Sayıştay: Belediyelerin prim borcu kaynaktan kesilmeli
Sayıştay, belediyelerin 96 milyar liraya ulaşan SGK prim borçlarının tahsilinin belediyelere yapılacak ödemelerden kesinti yoluyla çözülmesi gerektiğini vurgulayan bir rapor yayımladı.
CHP'li belediyelerin borçlarının artmasının ardından Sayıştay, belediyelerin Sosyal Güvenlik Kurumu'na (SGK) olan prim borçlarıyla ilgili dikkat çeken bir rapor yayımladı. Raporda, 2023 yılı itibarıyla belediyelerin SGK prim borçlarının toplamda 96 milyar liraya ulaştığı belirtildi. Bu borçların büyük bir kısmının, belediye şirketlerinden kaynaklandığı ifade edildi.
Borçların Dağılımı
Sayıştay'ın 2023 yılı SGK denetim raporuna göre, belediyelerin SGK'ya olan borçları şu şekilde dağılmaktadır:
- Belediyelerin Prim Borcu: 15 milyar 294 milyon lira
- Bağlı Kuruluşların Borcu: 690 milyon 380 bin lira
- Belediye Şirketlerinin Borcu: 56 milyar 621 milyon lira
Raporda, belediye şirketlerinin genel bütçe vergi gelirlerinden pay almadığına dikkat çekildi. Bu durum, şirket borçlarına ilişkin doğrudan kaynaktan kesinti yapılmasını engelliyor. Sayıştay, bu nedenle belediye şirketlerinin prim borçlarının tahsili için genel bütçe vergi gelirlerinden kesinti yapılması veya belediyelere yapılacak hak ediş ödemelerinden kesinti yapılması gerektiğini vurguladı.
Taşınmaz Satışı ve Tahsilat Sorunları
Raporda, SGK'nın takipli borçlarına karşılık olarak alınan taşınmazların nakde dönüştürülemediği de kaydedildi. 2023 yılı sonuna kadar toplam 1.636 taşınmaz alındığı belirtilirken, bu taşınmazların çoğunun prim borcuna karşılık nakit elde etmek amacıyla alındığı ifade edildi. Taşınmazların alış bedelinin toplam 3,2 milyar lira olduğu ve bu taşınmazların satış kabiliyetinin yüksek olanlarının tercih edilmesi gerektiği önerildi.
İcra takibine intikal eden SGK alacaklarının önemli bir kısmının tahsil edilemediği ve tahsilat oranının yüzde 50'nin altında olduğu tespit edildi. Bu durumun sebepleri arasında icra memuru sayısının yetersizliği, haczedilen menkul ve gayrimenkullerin satış oranının düşük olması ve icra satış birimlerinin dağınık bir şekilde yapılanması sayıldı.
Bu rapor, belediyelerin borç yönetimi ve SGK ile olan ilişkileri açısından önemli bir analiz sunuyor. Sayıştay'ın önerileri, belediyelerin mali durumlarını iyileştirmek ve borçlarının tahsilatını artırmak adına dikkate alınması gereken unsurlar içeriyor.