Tek zam maaşı eritiyor: Asgari ücretin 50 yıllık seyri bize ne anlatıyor?
50 yılda asgari ücrete yapılan zamlar, enflasyonla paralel şekilde artarken, 2025 yılı için beklenen zam oranı 24 bin 409 TL seviyelerine ulaşabileceği belirtiliyor.
Son 50 yılda asgari ücrete yapılan zamların enflasyonla ilişkisi dikkat çekiyor. 2025 yılı asgari ücret zam görüşmeleri öncesinde, yıllık ortalama zam oranları, enflasyonla paralel bir seyir izledi. 2024'te yapılan tek zam ise maaşların alım gücünü ciddi şekilde düşürerek geniş tartışmalara neden oldu.
Ekonomi gazetesinden Şeyda Uyanık'ın haberine göre, 2025 yılı asgari ücret görüşmeleri yaklaşırken, son 50 yılda yapılan zamların enflasyonla ilişkisi ve maaş artışlarının seyri dikkat çekiyor. Enflasyondaki yükselişle doğrudan bağlantılı olan asgari ücret, özellikle tek zam yapılan yıllarda enflasyonu geride bırakarak çalışanların maaşlarını ciddi şekilde eritiyor.
Asgari Ücretin Seyri
1974-1999 Dönemi: Bu dönemde asgari ücrete yapılan zam oranı ortalama %58,55 olurken, enflasyon ortalaması ise %58,26 olarak gerçekleşti.
2000 Sonrası Dönem: 2000'li yıllarda asgari ücrete yapılan yıllık zam oranı %26,24 olurken, enflasyon ortalaması %21,09 seviyesinde kaldı.
2024 Tek Zam:
2024 yılında asgari ücrete yalnızca tek bir zam yapılması, enflasyon karşısında ücretlerin hızla erimesine yol açtı. Özellikle Nisan ayında yapılan tek zam, Türk-İş'in açlık sınırını aşamadığı bir dönemde gerçekleşti.
2025 Tahminleri: Son 50 yılda yapılan ortalama zam oranı %43,56 iken, bu oranla bir artış yapılması durumunda asgari ücretin 24.409 TL olması öngörülüyor.
Yılda Tek Zamın Etkisi:
Asgari ücrete yıllık tek zam uygulaması, 1980'li ve 1990'lı yıllarda sıkça görüldü. Bu dönemde yüksek enflasyon nedeniyle yapılan tek zamlar, maaşları eritirken, 2000 sonrası dönemde asgari ücrete yılda bir veya iki kez zam yapılmış ve enflasyonla ilişki daha dikkatli bir şekilde yönetilmeye çalışılmıştır. 2024 yılı, tek zam uygulamalarının enflasyonu artırabileceği endişelerini gündeme getirdi.
Sonuç olarak, asgari ücrete yapılan tek zamlar, özellikle yüksek enflasyon dönemlerinde çalışanların maaşlarını hızla eritebiliyor ve bu durum, 2025 yılı asgari ücret görüşmeleri için önemli bir tartışma konusu oluşturuyor.