Ünlü çalışma ekonomisi uzmanı: Türkiye'de emekliler 35-40 yıl yan gelip yatmıyor
Prof. Dr. Aziz Çelik, emeklilik süresi ve sosyal güvenlik sistemine ilişkin tartışmalarda Türkiye'deki emeklilik beklentisinin OECD ortalamasının gerisinde kaldığını belirtti.
Çalışma ekonomisi uzmanı Prof. Dr. Aziz Çelik, sosyal medyada yaptığı açıklamalarla emeklilikte prim dengesi ve emeklilik sonrası yaşam süresini ele aldı. Özellikle Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) konusundaki tartışmalara dikkat çeken Çelik, Türkiye'de emeklilik sonrası yaşam beklentisinin OECD ortalamasının altında olduğunu vurguladı.
OECD verilerine göre, Türkiye'de erkeklerin emeklilik sonrası ortalama yaşam beklentisi 18,1 yıl, kadınların ise 23,6 yıl. Bu rakamlar, OECD ortalamasına göre erkeklerde 19,5 yıl, kadınlarda ise 23,8 yıl. Çelik, bu farkların Türkiye'nin sosyal güvenlik sistemine dair tartışmaları yüzeysel hale getirdiğini belirtti.
Prof. Dr. Çelik, Yunanistan, İspanya, Kore, Fransa ve İtalya gibi ülkelerle yapılan karşılaştırmalarda Türkiye'nin emeklilik süresinin geride kaldığını ifade etti. Türkiye'de emeklilik sisteminin, 35-40 yıl süren bir maaş alma dönemi olmadığını, aksine farklı sosyal dinamiklerin göz önüne alınması gerektiğini savundu.
Çelik, emeklilik sisteminde sürdürülebilirlik tartışmalarının, sadece prim-maaş dengesine odaklanmak yerine, insanların yaşam kalitesi ve emeklilik sonrası beklenen ömür üzerinden değerlendirilmesi gerektiğini dile getirdi.
Prof. Dr. Aziz Çelik'in paylaştığı tabloya göre, Fransa'da erkeklerin emeklilik sonrası ortalama yaşam beklentisi 23,3 yıl olarak hesaplanırken, Türkiye'de bu sürenin yalnızca 18,1 yıl olduğu görülüyor.
İspanya'da kadınların emeklilik sonrası yaşam beklentisi 26,5 yıl olurken, Türkiye'de bu oran 23,6 yılda kalıyor.
OECD ortalamasına göre erkeklerin emeklilik sonrası yaşam beklentisi 19,5 yıl olarak belirlenirken, Türkiye'de bu sürenin 18,1 yıl olduğu tespit ediliyor.
İtalya'da kadınların emeklilik sonrası yaşam süresi 25,7 yıl olarak kaydedilirken, Türkiye'de bu sürenin daha düşük olduğu görülüyor.
Yunanistan'da kadınların emeklilik sonrası ortalama yaşam beklentisi 25,5 yıl olurken, Türkiye'de bu sürenin 23,6 yıl olduğu dikkat çekiyor.
Avusturya'da erkeklerin emeklilik sonrası yaşam süresi 21,6 yıl olarak kayda geçerken Türkiye'deki erkeklerin bu süreden yaklaşık 3,5 yıl daha az yaşadığı anlaşılıyor.
| Ülke | Erkek | Kadın |
|---|---|---|
| Fransa | 23,3 | 26,1 |
| Lüksemburg | 22,7 | 27,8 |
| Belçika | 22,2 | 25,2 |
| İspanya | 22,0 | 26,5 |
| İtalya | 21,7 | 25,7 |
| Avusturya | 21,6 | 25,5 |
| Birleşik Krallık | 20,9 | 23,5 |
| İsviçre | 20,7 | 23,8 |
| Avustralya | 20,5 | 23,5 |
| Slovenya | 20,4 | 26,2 |
| Kanada | 20,2 | 24,0 |
| Finlandiya | 19,9 | 23,2 |
| Norveç | 19,8 | 24,5 |
| OECD Ortalaması | 19,5 | 23,8 |
| İsveç | 19,5 | 22,6 |
| Hollanda | 19,2 | 22,5 |
|
Yunanistan |
19,1 |
25,5 |
|
Danimarka |
19,0 |
22,4 |
|
Almanya |
18,8 |
22,6 |
|
Yeni Zelanda |
18,5 |
22,2 |
|
Kore |
18,4 |
21,5 |
|
İrlanda |
18,2 |
21,8 |
|
Türkiye |
18,1 |
23,6 |
|
İsrail |
18,1 |
20,8 |
|
ABD |
18,0 |
20,6 |
|
Japonya |
17,5 |
23,1 |
|
Portekiz |
17,5 |
22,6 |
|
İzlanda |
16,8 |
20,7 |
|
Estonya |
16,6 |
20,7 |
|
Letonya |
16,6 |
20,5 |
|
Şili |
16,2 |
21,7 |
|
Çekya |
15,8 |
21,5 |
|
Slovakya |
15,7 |
20,2 |
|
Polonya |
15,1 |
22,2 |
|
Meksika |
14,9 |
18,1 |
|
Kosta Rika |
14,8 |
21,1 |
|
Macaristan |
14,5 |
20,7 |
|
Litvanya |
14,0 |
19,2 |
|
Kolombiya |
13,0 |
21,2 |
|
Kaynak: OECD The OECD Pensions at a Glance Database, 2022 |
||