiye'de konkordato başvuruları açısından korkutucu bir rekorun kırıldığı ay oldu. Geçtiğimiz ay 152 dosya için konkordato geçici mühlet kararı verilirken, yılın 11 ayında yapılan toplam başvuru sayısı 1504'e yükseldi. Bu rakam, 2019 yılında kaydedilen 1387 başvuruluk zirveyi geride bırakmış oldu. Ekonomideki durgunluk, sıkı para politikaları ve finansmana erişim zorlukları, işletmelerin konkordato başvurularını artıran temel etmenler arasında yer alıyor.

Kasım Ayında Konkordato Kararlarında Artış

Kasım ayında alınan konkordato kararları, iş dünyasında tedirginliğe yol açmaya devam ediyor. Geçici mühlet kararları 152 dosya ile verilirken, bu dosyalardan 126'sı kesin mühletle sonuçlandı. 11 aylık dönemde kesin mühlet kararı verilen toplam dosya sayısı ise 683 oldu. Kasım ayında ayrıca 100 dosya için konkordatonun reddi kararı verildi, bu yıl toplamda 612 konkordato başvurusu reddedilmiş oldu. 12 dosya için iflas kararı verilirken, 10 dosya ise tasdik kararı aldı.

Tekstil Sektörü Zirvede

Yıl boyunca en fazla konkordato başvurusu yapılan sektörlerin başında tekstil sektörü yer aldı. Kasım ayında toplamda 86 başvuru ile tekstil sektörü ilk sırada bulunuyor. Bu sektörü 83 başvuru ile inşaat sektörü izledi. Diğer riskli sektörler arasında metal ürün imalatı, mobilya ve gıda sektörleri de yer alırken, bu sektörlerdeki konkordato başvuruları da dikkat çekici seviyelere ulaştı.

Alacaklılar Zor Durumda

Konkordato süreçlerinin uzun ve karmaşık yapısı, alacaklıları zor durumda bırakıyor. Konkordato alan firmalar, borçlarını ödeme yükümlülüğü olmadan faaliyetlerine devam ederken, alacaklılar bu süreçten olumsuz etkileniyor. Geçici mühlet kararının ardından firmalara 3 ay süre tanınırken, kesin mühletle bu süre 1 yılı bulabiliyor. Uzun süren süreçler, alacaklıların da ödeme almakta zorlanmasına neden oluyor. Bu duruma ilişkin sektör temsilcileri, konkordato sürecinin yalnızca kamu ve banka alacaklarını kapsaması gerektiğini belirtiyor.

Çeklerde Durum Kötüleşiyor

Banka kredilerine erişimin zorlaşması ve piyasalarda yaşanan belirsizlik, çek kullanımını artırmış durumda. Ancak çeklerdeki karşılıksız işlemler de hızla yükseldi. TBB Risk Merkezi verilerine göre, 2024 yılı ocak-ekim döneminde bankalara ibraz edilen çek tutarı yüzde 72 artarak 6,3 trilyon TL'ye ulaşırken, karşılıksız işlemi yapılan çek tutarı yüzde 221 artarak 141 milyar TL oldu. Ekim ayında, bankalara ibraz edilen her 100 çekten 2'si karşılıksız işlem gördü.

Şirket Kuruluşu Düşerken, Kapanmalar Hızlandı

Ekonomik belirsizliklerin şirketler üzerinde yarattığı baskı, kurulan ve kapanan şirket sayılarında da kendini gösterdi. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) verilerine göre, 2024 yılı ocak-ekim döneminde kurulan şirket sayısı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 12,2 azaldı. Buna karşın, kapanan şirket sayısı yüzde 21,2 artarak 21 bin 230'a yükseldi. Ayrıca, tasfiye sürecine giren şirket sayısı da yüzde 7,5 oranında artış göstererek 23 bin 659'a ulaştı.

Sonuç itibarıyla, konkordato başvurularındaki rekor artış, ekonomik zorlukların iş dünyasında yaratığı olumsuz etkilerin bir yansıması olarak öne çıkıyor. Tekstil ve inşaat gibi sektörlerdeki büyük orandaki başvurular, ekonomik zorlukların ne kadar derinleştiğini gösteriyor. Alacaklıların yaşadığı sıkıntılar ve şirketlerin kapanma süreçlerindeki hız, piyasadaki daralmanın bir başka işareti olarak kayıtlara geçiyor. Tüm bu gelişmeler, piyasalarda kısa vadede iyileşme sağlanabilmesi için yapısal değişikliklere ve güçlü bir ekonomik politika reformuna ihtiyaç duyulduğunu ortaya koyuyor.