Öğretmenlik Meslek Kanunu teklifi TBMM'den geçti: Yasa neler getiriyor?
TBMM'de kabul edilen Öğretmenlik Meslek Kanunu, öğretmenlerin meslek hayatlarına yönelik önemli düzenlemeler içeriyor. Peki, yeni kanun öğretmenlere ne gibi hak ve yükümlülükler getiriyor?
Kamuoyunda Öğretmenlik Meslek Kanunu olarak bilinen Öğretmenlik Mesleği Kanunu (ÖMK) 10 Ekim 2024 tarihinde TBMM'den geçti. 7528 sayılı Kanun, onay için 11 Ekim'de Cumhurbaşkanlığına gönderildi. ÖMK, Cumhurbaşkanı Recep Tayypip Erdoğan'ın onaylaması ve Resmi Gazete'de yayımlanmasıyla yürürlüğe girecek.
Kanunun 7'nci, 8'inci, 9'uncu, 10'uncu, 11'inci, 12'nci, 13'üncü, 14'üncü, 15'inci ve 21'inci maddeleri 1/9/2025 tarihinde yürürlüğe girecek.
26'ncı, 27'nci, 28'inci, 29'uncu, 30'uncu, 31'inci ve 32'nci maddeleri 1/1/2025 tarihinde yürürlüğe girecek.
Öğretmenlerin çalışma koşullarını düzenlemek, mesleki haklarını iyileştirmek ve eğitim sistemini güçlendirmek iddiasıyla hazırlanan Öğretmenlik Mesleği Kanunu (ÖMK) teklifi, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde (TBMM) kabul edilerek yasalaştı.
Yasada, öğretmenlere yeni kariyer basamakları, mali haklar ve mesleki gelişim fırsatları sunarken, eğitim sisteminde köklü değişiklikler yapılması öngörülüyor. Eğitim camiası tarafından uzun süredir beklenen bu yasa, öğretmenlerin meslek içi gelişimlerinin sürekli hale getirilmesi iddiasını taşıyor.
Öğretmenlik Mesleği İçin Yeni Kariyer Basamakları
Öğretmenlik Meslek Kanunu, öğretmenlerin kıdemlerine göre dört farklı kariyer basamağı oluşturulmasını öngörüyor: aday öğretmen, öğretmen, uzman öğretmen ve başöğretmen. Bu düzenleme ile öğretmenler, mesleklerinde ilerleyerek daha fazla mali hak ve mesleki sorumluluk kazanabilecekler. Her kariyer basamağı, öğretmenlerin mesleki gelişimlerini desteklemek üzere çeşitli eğitim programlarına katılım zorunluluğu getirecek. Ayrıca, uzman öğretmenlik ve başöğretmenlik statüleri, öğretmenlere ekstra tazminat ve ek ders ücretleri gibi mali avantajlar sağlayacak.
Görevde Yükselme ve Mesleki Gelişim
Kanun kapsamında, öğretmenler belirli kıdem ve yeterliliklere göre görevde yükselme sınavlarına katılabilecekler. Bu sınavlar, öğretmenlerin mesleki yeterliliklerini ve tecrübelerini değerlendiren ölçütlere dayalı olarak düzenlenecek.
Milli Eğitim Akademisi
Millî Eğitim Bakanlığı'na bağlı bir Millî Eğitim Akademisi kurulacak ve bu akademi, öğretmenlerin mesleki gelişimleri ve kariyer ilerlemeleri için eğitim programları düzenleyecek. Akademi ayrıca, eğitim kurumları yöneticilerinin yetiştirilmesi ve atanmasında da önemli bir rol üstlenecek. Yöneticilik pozisyonlarına atanacak öğretmenler, Akademi tarafından düzenlenen yönetici yetiştirme programlarına katılmak zorunda olacaklar.
Eğitimde Adil ve Şeffaf Bir Atama Sistemi
Kanun, öğretmenlerin atama ve yer değiştirme süreçlerinde daha adil ve şeffaf kriterler getirilmesini amaçlıyor. Mesleki performans ve hizmet süresi gibi unsurlar dikkate alınarak öğretmenlerin atamaları yapılacak ve bu sayede daha objektif bir değerlendirme sistemi devreye girecek. Ayrıca, uzman öğretmenlik ve başöğretmenlik unvanına sahip olan öğretmenler, kıdem ve tecrübelerine göre görevde yükselme şansına sahip olacaklar. Kanun, öğretmenlerin çalışma şartlarını iyileştirmeyi ve öğrenci başarısına olumlu katkı sağlamayı hedefliyor.
Disiplin Kuralları ve Emeklilik Hakları
Kanunda, öğretmenlerin disiplin kuralları da güncellendi. Öğretmenlerin mesleki etik kurallara uymalarını sağlamak ve görevlerinde daha dikkatli olmalarını teşvik etmek amacıyla disiplin hükümleri yeniden düzenlendi. Disiplin Kurulu, Millî Eğitim Akademisi bünyesinde oluşturulacak ve eğitim programlarına katılacak öğretmenlerin mesleki gelişimleri ve disiplin süreçleri bu kurul tarafından takip edilecek. Disiplin cezaları, öğretmenlerin mesleki sorumlulukları ve etik kurallarına uyumlarına göre şekillendirilecek.
Emeklilik düzenlemeleri kapsamında, öğretmenlerin emeklilik haklarında da iyileştirmeler yapıldı. Emekli öğretmenlere yönelik ikramiyelerin artırılması ve emekli maaşlarında düzenlemeler yapılması öngörülüyor.
Tartışmalı 34. Madde Teklif Metninden Çıkartıldı
Özellikle tartışmalara yol açan 34. madde, öğretmen sendikalarının tepkisi üzerine tekliften çıkartıldı. Bu madde, mesleki yeterlilikleri yetersiz görülen öğretmenlerin kadrolarının değiştirilmesini öngörüyordu. Eğitim sendikaları, bu maddenin öğretmenler arasında mobbingi artıracağı gerekçesiyle itiraz etmiş ve düzenlemenin öğretmenler üzerinde haksız baskılara neden olabileceğini savunmuşlardı. AK Parti ve Saadet-Gelecek Grubu tarafından verilen önergeler sonucunda, madde teklif metninden çıkarıldı.
Öğretmenlikte Uzmanlaşma ve Başöğretmenlik Unvanları
Öğretmenlik Meslek Kanunu'na göre, meslekte en az on yıl hizmeti olan ve ceza almamış öğretmenler, uzman öğretmenlik için başvurabilecekler. Uzman öğretmen unvanı almak isteyenler, Millî Eğitim Akademisi'nin düzenlediği eğitim programlarını tamamlamak zorundalar. Eğitim sonunda yapılacak sınavlardan başarıyla geçen öğretmenler, uzman öğretmen unvanı alarak ek mali haklar kazanabilecekler. Başöğretmenlik için ise daha ileri kıdem ve tecrübe gerekecek. Öğretmenlik mesleğinde bu yeni basamaklar, öğretmenlerin kariyerlerinde ilerlemeleri için teşvik edici olacak.
Eğitim Kalitesinin Yükseltilmesi Hedefi
Kanunun amacı, öğretmenlerin mesleki motivasyonunu artırarak eğitim sisteminde kaliteyi yükseltmek. Öğretmenlerin hem mesleki gelişimleri hem de maddi hakları açısından daha iyi koşullara sahip olmaları bekleniyor.