Büyük sendikalar AYM kararından gerekli dersi çıkaracaklar mı?
Anayasa Mahkemesi toplu sözleşme ikramiyesinin sadece yüzde ikinin üzerinde üye kaydeden sendika üyelerine ödenmesine ilişkin düzenlemeyi iptal etmişti. Sendikalar sağda solda suçlu aramaya başladılar.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı verilerine göre 2023 yılında sendikalı memurlardan yüzde 2'yi aşan sendikalara üye olanların sayısı yaklaşık olarak 2 milyon 19 bin kişidir.
En az %2'sini üye kaydedemeyenlerin toplam sendikalı üye sayısı ise 111 bin kişidir. Yani kavganın sebebi 111 bin kişinin büyüme riskiydi. Görüleceği üzere büyük sendikalarla küçükler arasında rakamsal olarak kıyaslanamayacak kadar çok büyük fark vardır. Ancak büyükler buna dahi tahammül edemediler ve 375 sayılı KHK'nin ek 4 üncü maddesindeki düzenlemenin kanunlaşması için ısrar ettiler.
Büyük sendikaların dayanışma aidatındaki ve toplu sözleşme ikramiyesindeki yüzde iki ısrarı rekabeti ortadan kaldırarak küçük sendikalarının yok olmasının yollarına taş döşemekti. Dayanışma aidatı ısrarı sürekli olarak Danıştay'dan dönmüştü. Dayanışma aidatı da küçük sendikaları ortadan kaldırmaya yönelik bir büyük bir adımdı. Ancak yargı sürekli olarak dayanışma aidatına dur dedi.
Özellikle küçük sendikaların üye arttırmak için olağanüstü gayretleri ve yeni üyelere dokunmaları büyük sendikaları rahatsız etmiştir.
Bunun için en pratik yöntem yüzde iki üye kaydedemeyen memur sendikalarına üye olanlar için toplu sözleşme ikramiyesinin ödenmesine engel olmaktı. Nitekim üye sayısı yüzde ikinin altında olanların üyesine ödenen toplu sözleşme desteğinin aylık tutarı yaklaşık 190 TL idi. Yani bunlar toplu sözleşme ikramiyesi alamıyorlar sadece toplu sözleşme desteği alıyorlardı.
Bu yolla büyük sendikalardan küçük sendikalara üye akışı sona erecek hatta küçük sendikalardan büyük sendikalara toplu sözleşme ikramiyesi nedeniyle üye akışı sağlanacaktı.
Sonuçta Anayasa Mahkemesi 375 sayılı KHK'nin ek dördüncü maddesindeki düzenlemeyi iptal etti. Şimdi büyük sendikalar suçlu aramaya başladılar. Büyük sendikaların aynaya bakma yerine sağda solda suçlu aramaları en hafifinden etik değildir. Ümit ederiz ki AYM'nin verdiği karardan ders alınır da benzer düzenlemelere bundan sonra tevessül edilmez.