Vergi ödeme oranında Avrupa'da geride, kaçakta OECD'de ilk sıradayız

Türkiye, vergi tahsilatı performansında Avrupa'da en düşük seviyede yer alıyor. Dünya Bankası ve OECD verilerine göre, Türkiye'de vergi tahsilatı potansiyelinin %30 altında gerçekleşirken, vergi kaçakçılığında ise OECD ülkeleri arasında en üst sıralarda bulunuyor. Türkiye'de kayıt dışı ekonominin, ülke ekonomisinin %30'una yakınını oluşturduğu tahmin ediliyor. Uzmanlar, vergi bilincinin düşük olması ve kayıt dışılığın yaygınlığı gibi sebeplerin vergi tahsilatında yetersizliğe yol açtığını belirtiyor. Örneğin, Avrupa ve ABD gibi gelişmiş ülkelerde vergi ödeme, vatandaşlık görevi ve ahlaki sorumluluk olarak görülürken, Türkiye'de bu bilinç eksikliği ciddi bir sorun olarak öne çıkıyor.

Türkiye'de vergi kaçakçılığı oranları, vergi ödeme alışkanlıklarının yetersizliği ve sıklıkla gündeme gelen vergi aflarıyla birleştiğinde daha da kötüleşiyor. Yapılan anketler, vatandaşların “nasıl olsa vergi affı çıkar” düşüncesiyle vergi borçlarını ödeme konusunda isteksiz davrandığını ortaya koyuyor. Vergi aflarının toplumsal vergi disiplini üzerinde olumsuz bir etki yarattığı düşünülürken, bu uygulamaların vergi bilinci oluşturma çalışmalarını da zayıflattığı öne sürülüyor.

OECD ülkelerinde ve ABD'de vergi aflarına nadiren başvuruluyor. Türkiye'de ise, özellikle son yıllarda sıkça gündeme gelen vergi aflarının düzenli ödeyen mükellefleri olumsuz etkilediği ifade ediliyor. Uzmanlar, vergi aflarının kısa vadede bütçe açığını kapatma yönünde etkili olsa da, uzun vadede vergiye uyum açısından ciddi zararlar verdiğini vurguluyor.

Türkiye'nin vergi tahsilat performansını artırmak için, vergi bilincini geliştiren bir eğitim sistemi kurması, vergi aflarına sınırlama getirmesi ve etkin bir denetim mekanizması oluşturması gerektiği düşünülüyor.