Memurlar hangi tür hediyeleri kabul edebilir?

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 29'uncu maddesi, devlet memurlarının hediye alma ve menfaat sağlama yasağını belirliyor.

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 29'uncu maddesi, devlet memurlarının hediye alma ve menfaat sağlama yasağını belirlemektedir. Kanuna göre, doğrudan veya dolaylı olarak hediye talep etmek veya kabul etmek, borç para istemek ve almak yasaktır. Bu yasağa uymayanlar, memuriyetten çıkarılma cezası ile karşılaşabilir. Özel günlerde hediye alışverişleri yaygınlaşmış olsa da, bu durum kamuoyunda etik tartışmaları beraberinde getiriyor ve kamu görevlilerinin tarafsızlığını ve kararlarını etkileyebiliyor. Yönetmelikte belirtilen istisnalar arasında kuruma yapılan bağışlar, kitaplar, kazanılan ödüller ve tanıtım amaçlı ürünler bulunmaktadır. Ancak, görevle ilgili menfaat ilişkisi içinde olanlar, bu tür hediyeleri kabul edemezler.

Kamu personel rejimi konusundaki duayen isim Ahmet Ünlü, konuyu sık sık yazı konusu yapıyor. Ünlü, memurların hangi hediyeleri kabulünde kanunen sıkıntı olmayacağını da kaleme aldı.

Ahmet Ünlü'nün köşe yazısının ilgili bölümü:

Memurların hediye almasındaki ölçü nedir ve nasıl belirlenmiştir?

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 29'uncu maddesinde memurların hediye alma, menfaat sağlama yasağı belirlenmiştir. Buna göre, devlet memurlarının doğrudan doğruya veya aracı eliyle hediye istemeleri ve görevleri sırasında olmasa dahi menfaat sağlama amacı ile hediye kabul etmeleri veya iş sahiplerinden borç para istemeleri ve almaları yasaktır. Bu yasağa aykırı hareket edenler olayın mahiyetine göre memuriyetten çıkarma cezasıyla dahi karşı karşıya kalabilirler.

Mevzuatta menfaat sağlama amacıyla hediye alma kesinlikle yasaklanmış olmasına rağmen, bazı kamu görevlilerinin yılbaşı, bayram vb. özel günler bahane edilerek, iş sahiplerinden ya da mesai arkadaşlarından zaman zaman hediye aldıkları bilinen bir gerçektir.

Kamu görevlilerine verilen veya kamu görevlilerince alınan hediyeler, kamuoyu nezdinde etik tartışmalara yol açmakta, kamuda yozlaşmaya, kamu görevlilerinin eleştirilmesine, yolsuzlukla ilgili algılamaların artmasına, kamu yönetimi ve yöneticilerine duyulan itibar ve güvenin sarsılmasına neden olmaktadır. İlk bakışta kimi zaman önemsiz gibi görünen ve bu nedenle göz yumulan hediyeler, çoğu zaman kamu görevlisinin tarafsızlığını, kararlarını ve görevini etkileyebilmekte, adeta bubi tuzağına dönüşmektedir.

Kamu görevlisinin tarafsızlığını, performansını, kararını veya görevini yapmasını etkileyen veya etkileme ihtimali bulunan ve doğrudan ya da dolaylı olarak kabul edilen her türlü eşya ve menfaat hediye kapsamındadır. Hediyenin ekonomik değerinin olup olmaması önemli değildir.

Kamu görevlileri, yürüttükleri görevle ilgili bir iş, hizmet veya menfaat ilişkisi olan gerçek veya tüzel kişilerden kendileri, yakınları veya üçüncü kişi veya kuruluşlar için doğrudan doğruya veya aracı eliyle herhangi bir hediye alamazlar ve menfaat sağlayamazlar.

Hangi hediyeler yasak kapsamında yer almamaktadır?

Yönetmelikte, hediye alma yasağının istisnaları tek tek sayılmaktadır. Buna göre;

1- Görev yapılan kuruma katkı anlamına gelen, kurum hizmetlerinin hukuka uygun yürütülmesini etkilemeyecek olan ve kamu hizmetine tahsis edilmek, kurumun demirbaş listesine kaydedilmek ve kamuoyuna açıklanmak koşuluyla alınanlar (makam aracı ve belli bir kamu görevlisinin hizmetine tahsis edilmek üzere alınan diğer hediyeler hariç) ile kurum ve kuruluşlara yapılan bağışlar, 2- Kitap, dergi, makale, kaset, takvim, cd veya buna benzer nitelikte olanlar, 3- Halka açık yarışmalarda, kampanyalarda veya etkinliklerde kazanılan ödül veya hediyeler, 4- Herkese açık konferans, sempozyum, forum, panel, yemek, resepsiyon veya buna benzer etkinliklerde verilen hatıra niteliğindeki hediyeler, 5- Tanıtım amacına yönelik, herkese dağıtılan ve sembolik değeri bulunan reklam ve el sanatları ürünleri, 6- Finans kurumlarından piyasa koşullarına göre alınan krediler.

memur5.com

Bakmadan Geçme