Sayıştay'dan kıdem tazminatını zamanında ödemeyen amirlere kötü haber

Bazen kamu kurumlarında amirler kanuna aykırı talimat vermekte ve astlarının da uymasını istemektedirler. Astların talimatların yazılı olmasını istemesi uygulamada mümkün olmamaktadır. Böyle bir talep amirin görevden alınmasına sebep olabilmektedir. Aşağıda yer verilen Sayıştay kararı bu durumun tipik örneği olarak görülebilir.

Bir belediyede işçi olarak çalışan personelin emeklilik nedeniyle iş akdinin feshedilmesi sonucu hak ettiği kıdem tazminatının kendisine ödenmemesi nedeniyle Belediye aleyhine açılan davada, icra inkar tazminatı, yargılama gideri, vekalet ücreti ve faiz gideri ödenmesi ve bu ödemelerin sorumlularına rücu edilmemesi sonucunda oluşan zarar Sayıştay tarafından kamu zararı olarak kabul edilmiştir. Dolayısıyla da kamu zararına sebebiyet verenlere rücu edilmesine karar verilmiştir.

Kararın tamam metni

Dosyada mevcut belgelerin okunup incelenmesinden sonra,

GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
5018 sayılı Yasanın 71 inci maddesinde: “Madde 71 – Kamu zararı; kamu görevlilerinin kasıt, kusur veya ihmallerinden kaynaklanan mevzuata aykırı karar, işlem veya eylemleri sonucunda kamu kaynağında artışa engel veya eksilmeye neden olunmasıdır.
Kamu zararının belirlenmesinde;
a) İş, mal veya hizmet karşılığı olarak belirlenen tutardan fazla ödeme yapılması,
b) Mal alınmadan, iş veya hizmet yaptırılmadan ödeme yapılması,
c) Transfer niteliğindeki giderlerde, fazla veya yersiz ödemede bulunulması,
d) İş, mal veya hizmetin rayiç bedelinden daha yüksek fiyatla alınması veya yaptırılması,
e) İdare gelirlerinin tarh, tahakkuk veya tahsil işlemlerinin mevzuata uygun bir şekilde yapılmaması,
f) (Mülga fıkra: 22/12/2005-5436 S.K./10. mad)
g) Mevzuatında öngörülmediği halde ödeme yapılması,
Esas alınır.
(Değişik fıkra: 22/12/2005-5436 S.K./10. mad) Kontrol, denetim, inceleme, kesin hükme bağlama veya yargılama sonucunda tespit edilen kamu zararı, zararın oluştuğu tarihten itibaren ilgili mevzuatına göre hesaplanacak faiziyle birlikte ilgililerden tahsil edilir.” denilmiştir.

Yapılan incelemede, … Belediyesi Fen İşleri Müdürlüğünde işçi olarak çalışan …'nın emeklilik gerekçesiyle, … tarihli dilekçesi ile işten ayrılma talebinde bulunduğu ve … tarihinde iş akdinin feshedildiği anlaşılmıştır. T.C. Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı … Sosyal Güvenlik Müdürlüğünün … tarih, … sayılı ve ‘'Kıdem Tazminatı Hk.” konulu yazısı ile …'a 15/05/2014 tarihinden itibaren yaşlılık aylığı (emeklilik) bağlanacağının idareye bildirildiği görülmüştür.

İlgili ödeme emri ve eklerinde yer alan, T.C. … Asliye Hukuk Mahkemesinin (İş Mahkemesi Sıfatıyla) vermiş olduğu … tarih ve … Esas sayılı kararının incelenmesi sonucunda; …'ın emekliliğe hak kazanmış olması nedeniyle iş akdinin sona erdirildiği, … tarih ve … sayılı yazı ile Belediye Başkanlığı tarafından olur verilmesine rağmen kıdem tazminatı ödenmediği, bunun üzerine İşçi … ın, T.C. … İcra Dairesinde … tarih ve … sayılı ilamsız takiplerde ödeme emri ile cebri icra yoluna başvurmuşsa da idare tarafından … tarih ve … sayılı başvuru ile ödeme emrine itiraz edildiği tespit edilmiştir. Bunu müteakiben, itirazın hükümden düşürülmesi için itirazın iptali davası açılmış, ilişikli ödeme emrine eklenmiş olan … tarih ve … Esas sayılı Mahkeme kararından anlaşılacağı üzere davanın idare tarafından kaybedilmesi üzerine temyiz yoluna başvurulması sonucu T.C. Yargıtay 22. Hukuk Dairesinin … tarih ve … Esas sayılı kararı ile hükmün onanmasına karar verilmiştir.

İlam hükmünde, Emeklilik nedeniyle 1475 sayılı İş Kanununun 14.maddesinin birinci fıkrasının (5) numaralı bendi gereği kıdem tazminatı hakkını kazanan personele yasal hakkından doğan kıdem tazminatı tutarının verilmemesi sonucu yapılan ilamsız icra takibine Belediye tarafından itiraz edildiği; bunun sonunda açılan davanın kaybedildiği ve borcun inkarı yoluna da gidildiğinden kıdem tazminatına ek olarak icra inkar tazminatı, yargılama gideri ve yasal faizin Belediyece ödenmesine karar verilmiştir.

Yukarıdaki mevzuat hükmüne göre; Mahkeme kararı üzerine anılan ödemeler yapıldıktan sonra konunun 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 12 ve 13'üncü maddeleri kapsamında ele alınıp değerlendirilmesi ve sonucuna göre işlem tesis edilmesi, yani icra inkar tazminatı, yargılama gideri, vekalet ücreti ve faizin oluşumunda kusuru olanlara rücu edilmesi gerekirdi.

Başkan …'ın, kıdem tazminatının ödenmesine ilişkin imzalı emri bulunması ve müteakip ödeme süreçlerinde ödemenin yapılmamasına ilişkin herhangi bir kararı mevcut olmadığından, oluşan kamu zararında sorumluluğu bulunmamaktadır.

Şef …'in ise gerçekleştirme görevlisi sıfatıyla ödemelerin yapılmasına iştirakinin sadece Mahkeme Kararının yerine getirilmesini temin etmek için olduğu, kamu zararının ortaya çıkmasında herhangi bir sorumluluğunun bulunmadığı anlaşılmıştır.

Kurumca bu değerlendirme işlemine ilişkin süreç başlatılmadığından, oluşan kamu zararında, olayın oluştuğu tarihte görev başında olan birim amiri Harcama Yetkilisi (Fen İşleri Müdür V.) …'ın sorumluluğu bulunmaktadır.

Bu itibarla, sorumlunun temyiz dilekçesindeki iddialarının reddedilerek, 61 sayılı ilamın 1 inci maddesi ile … TL'ye verilen tazmin hükmünün TASDİKİNE,

Karar verildi.