Kanser hastalarına psikolojik destek

Kanser hastalarının, tanıyı öğrendikten sonraki süreç boyunca karmaşık duygu ve düşünceler içinde bulunmalarının son derece doğal olduğunu dile getiren Uzman Psikolog Nurseli Kavak, hastanın kanser tanısı almasıyla beraber psikolojik desteğin gerekli olabileceğine dikkat çekti.

Güven Hastanesi Psikiyatri Bölümünden Uzman Psikolog Nurseli Kavak, “Psikolojik bozuklukların kanserle beraber ortaya çıkmasında birçok faktör etkilidir. Hasta, tanı koyulmasından itibaren büyük bir stres yaşar. Bunu kimi hastalar rahatlıkla atlatırken kimi hastalar ise atlatamaz. Hastanın stresle başa çıkabilmesi; hastalığın türü, süresi, yeri, belirtileri, hastalığın ön görülen seyri gibi tıbbi faktörlere ve hastanın daha önceki hastalıklara uyum sağlayabilme derecesi, hastanın kendi kişiliği ve sorunları ile başa çıkma yöntemleri gibi durumlara bağlıdır" dedi.

Psiko-onkoloji desteği onkolojik tedavi yönteminin bir parçası

Psiko-onkolojinin kanser hastalarının ilk tanı ve tedavi sürecinden ortaya çıkabilecek ruhsal ve davranışsal faktörlerin, tepkilerin, sorunların belirlenmesi ve kişi odaklı olarak değerlendirilmesiyle hasta ve hasta yakınının süreci mümkün olan en iyi şekilde yaşamalarına, hastalıkla baş etme becerilerinin güçlendirilmesine destek vermeyi hedefleyen yeni bir bilim dalı olduğuna dikkat çeken Kavak, “Modern tıpta artık psiko-onkoloji desteği onkolojik tedavi yönteminin bir parçası olarak kabul görmektedir. Kanser hastalarının gerek tanı gerek tedavi gerekse zorlu takip süreçlerinde psikolojik destek oldukça büyük önem taşır.

Kanser, fiziksel bir hastalık olduğu kadar önemli sosyal ve psikolojik boyutları da olan bir rahatsızlıktır. Tüm aileyi derinden etkileyen yaşamsal bir kriz olan hastalık için sadece hastanın değil yakınlarının da psikolojik destek alması yaşamsal bu krizin hafiflemesine katkı sağlamaktadır. Kanser tedavisinde ilk evreden itibaren en zorlu süreçlere kadar geçen tüm dönemlerde kanserli hastaya psikolojik yaklaşım önemlidir. Hastaların kendilerini yalnız ve çaresiz hissettiği durumlarda psikologlar devreye girerek tedavinin devamı için hastaya gerekli olan psikolojik desteği sağlayabilmektedir. Kanser tedavisi gören kişiler, ağır kemoterapi seansları sonrasında kendilerini bitkin ve savaşmaya devam edemeyecek durumda hissedebilirler. Ağrılı ve sancılı süreçler yaşayan kanser hastaları için psikologlar büyük moral ve motivasyon kaynağıdır. Psikolojik müdahalelerin kanser hastalarının iyileşme sürecini hızlandırdığı da kanıtlanmıştır. Kanser tedavisi sırasında ve sonrasında oldukça büyük bir desteği olacak olan psikologları bu sürece dahil etmenizde her zaman yarar vardır" ifadesini kullandı.

Kanser tedavisinde psikolojik desteğin tedaviye olumlu etkileri neler?

Amerikan Psikologlar Derneği ve Ulusal Kanser Enstitüsünün verilerine göre kemoterapi ve radyoterapi hastaların yüzde 40’ında stres tepkilerine neden olmakta ya da var olan tepkileri artırdığına dikkati çeken Kavak, kaygı, depresyon ve yaşam kalitesinde azalmanın hastaların en çok yakındıkları sıkıntılar olduğunu bildirdi.

Tedaviler devam ederken, etkili bir psikolojik destek ile depresyon ve moral bozukluğunun iyileştirilebileceğini, kaygının azalmasının sağlanabileceğini, hastanın stresle baş etme becerileri geliştirilebileceğini bildiren Uzman Psikolog Nurseli Kavak sözlerine şöyle devam etti: “Psikolojik destek ile yoğun öfke hali, hassasiyet ve kırılganlık halinin iyileştirilmesi sağlanabilir, geleceğe dair belirsizlik ve endişelerin azaltılmasına yardımcı olunabilir, görünümünde değişim ve kendini eksik hissetmenin iyileştirilmesi sağlanabilir, hastalığın tekrarlanacağı endişesi iyileştirilebilir, aile içi dengelerin ve ilişkilerin düzeltilmesi sağlanabilir, İletişim ve motivasyon unsurları geliştirilebilir. Böylelikle hastalar tedavilerinde daha çok kontrol hissine ve özgüvene sahip olurken, yaşam kaliteleri de artar. Psikolojinin, kanser tedavisini etkilediği ve tedaviye olumlu etkisi olduğu araştırmalar tarafından da kanıtlanmıştır.”

Bireyin ve hasta yakınlarının psikolojik destek alması, aile bütünlüğünü tehdit eden bu travmatik sürecin daha kolay atlatılmasına yardımcı olacağına dikkati çeken Kavak, birey ve ailesinin hastalığın getirdiği durumla mücadele edemeyecek noktaya geldiklerinde psikoterapi desteği alınması gerektiğini belirtti.

Kavak, “Psikolojik destek, doğru baş etme mekanizmalarının geliştirilmesine, hastanın tekrar özgüveninin artmasına, bu süreçte aile içerisinde oluşabilecek iletişim problemlerinin hafifletilmesine ve ruhsal sıkıntıların azalmasına katkı sağlamaktadır" açıklamasında bulundu.