Suya karışan petrole 'patlıcan'lı çözüm

ESKİŞEHİR (AA) - SİNAN BALCIKOCA - Bursa Işıklar Askeri Hava Lisesi'nde eğitim gören 2 öğrencinin, 3 üniversiteden aldıkları destekle geliştirdikleri 'patlıcan tozu' içeren süngerler, denizlere bir şekilde bulaşan petrol türevlerinin temizlenmesinde kullanılabilecek.

Eskişehir'de düzenlenen TÜBİTAK 47. Ortaöğretim Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Bölge Finali'nde sergilenen ürün, yatak yapımında veya bulaşık yıkamada kullanılan sünger ile patlıcan tozunun birleşiminden oluşuyor. Ürün, benzerlerinden daha fazla, kendi ağırlığının 18 katı kadar petrol ve türevini emebilme özelliği taşıyor ve daha ucuza mal oluyor.

Proje sahiplerinden Bursa Işıklar Askeri Hava Lisesi 11. sınıf öğrencisi Ahmet Demirdaş, AA muhabirine yaptığı açıklamada, okul arkadaşı Utku Sarıışık ile geliştirdikleri ürünü, tanker kazaları sonucu denizlerde oluşan petrol kirliliğine çözüm bulmak için amacıyla geliştirdiklerini söyledi.

Denizlerdeki petrol ve türevlerinin temizlenmesi konusunda piyasada emici bariyer, granüller ve sorbent (emici) pedlerin kullanıldığını belirten Demirdaş, 'Emici bariyer ve granüllerin tekrar kullanılma özelliği yok ve maliyetleri bizim ürünümüzden 2-3 kat daha pahalı. Emme oranında da bizim ürünümüz daha iyi. Geliştirdiğimiz bu ürün, rakiplerimizi piyasadan adeta silecek. En büyük rakibimiz ise sorbent pedler. Sorbent pedler deniz yüzeyine atılarak petrolü emiyor. Gemideki makinelerle sıkılarak petrol geri kazanılıyor.' dedi.

Demirdaş, piyasadaki ürünlerin kendi ağırlığının 16 katı kadar petrol türevi emdiğini anlatarak, 'Bizim ürünümüz ise kendi ağırlının 18 katını emiyor ve 5 kat daha ucuza üretiyoruz. Projemiz tamamen özgün. Aldığımız güzel değerler sonucunda Türk Patent Enstitüsüne başvurduk ve ilk aşamayı geçtik. Dünyada daha önce böyle bir çalışma yapılmamış. Piyasaya ürün sunabilmemiz için iki aşama kaldı.' ifadelerini kullandı.

Türkiye'nin patlıcan üretiminde dünyada üçüncü sırada bulunduğunu dile getiren Demirdaş, bu sebzenin gıda sektörü dışında hiçbir alanda kullanılmadığını anlattı.

Patlıcan tozlarının sünger içinde kullanılmasıyla ülke ekonomisine katkı sağlanabileceğini ifade eden Demirdaş, 'Biz projemizi teorik bir noktada bırakmadık. Bir serüvene çıktık. Bu serüven sonunda elle tutulabilir bir ürün elde ettik. Çalışma prensibi sorbent pedlerle aynı. Deniz yüzeyine attığımız süngerle toplanan petrolü geri kazanabiliyoruz.' diye konuştu.

- '3 üniversite ile çalıştık'

Demirdaş, çevreye karşı faydalı bir ürün elde ettiklerini anlatarak, şunları kaydetti:

'Biz patlıcan tozlarıyla süngerlerin bazı açıklıklarını kapattık, su girişini önledik. Su girmeyen yerlere daha fazlasıyla yağ girmiş oluyor. Anadolu Üniversitesi, Uludağ Üniversitesi ve Bursa Teknik Üniversitesi ile beraber çalıştık. Bir ton petrolü temizlemek için sorbent pedler 10 bin 800 dolar gibi bir maliyet çıkarıyor. Bizim ürünümüz bunu 2 bin 560 dolara yapabiliyor.'

- 'Ürünü test ettik ve başarılı sonuçlar aldık'

Bursa Teknik Üniversitesi Doğa Bilimleri, Mimarlık ve Mühendislik Fakültesi Dekan Yardımcısı Doç. Dr. Hasan Basri Koçer de 'Poliüretan malzeme ile patlıcan tozu birleştirildi. Biz, projenin kimya ayağında yer aldık. Ürünü test ettik ve başarılı sonuçlar aldık. Denizi kirleten petrol türevlerini temin ettik. Bununla ilgili deneyler yaptık ve ürünümüzün yağ emdiğini gördük.' şeklinde konuştu.

Doç. Dr. Koçer, patlıcanın böyle bir temizlemede kullanımıyla ilgili dünyada başka örnek olmadığını söyledi.