Lojman satışı bütçeye kaynak sağlayabilir mi?
Türkiye'de 250 bin lojman bulunuyor. Bu yapılardan devletin geliri ise yok denecek kadar az. Öte yandan yapı stokları da oldukça eski ve deprem riski taşıyor. Uzmanlar lojman dönüşümü ile devletin ciddi kaynak sağlayabileceğini ifade ediyor. Bugün itibarıyla lojman arsalarına 1 milyon yeni konut yapılabiliyor.
Hükümet kamuda tasarruf için ardı ardına yeni tedbirleri devreye alıyor. Özellikle yılın ikinci yarısından sonra devreye alınacak tasarruf tedbirleri kapsamında 100 milyar liralık bir kaynak sağlanması hedefleniyor. Kamu tasarrufu denilince akla ilk otomobiller gelse de, devlet lojmanlarında da ciddi bir kaynak israfı olduğu görülüyor. Bugün ülkemizde 250 bin civarında lojman bulunuyor. Bu yapılar Türkiye'nin her il ve ilçesine yayılmış durumda. Ancak eski ve atıl olmaları sebebiyle potansiyelini çok daha altında bir getiri sağlıyor. Özellikle büyükşehirlerde aylık 30-40 bin lira kira getirisi olan lojmanlardan aylık 2 bin ila 4 bin lira arasında kira alınıyor. Bazı lojman kiraları ise 1.500 lira civarında olduğu görülüyor. Öte yandan yüzde 25 kira zam sınırı devlet lojmanları için de geçerli.
Evi olan lojmanda oturmasın!
Ayrıca bu lojmanların arsaları da oldukça değerli. Uzmanlar atıl durumda olanların dönüşümü ile ciddi kaynak sağlanabileceğini ve kira gelirlerinde düzenlemeye gidilmesi gerektiğini savunuyor. Bir diğer konu da kendisi ve ailesi üzerinde birden fazla evi olan yüksek rütbeli memurların hala lojmanlarda düşük kiralar ile oturması. Özellikle Anadolu'da eski ve kullanılmayan birçok lojman dairesi olduğu görülüyor. Zamanında yapılan bu yapılar dönüşüm ile ekonomiye kazandırılabileceği belirtiliyor.
Arsa değerleri çok yüksek
İnşaat sektörü temsilcileri atıl lojmanların ekonomiye ciddi yük bindirdiğini ifade ederek "Türkiye'nin en değerli arsaları üzerinde eski ve atıl durumda olan lojmanlar bulunuyor. Bunların dönüşümü ekonomiye ciddi katkı sağlar. Örneğin 20 dairelik bir lojman sitesinin arsa değeri 300 milyon TL. Bu sitelerdeki kira getirisi, aylık aidat ve diğer giderlerini masraflarını bile karşılamıyor. Sürekli zarar yazan bir yapı var. Hatta kira fiyatlarının astronomik boyutlara ulaştığı büyükşehirlerde atıl durumda olan, kullanılmayan lojman daireleri var. Bu ülke kaynağını değerlendirmeliyiz. Üstelik depreme dayanıklı olmayan bu yapılar, ciddi sorun teşkil ediyor. Devlet hazine arazilerini müteahhitlere açıyor ancak şehir içlerinde yer alan bu lojmanlar çok daha büyük değer arz ediyor" diyor.
10 Milyarlık TL'lik katkı
Türkiye Gazetesinden Kaan Zengin'in haberine göre; inşaat sektörü temsilcileri kamu-özel ortaklığı ile yeni lojmanlar inşa edilebileceğini belirterek şu ifadeleri kullanıyor: Türkiye'de ciddi bir konut ihtiyacı var. Ancak finansman sorunu nedeniyle ev sahipliği oranı her geçen yıl düşüyor. Devlet elindeki bu lojmanları dönüştürerek bu ihtiyaca cevap verebilir. Zamanında geniş arsalar üzerine yapılan bu siteler daha makul şekilde inşa edilebilir. Şayet mevcut yapı stokunun yarısı bile dönüştürülse, hem memurlar yeni dairelerde oturur, hem de devlet, büyük arsaları değerlendirip, ayrıca ev yaparak, aylık 10 milyar liralık hazineye gelir sağlamış olur. Bugün itibarıyla lojman arsalarına 1 milyon adetlik konut yapılması mümkün.